Kush duhet të jetë i pari në listë për vaksinën e COVID-19? Autoritetet shëndetësore të SHBA-ve shpresojnë që në fund të muajit të ardhshëm të kenë ndonjë projekt udhëzim se si të racionojnë dozat fillestare, por është një vendim shqetësues.
“Jo të gjithë do ta pëlqejnë përgjigjen,” i tha Dr. Francis Collins, drejtori i Institutit Kombëtar të Shëndetësisë, kohët e fundit një prej grupeve këshilluese që qeveria kërkoi të ndihmojë për të vendosur. “Do të ketë shumë njerëz që mendojnë se duhet të ishin në krye të listës.”
Tradicionalisht, në radhë të parë për një vaksinë të paktë janë punëtorët shëndetësorë dhe njerëzit më të prekur nga infeksioni i synuar.Por Collins hodhi idetë e reja në përzierje: Konsideroni gjeografinë dhe jepni përparësi njerëzve ku shpërthimi po godet më shumë.
Studime të mëdha këtë verë synojnë të vërtetojnë se cilat nga disa vaksina eksperimentale të COVID-19 janë të sigurta dhe efektive. Moderna Inc. dhe Pfizer Inc. filluan testet javën e kaluar që përfundimisht do të përfshijnë 30,000 vullnetarë secili; në muajt e ardhshëm, thirrjet po aq të mëdha për vullnetarë do të dalin për të testuar provat e bëra nga AstraZeneca, Johnson & Johnson dhe Novavax. Dhe disa vaksina të bëra në Kinë janë në studime më të vogla të fazës së vonë në vendet e tjera.
Për të gjitha premtimet e SHBA-ve që grumbullojnë miliona doza, e vërteta e vështirë: Edhe nëse një vaksinë shpallet e sigurt dhe e efektshme deri në fund të vitit, nuk do të jetë e mjaftueshme për të gjithë ata që e dëshirojnë menjëherë ta provojnë – veçanërisht siç kërkojnë vaksinat më të mundshme me dy doza.
Është një dilemë globale. Organizata Botërore e Shëndetit po mundohet me të njëjtën çështje: të përpiqet të sigurojë që vaksinat të shpërndahen në mënyrë të drejtë në vendet e varfra – vendime këto akoma dhe më të vështira pasi vendet e pasura janë duke përfituar që tani nga dozat e para që gjenden në treg momentalisht.
Në SHBA, Komiteti Këshillëdhënës për Praktikat e Imunizimit, një grup i krijuar nga Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, është menduar të rekomandojë kush do të vaksinohet dhe kur – këshilla që qeveria i ndjek pothuajse gjithmonë.
Por një vendim për vaksinimin COVID-19 është aq i ndërlikuar sa që kësaj radhe, ekspertëve të vaksinave nga Akademia Kombëtare e Mjekësisë, të akorduar nga Kongresi për të këshilluar qeverinë, po u kërkohet të peshojnë çdo vendim të mundshëm.(AP)scan
