Janari bujti i potershëm në qytetin buzë liqenit. Cingërima akulloi vendin, era fshikullonte kalimtarët e paktë, dhe u shponte fytyrat, turbullonte shikimin. – Baba, dil tani! – i tha e reja vjehrrit. Miti, mbledhur në njërin divan të kuzhinës, s’lëvizi vendit. Mbase nuk dëgjoi, xhamat e dritareve uturinin nga stuhia.- Ngrehu baba, ne burrat ngatërresë jemi në shtëpi, – mbështeti Aleksi të shoqen. Plaku largoi jorganin, fshiu sytë me trinën e dorës, vështroi hejet e akujve zgjatur poshtë parvazit të dritares.- Cikmë sot, mor bir! – Hajde babush, je kockë e fortë.
I ra lehtë shpatullave. U ngrit duke rënkuar, kapërdiu hapen e mëngjesit, çapiti në banjë. Në të hapur të derës, zuri të shkarkohej pikë-pikë. U kthye kokëvarur me njollën e përhershme të lagësht përpara. Natën e përballonte disi, po torturë qe mëngjesi. Çohej herët, urinonte, zinte divanin, dremiste. Dëgjonte kërcitjen e derës, i digjte fundi i barkut si e pickuar grere, rropatej të kapte banjën bosh… Hoqi pizhamet, veshi kostumin e vjetruar sa s’mbante mend kur e kishte qepur, lidhi kollaren rrjepur anëve, i futi krahët palltos së madhe. Kapërceu pragun e portës. Ndjeu thëllimin t’i hynte nëpër rroba, ngriti jakën e palltos. Shkopi nisi trokitjet monotone në asfalt… I tepërt, si mobilie jashtë përdorimit, sa vinte më pak ndjente ngrohtësinë e shtëpisë. Dy nipërit e rritur, zënë në grackën e jetës, pothuaj e patën harruar. Mbesa në vitin e fundit të gjimnazit nuk i qasej si më parë. Pasi krihej e lyhej përpara pasqyrës së korridorit, zgjaste kokën, ngrinte mëngën e këmishës përmbi hundë, e përshëndeste nga pragu i derës. – Ditën e mirë gjysh, të puth… Përshkoi rrugicën pa njerëz që e ndante nga shtëpia e Limit, çukiti lehtë hekurat e ballkonit. Priti me sytë nga dera e mbyllur, s’doli njeri, shtoi goditjet.- Prit ore, je herët, ku të mbytemi? – dëgjoi zërin e ngjirur si gajde e shpuar. Limi pinte shumë duhan, sa shuante një cigare, ndizte tjetrën. I pati thënë sa herë ta rrallonte, ai s’ia vinte veshin. – Nuk është herët jo, vajti xheç vakt, – u përgjigj me të mirë. – Kështu si e ke zënë do të ngjallesh lugat në botën tjetër. – Lëri fjalët e dil, apo ke qejf të vij me këtë mikun! – fërkoi kokën e bastunit, pa lëvizur asnjë muskul në fytyrë. – Atë kot e ke, nuk të hyn në punë, – u tall Limi. Magazinier ushqimesh, gjithë jetën fol e qesh. – Zoti Dhimitër, urdhëro brenda! – zgjati kokën pas tij plaka e shtëpisë.
– Një herë tjetër, Esma, nxirre atë llafazanin, mjaft e mbajte brenda, se mos e ke për ndonjë punë!
Fjalët i dolën gjysmake, si më të qarë. Gruaja i ndërroi jetë dhjetë vjet të shkuara. Mushkëritë e ronitura erdhën duke u shuar, mjekimet nuk e ndihmuan. Goja e la prej tri ditësh, sado lëvizte buzët, s’nxori dot asnjë fjalë. Nuk i hiqej nga mendja çasti i prapmë, sytë që shuheshin.
