Të gjithë lëvizëm. Lëvizëm plaçka, veshje, valixhe. Lëvizëm oriendi, krevate, dollape. Lëvizëm…, gati të gjitha gjërat. I lëvizëm, se pas kthimit ajo shtëpi do t’i rikthehej pronarit dhe ne do të shkonim në një banesë tjetër. I lëvizëm për hir të pastrimit, por edhe për hir të kuriozitetit të gjërave personale. Donim të mos linim asgjë, pikërisht aty në atë shtëpi, ku ëndërrat tona ishin bërë magji lotësh. Por më në fund lamë pas muret, shtëpinë, katet e saj të ndara, çatinë. Lamë oborrin, pemët anës tij, lamë të përlotura hardhitë, që kurrë nuk poqën një cep rrush deri në fund, hardhitë tipike të atij ishulli që vareshin deri në çati. Lamë pas dhe frymën e fundit, bulën e fundit të djersës. Nuk lamë dot pas vetëm kollën time të gjatë të atij viti, që s’mu nda as në dimër, e as në verë, por lamë hijet tona të kacavjerrura si në një Xhungël. Në të gjitha qasjet tona dhe ikëm të gëzuar. Të gjithë ishim të gëzuar. Të gjithë, por më shumë me sa duket ishin të gëzuara merimangat, që herë toptha-topthi zbrisnin nga qoshkat e valixheve, e herë iknin diku anës rrugës së gjatë që të shpinte tek aeroporti. Ishte vërtet një shenjë gëzimi tek të gjithë. Për herë të parë pas pesë vitesh emigrim, pas vitesh pa të drejtë lëvizjeje nga ishulli, kishim tashmë lirinë “ligjore” të dilnim dhe të shihnim botë me sy. Me pasaportën e Ishullit më të fuqishëm në botë kishim autoritetin dhe të drejtën Mbretërore të shkelnim ujëra, tokëra, detëra e oqeanëra të shumtë. Kishim të drejtën të shkonim dhe në Xhungël. Pikërisht, dhe atje do të ishim të mbrojtur, të përkujdesur nga Mbretëria, dhe këtë e tregonin shkronjëzat e vockla, por me një kuptim të madh në fund të kapakut parambyllës të pasaportës. Edhe në Xhungël…
Xhungla ishte një ëndërr e imja e hershme. Dhe këtë ua kisha shprehur edhe fëmijëve. Ua kisha bërë që në lindjen e tyre. Herë me përralla të sajuara për t’i vënë në gjumë, e herë me tregime të lexuara, derisa një ditë erdhi koha të shihnim të gjithë bashkërisht versionin e ri të Tarzanit në Xhungël, atë që dikur e kisha parë me lotë në sy e me një shtim ëndrre, atë Tarzan që ishte zot i Xhunglës. Me të kisha shtuar e shuar dëshirat e mia të hershme. Mjaft herët qëkur më kishte mësuar gjeografinë Vangjoja i gjatë, që thuhej se ishte i degdisur për hir të një daje që kishte pasur ëndërra si të mijat ndoshta, ai Vangjoja i dashur me të gjithë, mësuesi nga Gjirokastra. Në atë moshë dymbëdhjetëvjeçare, kisha ndjerë se Xhungla më ishte bërë një fiksim. Më së shumti doja të mësoja, se si qëndronte ajo fjalia e mësuesit për punën e medaljes dhe gozhdës së Tarzanit, kur na thoshte se ai e kishte lexuar në origjinal librat e Edgar Rice Burrough për Tarzanin: “Medalja e mrekullueshme e diamantit, e varur tek qafa e Tarzanit, kishte qenë një burim shumë i mrekullueshëm për Janen. Ajo e vuri në dukje atë, por Tarzani e hoqi atë dhe e flaku, i vuri gozhdën asaj në qafë”. Ne qeshnim atëherë. Ndoshta nga mosha, ndoshta ngaqë nuk e kuptonim jetën e Xhunglës, por mësues Vangjoja gjithnjë na thoshte: “Kështu e ka Xhungla. Gjithnjë i zoti i saj të var një gozhdë në qafë…”. E ku e kuptonim ne atëherë se