Rrëfimet e Albert Verrisë

725
Sigal

Gëzim Llojdia

Koncepti i gjithhershëm për kishën është ky: Kisha është para së gjithash një bashkësi njerëzish që i takon Mesisë, Jezusit. Për këtë arsye, anëtarët e kësaj bashkësie i quajnë të shenjtit ata që i takojnë Zotit dhe u mënjanuan për shërbimin ndaj tij. Edhe Albert Verria artist i madh shqiptar i kinematografisë kishte menduar se kështu duhet të veprohet me vendin e shenjtë dhe shërbestarët e tij. Një herë, më ka rrëfyer vetë, se priftërinjtë e kundërshtuan të xhironte brenda në manastir të Ardenicës, në brengë dhe vuajtje për artistin. Mirëpo kur ka mbërritur në dyert e këtyre portave me ngrysje mistike ku thelbore ishte pastërtia, ka ndjerë thellësinë përmes arsyes, që mund të zotërohet nga pushteti i Zotit. Roli i kishës është para së gjithash adhurimi i Perëndisë. Adhurimi i Perëndisë është aktiviteti më i lartë i njerëzve, e megjithatë, që nga rebelimi i Adamit, njerëzit ia kanë refuzuar këtë nder në botë – theksoj në këtë botë, sepse engjëjt në qiell, qeniet shpirtërore, i japin lavdi pa pushim, thotë Wikipedia. Artisti A. Verria që tani nuk jeton më, ka shkruar tre libra në gjithsecilin prej tyre ka trajtuar tema të ndryshme .Në botimin e tij të fundit është munduar ta përkthejë këtë dhe të shikojë në një këndvështrim të ri duke zbardhur në një libër të botuar me 63 faqe për këtë mënyrë jetese brenda një kishe të krishtere. Koncepti i Ajshtajni për kohën dhe hapësirën relative janë të matshme në fizikën kuantike etj., mirëpo kjo nuk ka të ngjarë të mund të jetë e verifikueshme dhe nuk mund të jetë e vërtetë brenda hapësirës shpirtërore të murgjve apo fretërve ku nocioni Zot, qëndron përmbi kohën dhe hapësirën.

Rrëfimi Nr 1.

Artisti shkruan: Një ditë duke ndenjur para tavolinës së lutjeve. Në këtë rrëfim shtjellohet ideja e një prifti të ri, që ka hedhur ndoshta hapat në udhën e madhe të shenjtërisë. Për të qëndruar definitivisht brenda kuvlisë së shenjtë. Mirëpo ai befasohet kur rrëfimtarja e ardhur në kishë kishte një mision tjetër, jo atë të rrëfimit për të shpëtuar nga mëkati dhe të qetuar shpirtërisht, ashtu siç kryejnë rituale gjithë të krishterët e kësaj bote e ane, nga lindja në perëndim. Ajo grua e mbështjellë me të zeza shfaqet në vështrimin e artistit, një korb i zi ndjellakeq, që brenda dhomës së vogël të rrëfimit rrëfen të fshehtën e saj se ishte djegur, e tërë nga mungesa e dashurisë, ngase bashkëshortin e saj fatzi e rrëmbeu vdekja, ndërsa po kalonte udhën. Kjo grua e ve nis të rrëfeje tek ati i veshur me veladon, për aventurat e saj dashurore kur shkonte në stallë dhe zbulohej ndërsa stallieri një emigrant etiopian zinte mirë vend përmbi bardhësinë lakuriqe të trupit të saj. Shkrimtari, në këtë rast është artisti A. Vërria ka përdorur një gjuhë të pastër komunikimi tek rrëfimi i parë. Ati, që kryen shërbesën i thotë gruas së re: Fol, o bir i perëndisë, po të dëgjoj! Pasi tirret krejt historia, ajo kërkon nga ati që ka pranë ta falë Perëndia nga ky mëkat. Kuptohet qëndrimi i priftit: Je falur zonjë. Ishte llohë dimri, për kishën dhe meshtarët e saj dhe nuk dihet viti kur ngjau krisja fatale, gjithsesi nuk mbetej shumë përcaktuese moti kur filloi shthurja e priftërinjve dhe rënia e tyre në mëkat. Ky përbën edhe thelbin e këtij botimi të artistit Verria. Rëndësi përbën, që këto akte u shfaqën apo lindën ose erdhi jo më në një kishë e në një vend por njëherësh, në disa kisha e në disa vende ngjau abuzimi nga shërbestarët në vendet e shenjta. Të shoqëruar ngaherë me rrëmujën e mediumeve dhe zhurmat e mëdha të njerëzisë .

