Xheladin Çelmeta: Kur u martova, mezi mora vetëm 7 ditë pushime

509
Cila stërvitje ka qenë më e vështira dhe pse?

-Ka qenë një stërvitje komando-shtabi, po në zonën e Durrësit. Jepja e merrja me komandën eprore me telefonat e vjetër “TAI-43”, dhe mundohesha të koordinoja situatën me vendimet e shtabit të regjimentit. Isha krejt i vetëm në bateri. Edhe komandoja ushtarët mbi topa, edhe jepja situatën me telefon. Kur më vjen për kontroll një ushtarak i lartë i divizionit, për të cilin edhe sot e kësaj dite ruaj respektin më të madh; ishte Qamil Bushati. ”Oficer, më tha, po sa ditë ke pa vajtur në shtëpi”. “Më shumë se një muaj”, i thashë. “Më shumë se një muaj!!?”, u habit ai. Dhe mori menjëherë në telefon komandën… Po atë ditë, mbas stërvitjes, më sollën një oficer shtabi që më ndërroi në shërbim dhe kështu, pata mundësinë të shkoj 24 orë me leje në shtëpi. Edhe kur u martova, mezi mora vetëm 7 ditë pushime nga leja vjetore. 

Si ishin marrëdhëniet me ushtarët?

-Unë, por edhe shokët e mijë oficerë kundërajrorë, kudo ku kanë shërbyer, zakonisht kanë bërë “jetë ushtari”. Ishte armë që kishte gjithmonë gatishmëri luftarake. Ne ishim “afër ushtarit” në të gjitha aspektet. Ushtari ishte vartësi, por edhe “vëllai më i vogël”. Ushqimi ynë kishte të njëjtën normë; “normën 1”, njëlloj si ai i ushtarit. Zyra jonë e punës ishte krejt modeste, pa komoditetet që kanë sot zyrat e strukturave të FASh. Dhe ushtarët e kuptonin fare mirë sakrificën që bënim ne oficerët. 

Si u lidhët me shtypin ushtarak? Cilët ishin oficerët, poetë dhe shkrimtarë ushtarak më me zë?

-Letërsia ka qenë pasioni im i kahershëm. Që në fillore. Në lëndët e tjera kam qenë mesatar, kurse në letërsi kam patur vetëm notën 10, gjatë gjithë kohës. Isha në klasë të 6-të, kur lexova 2 vëllimet e Çarl Dikensit “David Koperfild”. Si “Mik i librit”, më kujtohet që drejtoria e shkollës 8 vjeçare në fshat, më nisi drejt Tiranës, ku bëhej një takim me shkrimtarin Gjergj Zheji. Lexoja çfarëdo libri që më binte në dorë. Në shtypin ushtarak, shkruaja; si gjatë shkollës “Skënderbej”, ashtu edhe në atë të Bashkuar. Kishim “Rrethin letrar”, që drejtohej nga mësuesja e letërsisë Vasilika Vasi, ajo edhe na aktivizonte. Aty ishte edhe poeti i njohur Arben Duka, një vit më i vogël se ne, ishte Flamur Bubullima, Luan Xhuli, Kujtim Boriçi, etj. Beni ka qenë një fenomen letrar shpërthyes qysh në atë kohë. Më vonë në shkollën e Bashkuar, “Rrethi ynë letrar” e ruajti trajtën dhe misionin e vet. Në këtë kohë ai u drejtua nga Syrja Xhelaj, një shoku ynë, student ushtarak, një shok i mrekullueshëm, dhe gazetar i talentuar. Lidhjet e bashkëpunimet me gazetën “Luftëtari” dhe revistën “10 Korriku” i mbajta gjatë gjithë kohës që isha oficer trupe. Dhe ndjehem fatlum sot, që në atë kohë reportazhet e mia nga jeta e repartit kalonin në duart e gazetarëve profesionistë, pjesë e elitës gazetareske e kohës si; Thanas Tane, Demokrat Anastasi, Apostol Duka, Fluturak Gërmenji, Hysni Milloshi, një poet i jashtëzakonshëm, por dhe publicist e shkrimtar brilant. Në vitin 1992, mu kërkua të testohesha për të punuar në gazetën “Luftëtari”. Që ditën e parë, kryeredaktori më nisi për një reportazh në Elbasan, dhe pasi e kreva detyrën, më vuri një tjetër detyrë “më të vështirë”: “Do shkosh në Veri, do shkosh do mbulosh zonën Kukës-Tropojë për një muaj”, më tha. “Do rrish atje, do raportosh që nga Kukësi”. Kjo për mua nuk përbënte fare problem. Isha mësuar gjithë kohës larg familjes. Kështu, punova si gazetar (ca kohë edhe kryeredaktor) në gazetën e Ushtrisë dhe revistën e saj “Mbrojtja”, deri në mars të vitit 2008, moment kur dola “në rezervë”. Tani që prej 3 vjetësh, jam kryeredaktor i revistës “Pavdekësia” organ i Organizatës Kombëtare të Dëshmorëve të Atdheut. 

Si do ta cilësonit ushtrinë tonë? A ishte një ushtri e niveleve të shteteve të përparuara?

Të jemi realistë: Çdo kohë ka kërkesat e veta. Për atë periudhë, por edhe sot, referuar konteksteve kohës, Ushtria shqiptare ka qenë gjithmonë në misionin e shenjtë të mbrojtjes së Atdheut. Dhe e ka kryer atë më së miri. “Kishte ekzagjerime”, do thotë dikush. Po, vërtetë, 22 divizione në gjithë hapësirën shqiptare ishte një “barrë” e madhe për financat e një vendi të vogël dhe të varfër, si Shqipëria, por ama, Lufta e Ftohtë nuk ishte një përrallë, por realitet i llahtarshëm, që edhe analistët e sotëm botërorë nuk e mohojnë. Mendoj se si shtet, kishim një ushtri me aftësi mbrojtëse shumë të lartë. “E çfarë mbrojtje më thua, kjo nuk u provua kurrë ndonjëherë”, nuk e përtojnë ta thonë sot politikanë a deputetë të dështuar. Dhe janë ata, që dikur, kur bëhej zbori ushtarak dy javor, mezi i zvarrisnin këmbët. E ç’llogjikë është kjo?! Po shyqyr që ajo luftë nuk u bë. Ushtria dhe ushtarakët shqiptarë, gjithmonë kanë dashur paqen, dhe jo luftën; ndaj dhe rrinin në gatishmëri luftarake me javë e muaj të tërë. Sot Ushtria shqiptare është pjesë e NATO-s dhe për këtë jemi krenarë të gjithë. Për këtë kanë meritë; si ata që janë në radhët e blerta sot, ashtu edhe ata që janë sot në rezervë a lirim. 
Sigal