Ç’desh t’i thoshte?… Morën rrugën anës liqenit, ndaluan te stolat mes lulishtes. Pesë a gjashtë pleq të kruspullosur luanin me letra, qeshnin, grindeshin, bërtisnin njëherësh. Mbyllni more gojën, ç’keni që ulërini? – u tha Limi. – Ç’punë të prishim ty? – u skërmit një shkurtabiq gazmor me kokoren ngjeshur rrëzë veshëve. – Mua jo, veriut, – bëri me sy nga dallgët e shkumëzuara. Gërmoi nën ligustra, nxori një copë karton të shkalafitur, e shkundi, hapi dominotë. Pas cazë, Miti u prish në fytyrë, u ngrit, vuri dorën përfund barkut, mbajti këmbët prapa varkave të bregut. U kthye me vurratën e stampuar si hartë shkolle përpara, binte erë së largu. Limi zuri hundën me dorë. – Në gjol a në pantallona e lëshove? – Më lër rehat! – u skërmit, – sikur s’e di. Cingërima i mpiu, gurët e dominosë u rrëshqisnin duarsh. Ishte herët të ktheheshin në shtëpi, bënë nga lokali i Xhoxhit në qendër të qytetit. Klientët u liruan vendin pranë sobës me gaz: – Paskeni ngrirë! – Mirë është të mos dilni në këtë qamet. Janari vetëm me emrin të than. – Kafe? – i pyeti Xhoxhi me tabaka në duar. – Me bisht, – porositi serbes Limi. Drejtori? Çaj kamomili. Nuk kishte si drejtor Dhimitri, – dëgjoi të thoshin në tavolinën pas tyre, – i donte njerëzit, u gjendej në të mira e të këqija. – Sa paska rënë! – tha dikush, – mezi e njoha!
– Eh, pleqëria! Miti rrotulloi me zor kokën, u dhuroi një gjysmë buzëqeshje. Dëgjoni or djem dhe mbajeni mend, – foli me pamje të urti, – tri janë të këqijat e kësaj bote: Vdekja në të ri, sherri në shtëpi, fukarallëku në pleqëri. I shkoi mendja te nusja e djalit dhe buzëqeshja i ngriu. Zot na ruaj t’i vinin në vesh ato fjalë! Ky plaku tha tri të këqijat e tij, – zuri nga të tijat Limi, – unë kam tri të miat: Kafeja e ftohtë nuk pihet, çorba e ftohtë nuk hahet, gruaja e ftohtë nuk preket.- Si nuk hoqe dorë! – e ngau Xhoxhi. Kau plak ngordhi me sytë nga lopa, – ia pati një tjetër. Asaj s’i dihet, – u gërmush, – kur të vini në këtë sene do ta shihni. Mitit i ra çehre meiti, iu vesh shikimi.- Ngrehu të ikim! – i tha me ndërprerje zëri, nuk jam mirë. Xhoxhi e zuri për krahu, e shoqëroi te dera. Limi e ndoqi i pakënaqur… Në shtëpi hyri i mbaruar. Zbathi këpucët, zhveshi pallton gjithë duke rënkuar, vështroi rrëshqitas nusen e djalit me hundën e skuqur si spec djegës.- A mbarove moj bijë? Në vend të përgjigjes ajo shpejtoi të hidhte në depozitën e larjes rrobat e ndotura. E pa me bisht të syrit t’i drejtohej banjës dhe nuk iu ndenj pa thumbuar. -Si s’na le të bëjmë një punë tamam? -Ah, moj bijë se mos dua! I duruar, shpirtmadh e mendjekthjellët, përpiqej të mos linte shkak për grindje. Atë djalë kishte, ku të mbytej! Tinka deshi një vajzë, por ai e la pas dore.
Çfarë gabimi! Llokoçitja në anën e majtë po i zinte frymën, këmbët pothuaj s’i ndjente, një shtresë e hollë djerse i veshi ballin. Zgjati dorën mbi komodinë të merrte hapen, nuk arriti ta vinte nën gjuhë. Sytë iu errën, kujtesa iu turbullua, nuk shquante qartë të tashmen, as të shkuarën me të cilën jetonte prej vitesh. Tymnaja e zaptoi ngadalë, e sigurt, pa kthim pas… Tinka e merakosur si gjithnjë se nga doli, i mbështeti dorën mbi ballë. Atij i erdhi mirë. -Sa e ftohtë qenke! – i tha.- Domosdo, tundi kokën si të paskej dëgjuar ndonjë budallallëk. – Pa ngrehu të vish me mua, andej do të jesh më mirë. E zuri për krahësh…Të nesërmen e gjetën të ngurtësuar, syhapur, lagur e kruspullosur. Nuk qau njeri, as u bë zhurmë si gjithnjë kur vdesin njerëzit. Aleksi përgjoi kufomën e të atit, si detyrë që i takonte vetëm atij dhe copëza kujtimesh të hershme u pleksën së toku. U përlot. Ngrehu baba! – belbëzoi padashur.