Rrëfimi Nr 2

Në thelb, nuk ruan distancë kohore nga rrëfimi Nr 1, nëse e cilësojmë kështu. Ai është vazhdimi i drejtpërdrejt i tij. Tash në rrëfimin e atit vjen personazhi, që kishte kryer mëkatin. Ja rrëfimi i tij në gjuhën brilante të aktorit të madh vlonjat A. Verria. – Dëgjo, o at. Unë jam emigrant nga Etiopia. Atje kam gruan dhe tre fëmijë, por varfëria më hodhi në këto anë …negri rrëfeu me imtësi krejt ngjarjen si stallier dhe tundimin që pësoi qenia e tij, ndërsa zonja gjendej e shtrirë dhe e zhveshur në kashtë, ndërkaq anekënd vinte era sanë. Nuk i rezistoi tundimit dhe ashtu e sfilitur zonja e kashtës i tha: – Më hoqe një brengë të madhe nga shpirti”.
Ai kërkoi nga ati t’i falej mëkati, ndërsa si tregues domethënës, mërmëriti fjalën e njohur nuk do ta përsëriste më.

Rrëfimi Nr 3

Në kishë rivjen sërish zonja, duke e lënë priftin të hamendësuar se me kë kishte mëkatuar, mirëpo ardhja e saj në dukje ishte e thjeshtë. Ai duhej të shkonte te ngrehinat e saj të banimit, pra te stallat dhe gjithçka që kishte nën sundimin e saj për t’i bekuar me dorën e tij të shenjtë, çdo cep të pasurisë së saj, që shtrihej diku përtej në një lagje të qytetit. Mbasi dogji temjan e shpërndau tymin gjithkund, ati përfundoi te shtrati i saj ku gjysmë e fjetur zonja e shikonte tërë epsh: Dhe ndërsa ati fliste me vete një aksiomë të vjetër: “Falma mëkatin o Zot, punët më të vështira ne na i ke lënë…!”

Rrëfimi Nr 4

M’u duk i zakonshëm, që nuk përbën ndonjë veçanti. Njerëz, që kanë kryer krime martesore, ngase tradhtia bashkëshortore e njohur qysh nga antikiteti iu ka ngjarë atyre përpara syve.

Rrëfimi Nr 5.

Është një pasqyrë e ngjarjeve dhe e kronikave, që transmetonin mediumet shqiptare në vitet më të mbrapshta të këtij vendi.

Rrëfimi Nr 6.

Rrëfimi 6 mbetet pa ndonjë gjë për të shënuar, është ai i mëkatimit të priftërinjve. Isha vetëm në kishë, shkruan autori, kur më vjen një vajzë mjaft e bukur dhe më thotë të rrëfehej…
-Fol. –Atë, tha, unë kam rënë në dashuri me ju. Vij çdo ditë në meshën, që jepni ju…..

4.
Risitë dhe traditat që po ndryshojnë kaq befasisht e çmendurisht, po shemben përpara nesh si një ngrehinë e tërë, duke u bërë shkrumb e hi, ajo pjesë e parimeve të moralit të asaj gjenerate, që sollën pastërti morale dhe mbeten të papërsëritshëm, ndër kuvlitë e shenjta me misionet e tyre të vërteta hyjnore.

