Kujtimet e veteranit Ndreko Kllapi: Lirinë e sollëm me gjak dhe sakrifica ndaj lufta të nderohet
Betejat e Qafës së Gjarprit dhe Gurit të Prerë ishin betejat e qëndresës heroike
Shumëkush mendoi se ai nuk do të jetonte më. Plumbi i pushtuesve dhe forcave te errëta të bashkëpunëtorëve të tyre dëmtoi rëndë gjymtyrët e vogëlushit Ndreko Kllapi. U ndodh përballë me vdekjen por jo, ai jetoi gjatë të gëzonte lirinë që fitoi me gjakun e tij të kuq si ngjyra e flamurit të Kombit. Prandaj Organizata e Dëshmorëve të Atdheut e quajti Dëshmor i gjallë i Atdheut. Ky ishte Ndreko Vasil Kllapi që u lind në qytetin e Përmetit, 91 – vite më parë në një familje me tradita patriotike që jetuan e punuan në shërbim të Atdheut. Ndrekua rritej në një djep brezash që deshën liri e zhvillim në një kohë kur midis moshatarësh e më të mëdhenj, biseda kryesore e tyre në qytetin e Përmetit, ishte urrejtja për pushtuesit e huaj. I ati tij, Vasili kishte hapur furrë buke në qytetin e Vlorës, qw ishte fillimisht baza e Gueriljeve të Vlorës, e më pas në shërbim të Luftës Nacional Çlirimtare. Kiçua ishte vëllai i madh i Ndrekos, një nga atentatorët e shquar i gueriljeve të Vlorës. Mbas çlirimit punoi ushtarak në detyra të rëndësishme ku la pas emrin e njeriut të mirë e të sinqertë e të dashur me njerëzit. Nuk kishte si të ndodhte ndryshe: tre pjesëtarë të familjes Kllapi, tre partizanë të luftës për liri. Ndrekua në moshën 14- vjeçare, pionier, partizan në batalionin “Perlat Rexhepi “, në Brigadën e Pestë. Arma e tij e dashur gjatë gjithë kohës në luftë ishte një mitraloz i lehtë që u kishte fituar gjermanëve në beteja. Lufta e burrëroi, dhe mitralozi i lehte i tij këndoi në të gjitha luftimet mbi pushtuesit dhe bashkëpunëtorëve të tyre këngë trimërie për liri. Prandaj u thoshte shokëve se me këtë mitraloz do shoh Atdheun të lirë. Në jetën e tij ngelën të paharruara betejat për liri e në veçanti, betejat në qafën e Gjarprit dhe Gurin e Prerë. Ja çfarë shkruan ai në kujtimet e tij “Ato ishin betejat e qëndresës heroike të djemve të nënave që idealin e lirisë e kishin vlerësuar me jetën e tyre. Përleshja ishte aq e ashpër sa qilimi i blertë i terrenit u skuq nga gjaku i derdhur, si nga bij të rinj nënash, ashtu edhe në numër më të madh i nazistëve gjermanë. Nga betejat fitova një mitraloz të lehtë që do të këndonte këngën më të hidhur mbi pushtuesit dhe bashkëpunëtorët e tyre dhe do të ishte shoku më i dashur i imi gjatë gjithë kohës. Mitralozi nuk pushoi në këtë beteje ku më të drejtë krenohej edhe komandanti trim kosovar Xheladin Beqiri. Kjo betejë është nga më heroiket që shkruhen histori e libra e qe u gdhend në piedestalin e lirisë së Atdheut. Në këtë betejë veç 32 yjeve të pashuar, që gjaku i tyre i kuq u skalit në flamurin e kuq të Atdheut, dha jetën edhe një pionier i lirisë, shoku im, moshatar i llogores, që me humor shokët e thërrisnin “Çilimiu”. Kjo do të linte gjurmë në jetën time, një hidhërim të thellë e kujtesë të pashlyer në jetë” –përfundon ai në dorëshkrim. Vepra e tyre ngelet e gjallë që ngjallin respekt të pakufishëm dhe duket sikur ata flasin e tregojnë për ato themele veprash që u ngritën për një Shqipëri të lirë me gjakun e tyre të kuq. E liria nuk kishte ardhur, e kështu ato do të vazhdonin për rrugën drejt lirisë së Atdheut në veri të