kush ishte i zoti i Xhunglës?! Ndaj, ndoshta dhe prej kësaj, doja të shihja, se si jetohej në Xhungël. Se si kafshët e zbatonin ligjin e tyre. Doja të mësoja jetën, fundja atje tej në atë xhungël, ku dyndja ishte sa bimore, aq dhe shtazore. Kisha dëshira të mistershme që më ushqenin të dija si përballonin jetën bimët e shumta, pemët e dyndura, si tërhiqeshin zvarranikët, si fluturonin insektet, si jargaviteshin ligavecët, si ishte fryma atje. Dhe fryma, madje në ëndërrat e mia ishte si në Xhungël. Por, një gjë më shqetësonte. Kjo në fakt kishte filluar kohët e fundit, sapo më kishte zënë kolla. “Kolla, kolla, – thoja herë pas here me vete, si do të më shkojë në Xhungël?” Me këto pyetje idiote, në qetësinë time, në përhumbjen time, herë qeshja e herë kafshoja buzën. Këto idiotësira shpesh i bëja në heshtje. Nuk doja të shqetësoja familjen, fëmijët. Nuk doja fundja të shprishja gjithë atë itinerar ëndërre. Po, e qeshura, ashtu si dhe kolla të tradhëtojnë padashje. Ndodhte të diktohesha, por e ktheja menjëherë skenën. E kam nga memorja, u thoja dhe kaq ishte. Fundja dhe ata ishin të bindur se Xhungla po na priste në të gjithë këtë rrugëtim të gjatë, sa në trazime mendore, aq dhe në kohë e në vite. Dhe brenda të gjitha gjasave, ja Xhungla ishte tashmë një mundësi e prekshme. Zbritëm në aeroport, përkujdesësit e paketës turistike na sistemuan sipas të gjitha rregullave dhe pas një nate të rehatshme në hotel, mëngjesi na gjeti me ciceronin në vendin e parë të makinës tip “Jeep”. Pasi na përshëndeti menjëherë ia nisi të fliste. Gjatë të folurës së tij gati trefishi i fjalëve ishin pagesa, shuma aritmetike, kosto të ndryshme… Shkurt ishin para. Gati secila fjalë e tij dukej se duhej paguar… Unë u ndjeva ngushtë, por e kisha parë dhe lexuar me kurreshtje diku në komeditë e vendit tim kur përsëritej hera-herës në ekran „jeta është arithmetikë Olimbi…”. Sakaq, besoj më kuptoni, në raste të tilla edhe kolla të vjen si breshëri kallashnikovi. Ai fliste dhe çuditërisht kolla nisi akoma më shumë të më ngiste. Herë pas here ai nisi edhe fjalën e tij ta ndërpriste. Më pa, pas disa minutash me kujdes e ndërroi temën e bisedës… „Me kollë nuk shkohet në Xhungël. Xhungla është e shtrenjtë…, ajo mban botën më të mistershme brenda saj. Nuk e di a jeni të pregatitur për në Xhungël?“ – na tha ai. E ku kishim përgjigje për këtë ato momente! Sidoqoftë kjo u dëgjua… U dëgjua, sepse kjo është një ndodhi, të cilën e kam dëgjuar kohët e fundit nga një mik i imi, i cili më tha se atij ia kishte thënë një plak i moshuar në Xhungël. Dhe ai këtë ua kishte rrëfyer edhe fëmijëve, edhe të tjerëve… Pak a shumë kështu. Në zemër të Xhunglës ka ardhur kohët e fundit një krijesë e shpërfytyruar, në mënyrë groteske. Emrin, thonë se e ka Enuar. Dhe thotë vetë se është “Ndriçesa” e një bote të errët. Ndaj ka ardhur këtu në Xhungël. Kjo krijesë është tashmë si baba për Xhunglën. Ka dhe fëmijë. Jeton si bujtëse e ligjshme në një hapësirë të madhe të Xhunglës. Fytyra e saj kurrë nuk është parë, por të tjerët e perceptojnë dhe e krijojnë në mendjen e tyre sipas të dhënave gojore. Sidoqoftë, prania e Enuarit ndihet.