Richard Hollerman duke aluduar rastet e këtyre abuzimeve thotë: “Gjatë disa muajve të fundit, Kisha Katolike e ka hasur një seri abuzimesh seksuale rast pas rastit. Para meje janë artikuj me tituj të tillë provokues dhe përshkrues si këto: “Seks, Turpi i Kishës Katolike”, “Skandalet e seksit Priftërinjtë, “katolikët në krizë”, “Kriza në Kishën Katolike,” Sa herë shkon nga ne dëgjojmë ndonjë prej skandaleve katolike në Boston, Massachusetts; Philadelphia, Pennsylvania; Dallas, Texas; Lafayette, Luiziana; Fall River, Massachusetts; Plymouth, Massachusetts; Orange County, California; dhe qytete të tjera të shquara dhe vende. Jo pak po  tetëdhjetë priftërinj janë akuzuar për abuzimin e fëmijëve vetëm në Boston! Kohët e fundit një katolik, Kryepeshkopi polak dha dorëheqjen për shkak të skandalit seksual që e përfshin atë në marrëdhënie seksuale me seminaristët. Jo shumë kohë më parë, primi apo dekan i Shkollës lokale katolike të Lartë në Fort Worth, u kap në një park për abuzime homoseksuale. Një krizë seksualizmi me të vërtetë ka ardhur dhe nuk duket asnjë rast të ketë fund të shpejtë për këto probleme. Kjo është veçanërisht tragjike kur ky skandal përfshin fëmijë të vegjël, të ndikueshëm, vulnerabël, dhe të mirë besueshëm ndaj institucionit apo njerëzve të zotit! Megjithatë, ne nuk duhet vetëm të ngarkojmë katolicizmin me fajin e mëkatit seksual. Ne vazhdojmë të dëgjojmë raste ku shumë prej ministrave protestantë, pastorëve dhe udhëheqësit, të cilët janë kapur në kurvëri, homoseksualiteti, tradhti bashkëshortore dhe ngacmimit të fëmijëve. Një evangjelist i njohur ishte fajtor për kompromis seksual dhe më pas u dërgua në burg për mashtrimin; gruaja e tij më pas hyri në një marrëdhënie kurorëshkelëse. Një tjetër evangjelist u kap për akte të çoroditur seksuale në dy raste. Richard Roberts, biri i Oral Roberts dhe kreu i Universitetit Oral Roberts në Tulsa, është duke jetuar në tradhti bashkëshortore me një grua të dytë. Anita Bryant, zëdhënësja e diskutueshme anti-homoseksuale, në mënyrë të hapur ka hyrë në një relacion kurorëshkelës me këngëtarin Amy Grant dhe burri i saj gjithashtu i divorcuar ka hyrë në një marrëdhënie kurorëshkelëse. Këngëtarja popullor Sandi Patty gjithashtu ka divorcuar bashkëshortin e saj dhe në mënyrë të hapur ka hyrë në një marrëdhënie kurorëshkelës, me sa duket me miratimin predikuesi të saj. Një radio predikuese në të kaluarën ishte i implikuar në homoseksualizmit me nxënësit e shkollave. Studimet tregojnë se shkalla e imoralitetin tek të rinjtë është gati aq i madh sa çudit publikun e gjerë! Dhe shumë anëtarë të kishës, si katolikë dhe protestantë, janë fajtorë për kompromise seksuale me anë të imoralitetit dhe tradhtisë bashkëshortore. Kur mëkati i kësaj shkalle merr vëmendjen e publikut, ne duhet të adresojnë atë në dritën e Fjalës së vetë Perëndisë. Së pari, ne duhet të kujtojmë se historikisht katolicizmi ka pasur pjesën e saj të mëkatit seksual. Gjatë periudhës së Mesjetës (të ashtuquajturat “moshat e errët”) një prift katolik kishte “mësuesen” e tij. Historian i njohur Kenneth Scott Latourette flet për rënien e klerit në këtë periudhë: “Kjo nuk është për t’u habitur. Në kohën e Reformimit, ky imoraliteti katolik i klerit seksual ishte i shfrenuar. Edhe të ashtuquajturit “Papët” vetë ishin të njohur për arsye se kanë pasur partnerë të tyre seksualë dhe si rezultat edhe një grup fëmijësh të paligjshme! Kjo ishte një periudhë e historisë së kishës moralisht e korruptuar, një fakt që edhe historianët katolikë e pranojnë.