vendit. Por e pa harruar (sipas kujtimeve të tij) deri sa ndërroi jetë para pak muaj do të ngelej beteja në afërsi të fshatit Bicaj në 12 mars 1944 , ku plumbat e armikut dëmtuan rëndë gjymtyrët e që bënë që mitralozi i tij të pushonte. Betejë e përgjakshme që plumbat vinin nga çdo anë. Ndrekua me mitralozin e tij të lehtë qëllonte pa pushim. E nga këto breshëri ishte vënë në shënjestër të gjermanëve e bashkëpunëtorëve të tyre. Betejë e ashpër . Tashmë lufta e kishte burrëruar e i kishte dhënë trimëri e më tepër urrejtje për armikun dhe më shumë dashuri për lirinë e Atdheut. Djaloshi dinamik, i papërtuar, i zgjuar, që s’dinte çfarë ishte frika nga plumbat i dukej sikur këndonte këngën me te bukur të afrimit të lirisë me të shtënat e këtij mitralozi që nuk dinte të pushonte mbi armikun. . Ishte i ri në mes të rinjve dhe i shkonte më së miri shprehja: “Më thuaj me cilët trima rri, të të them sa trim je” se trim ishte vetë dhe trima ishin dhe shokët e tij. Një nga plumbat e plagos rëndë në gjymtyrë e që bëri që mitralozi i Ndrekos të pushonte e ai të rrëzohej për tokë. Pellg gjaku i kuq i derdhur në barishten e gjelbër me Ndrekon të shtrirë përdhe. Ideali i lirisë kishte rrënjosur tek shokët e tij dashurinë për njeri – tjetrin dhe nga pellgu i gjakut rinor Ndrekos i dhanë ndihmën e parë në Brigadë e më pas në spitalin e Peshkopisë e të Zerqanit. Ai kujtonte me respekt te thellë gjatë gjithë jetës mjekët e talentuar Petro Cani, Ibrahim Dervishi që i dhanë jetë. Pas disa muajsh kurimi kthehet në njësinë e tij partizane në Maqedoni, kërkoi nga shokët mitralozin e tij, por jo, ai kishte kënduar mbi armiqtë edhe pa të në beteja, nga shokët e tij. Tani Ndrekua nuk do ta përdorte dot më mbasi gjymtyrët e tij ishin dëmtuar rëndë. Pasi puthi në tytë mitralozin e dashur të tij , përqafoi me shumë dashuri dhe shokun e tij që e kishte. Edhe pse u kurua përsëri në vitin 1949 në Gjermaninë Lindore ai mbeti i sakatuar në gjymtyrë për jetë, invalid i luftës për liri , “ Dëshmor i Gjallë i Atdheut”. Gjaku i derdhur i tij, i kuq si ngjyra e flamurit ka ngelur i gdhendur me germa të arta në piedestalin e lirisë së Atdheut e për Ndreko Kllapin ato ishin plagë që flasin, që ngjallën dhimbje e dashuri. Lufta e madhe për liri i dha shkollën e vazhdimësisë së jetës për ndërtimin e vendit. Mbas çlirimit dha një kontribut të çmuar duke punuar në Aparatin e KQPKSH , me rininë në Konispol, sekretar i parë i Partisë në Delvinë, sekretar i dytë i Partisë në Përmet e Gjirokastër, si dhe në institucione shtetërore, deri sa doli në pension. Mbas daljes në pension ka qenë pjesëtar aktiv i Organizatës së Veteranëve dhe deri sa vdiq kryetar i Organizatës së Invalidëve të Luftës për liri të rrethit te Gjirokastrës. Pata rastin të punoj në një nga institucionet shtetërore disa vite me të. Në kujtesën e tij ishin të përhershme vitet e stuhishme dhe shokët e luftës për liri. Sa herë kujtonte shokët përlotej e kujtonte betejat që me shokët ndanë jetën bashkë me njeri tjetrin dhe ishin betuar që do ktheheshin bashkë me lirinë në familjet tona. Gjithmonë ai thoshte : “Lirinë e sollëm me gjithë bijtë e bijat e këtij vendi e që sakrifikuam për të gjak e jetë. “ Gjithë jeta e tij si dëshmor i gjallë i Atdheut ka lënë pas përpjekje e virtyte frymëzimi për brezat në shërbim të Atdheut.