Sa herë që kalon në një shteg, shkel dhe shkatërron. Shkel dhe poshtërron. Shkel mbi bimë dhe i than, shkel mbi filiza dhe i ndan. Ngul e shkul sipas mendjes. Është i pamëshirshëm. Mjaft i egër. Etja e tij është për hak, mendja e tij është për gjak. Madje kjo nuk i shuhet kurrë. Dhe mburret se ai edhe kur vritet, menjëherë ringrihet, dhe kur varroset, është jo më shumë se vetëm një rit tradite për këtë Botë për të prodhuar lotë, ai është i pavdekshëm. Dhe mburret se është mjaft i shpejtë. Është Global në qenien e vet. Madje ka kohë që ka stërvitur mjaft dhe të bijtë. Një ditë ai u ndesh me disa të huaj turistë. I ndali dhe i ftoi për vizitë. I ushqeu, u përkujdes dhe në fund ua mbylli sytë. Pasi nxorri nga hija e tij të bijtë, u tha, se që jeta të fillojë nga e mbara, ata duhej të jepnin provë në gara. Dhe garat ishin të shumta, të ndryshme, deri sa erdhi tek mbjedhja me fara. „Ja e shikoni, ja e ndjeni?“ – u tha ai atyre që kishte përpara. Kjo është më shumë se gara. „Kjo është fara.., me këtë duhet të ma kaloni në gjak, me këtë duhet të merrni hak. Dhe e dini si? Duhet ta shpërndani këtë farë që të shoh se jeni në rrugë të mbarë. Dhe tjetra, gara më e vjetër është t’i ngjitesh këtyre, kodrave, majave si ketër. E në fund…, në fund më lejoni t’ju prezantoj, se jeni të huaj, dhe kjo si për hatër, secili nga ju duhet të bëhet një gjarpër.“ – sqaroi dhe i hutoi Enuari. „Gjarpër? Gjarpër?“ – ulëritën të huajt. „Turistët…, ata turistët… Ç’të themi për turistët?“ – strukej vetë fjala. Dhe kallëzuesi rrëfente … Aktualisht ata nuk janë parë dhe as nuk janë dëgjuar përsëri në Xhungël. Thuhet se diku ishin parë si në një skenë filmi, por asgjë, asgjë më shumë se pikëllimi. Thuhej se kjo kishte ndodhur thjesht, fare thjesht, për arsye xhirimi. Por ideatori …, regjisori… Ata kishin shkuar diku tjetër. Diku më thellë. Në një vend të lashtë, me traditë të vjetër. Diku larg me kuaj nëpër natë. Kuajt kishin bërë rrugë të gjatë. Ama si kuaj të ftuar e kishin vështirë të bëheshin bashkë, atje pikërisht atje, në një stallë me qingja, keca, viça, dema, muzetër, cjepër, kriça, pulishta, gomerë dhe të tjerë. Kur u thanë, u bënë palë dhe nuk bëzanë. Por kur dëgjuan se ishte eksperiment … qeshën dhe ofshanë me të madhe sa zgjuan Dynjanë, dhe po mundoheshin të rigjenin veten, të rigjenin mendtë. Të paktën kështu thuhet, edhe pse dihet, përtohet të shkruhet! „ Ky është fati i Xhunglës. Fati i Xhunglës, që qëndron në përgjigjen e papërgjigjes.“ „Më falni, ju lutem më falni një minutë. Përgjigjen e papërgjigjes? M’u duk sikur thatë kështu? Apo më bënë veshët?“ „Po zotëri, po. Jeni më se i vëmendshëm.“
„Po, po, Ai…, Ai ku ndodhet?“ Kallëzuesi kishte shuar fjalën, nuk hapte më gojën, nuk kishte një përgjigje. „ Është lodhur, është ftohur… Ka kohë, që e ka zënë një kollë e keqe…, një kollë pandemike.“ – u dëgua një zë tjetër. „-Ka kohë…, si.. si ta kuptojmë?“- ishin zërat në korr.
„ Ka kohë, që dëbon ajrin nga mushkëritë me një tingull të papritur, të mprehtë.“ – ishte përgjigjja. „Dëbon ajrin nga …mushkëritë?!“ „Shkurt, fare shkurt zotëri, ka “kollë”. Ai është pandemik.“ – oshëtiu zëri i tij duke ndryshuar pamjen e tij dhe me një kakarisje si e ndonjë shpendi gjigand me pupla „kështu e ka Xhungla“. Kur pamë njëri-tjetrin në sy, ekrani i atij televizori të madh e të ngulur në murin përballë kishte përballjen e tij të radhës me një specie tjetër mitike, prodhimi i freskët i asaj dite. Fundja qeshëm. Qeshëm edhe nga vetë përhumbja dhe gati njëherazi rithamë: „kështu e paska Xhungla“