Së dyti, beqaria e detyruar është një mësim i rremë, e dënuar në Shkrimin e Shenjtë. Është e vërtetë se Pali avokon thjeshtësinë për ata që kanë dhuratën e beqarisë dhe vë në dukje se kjo mënyrë të sjelluri ka përparësi ndaj shtetit duke pasur vetëm një mënyrë që mund të përkushtohej pa rezerva për punën e Zotit (1 Kor 7:. 7-8, 32 -35). Jezusi gjithashtu tregon se disa zgjedhin të heqin dorë nga martesa “për hir të mbretërisë së qiejve” (Mat. 19:12). Megjithatë, Pali thekson se ata pa vetëkontroll seksual duhet të martohen (1 Korintasve 7:. 9). Apostulli shkon aq larg sa të thotë, se ata të cilët do të “ndalojnë martesën” janë duke i mësuar doktrina të rreme (1 Tim 4:. 1-3)! Kjo është një mëkat i rëndë për të krijuar urdhërimet e njerëzve, sidomos ato që do të çojnë të tjerët të mëkatojnë. Është interesante të theksohet se të dy; Jezusi dhe Pali ishin të vetëm dhe ndoshta disa nga shokët u larguan e Pali mbeti i vetëm (p.sh., Timoteu, Titi, Luka), edhe pse kjo mbetet e paqartë. Në anën tjetër, të gjithë e dymbëdhjetë apostujve ishin të martuar si ishin katër vëllezërit e Jezusit (1 Korintasve 9: 5.)

Së treti, Shkrimi mëson se pleqtë duhet të jenë të martuar. Pleqtë janë quajtur edhe mbikëqyrësit (peshkopë) apo barinj (pastorë) në Bibël (shiko Veprat 20:17, 28; Titit 1: 5, 7; 1 Pjetrit 5: 1-3). Për t’u kualifikuar si një mbikëqyrës, duhet të jetë “burri i një gruaje të vetme” (1 Timoteut 3: 2; Titi 1: 6). Jo vetëm që kjo nuk eliminon praninë e një gruaje nga pozita e mbikëqyrës apo bari, por ajo gjithashtu eliminon burrat e vetmuar nga ky pozicion Biblik. A shohim ne një konflikt këtu? Kisha katolike romake kërkon priftërinjtë dhe peshkopët e tyre të jenë vetëm, por Shkrimi kërkon mbikëqyrësit të jenë të martuar! (Me sa duket ungjilltari ose predikuesi nuk ka nevojë të jetë i martuar, p.sh., Pali, Timoteu, Titi, etj) Përvoja dhe historia dëshmojnë se kur priftërinjtë katolikë kanë qenë të detyruar të mbeten beqarë (në kundërshtim me Shkrimin e Shenjtë), ata nganjëherë bien në praktikat të degjeneruara seksuale, qoftë kjo edhe homoseksualiteti ose problemi i tanishëm i ngacmimit seksual të fëmijës.

Së katërti, historia na informon që zbatohen ritet e beqarisë klerikale vetëm atëherë kur u ringjallën pas kohëve apostolike. Lëvizja heretike nga Marcionites në mesin e shekullit të dytë e ndaloi martesën, dhe një porosi e tillë u ngrit në përgjithësi e u bë e shenjtë në kishë ose “katolike” që burrat e pamartuar duhet të mbetet e pamartuar pas shenjtërimit, dhe nëse gruaja e një kleriku të martuar vdes, atij nuk lejohet të rimartohet. Kisha katolike e kundërshtoi zyrtarisht martesën klerikale nga një sinod në Elvira, Spanjë, në 305 (Latourette, p. 224). Ne mund të shohim se beqaria e zbatuar është denoncuar si një mësim i rremë në Dhiatën e Re, dhe para shumë shekujve të kaluar, beqaria erdhi në jetë si një kërkesë e atyre që në jetën fetare e në kishë shin femohues. I gjithë ky mësim dhe mesazhet e autorit Richard Hollerman janë zbërthyer, fletë-fletë në librin e fundit të krijuesit, artistit të Popullit Albert Verria me një titull apelues “Deri kur….”, duke treguar jo vetëm nivelin e lartë artistik, problematikën aktuale që ngrihet sot, por edhe teknikat e rrëfimit shkruar me një stil narrativ që të bind dhe të mban të mbërthyer deri në faqen 53 të këtij botimi. Albert Vërria hyri fuqishëm në letërsinë shqipe kur i mungon gjatë prej vitesh artit të celuloidit dhe gjithçka që ka ruajtur përbrenda shpirti pluskues e ka derdhur në letrën e bardhë të librit. Ky ishte botimi i fundit i një artisti kinemaje.