Thoma Gëllçi: Ne i mësojmë vetë si të vjetërohen!

55
Sigal

Në fshatin tonë të vogël, të quajtur Çaprazan, vitet kalonin, por jeta mbetej njëlloj. Një ditë, te kafeneja e Haxhi Beqos, një udhëtar i huaj, njëfarë Zoti Fredi nga qyteti, u ndal dhe bëri një pyetje që shkaktoi një dridhje të vogël në atmosferën e plogësht:

— Po mirë, o burra, pse gjithmonë të njëjtët njerëz janë në krye të punëve? Nuk lodheni duke dëgjuar të njëjtat premtime, të njëjtat justifikime?

Një heshtje e rëndë ra mbi kafene. Pastaj, Plak Loni, i njohur për urtësinë e tij (që përkthehej në aftësinë për të mos thënë asgjë me shumë fjalë), e pa me një sy të ngushtuar dhe tha:

— Po kush rri e lodhet me fytyra të reja?!

Fjalët e tij ranë si gur në ujë të qetë. Burrat rrotull kafenesë tundën kokën me miratim.

— Shiko, – nisi të shpjegonte Haxhi Beqo, duke fshirë mustaqet me mëngën e këmishës, – ne kemi bërë një eksperiment vite më parë. Sillëm një njeri të ri, të freskët, të ndershëm. Për dy javë, nuk dinte as të premtonte si duhet! Imagjino! Një njeri që s’bënte premtime madhështore! Populli u ankua, tha: “Ky s’ka vizion!”

— Pastaj, – vazhdoi Plak Loni, – e mësuam si duhej. Në fillim nuk pranonte të bënte ndonjë pazar të vogël. Tmerr! Një njeri që nuk di të bëjë një pazar, si mund të jetë udhëheqës?! E detyruam të mësonte. E tani është tamam si të gjithë të tjerët.

Udhëtari nga qyteti i hapi sytë.

— Domethënë, ju i mësoni vetë që të bëhen njëlloj si të mëparshmit?

— Po ç’të bëjmë ndryshe? – tha Haxhi Beqo. – Me dikë të ri na duhet t’ia mësojmë të gjitha nga e para: si të japë premtime që nuk i mban, si të bëjë skandale pa u kapur, si të justifikohet me besueshmëri, si të akuzojë të tjerët për çdo gjë që shkon keq… E pastaj, kur mëson të gjitha këto, nuk është më i ri!

— Dhe kështu, – përfundoi Plak Loni, duke rrudhur supet, – më mirë rri me ata që i dimë, sesa të marrim mundimin me fytyra të reja që do të bëhen të njëjtat si të vjetrat.

Zoti Fredi nga qyteti nuk foli më. Piu kafenë në heshtje, pagoi dhe iku. Askush nuk e pa më kurrë. Thuhet se u kthye në qytet dhe themeloi nje parti.