Nga: Ahmet Shqarri
-Kujtime-
-Nuk harrohen Ismet Bellova, Aleko Gjergo, Veli Rada, Ymer Kurti, Fatmir Mneri, Robert Papa, Ilir Meta
– Ustallarët e kësaj pune si Ismet Bellova, Aleko Gjergo dhe Veli Rada ishin ata që shkonin më shpesh nëpër rrethe
– Frenk Sinatra, kur doli televizioni, pati thënë se:“Tetelevizioni një shpikje e bukur. Kur mbyll sytë më ngjan si radio!..
“Gjeografia” e transmetimeve ishte shumë e gjerë, ajo shtrihej jo vetëm nëpër pallatet e sportit, kudo që ishin por edhe nëpër terrene të ndryshme në shumë qytete të Shqipërisë, sidomos kur zhvilloheshin garat çiklistike të cilat i kam ndjekur që në fillim të viteve ’70-të së bashku me të mirënjohurin, operator i televizionit shqiptar, Astrit Omeri. Me këtë rast dua të nënvizoj faktin se ishin pikërisht këto transmetime sportive në fillim të viteve ’70 që çelën rrugën e transmetimeve të tjera të drejtpërdrejta nga Radio-Tirana duke nisur me koncerte e festival si dhe veprimtari të fushave të ndryshme të jetës kulturore, artistike dhe më vonë dhe të asaj politike, sepse çensura për këto ishte më e plotë dhe gabimi nuk falej aq lehtë!. Gjithashtu edhe intervista me shortisë të ndryshëm në fillim të regjistruara dhe vite më vonë të dhëna drejtëpërsëdrejti, u bënë nismëtare për kolegët e tjerë të Radio-Tiranës, që do të thoja, “morën guxim nga sporti” për ti future dhe ata intervistat e drejtpërdrejta nëpër emisionet e tyre, ku më vonë ato me telefon u bënë një modë e preferuar, që sot ka marrë përmasa mjaft të mëdha nga të gjithë radiot e TV-te… Me kalimin e viteve radiokronistët sportivë do të shtoheshin dhe çdo ekip qyteti do të kishte , sit ë thuash, kronikanin e tij. Ndryshe nga fillimet e emisionit “Nga njëra ndeshje në tjetrën”, kur së bashku me teknikët niseshin për në qytetet ku do të zhvilloheshin ndeshjet e javës edhe radiokronistë nga Tirana, si: Ismet Bellova, Aleko Gjergo, Veli Rada, Ymer Kurti, Fatmir Mneri, Robert Papa, Ilir Meta… Më vonë qytetet do të transmetonin me përfaqësuesit e tyre .Nëpër rrethe shumë shpejt u bënë të njohur shumë radiokronistë si: Ymer Striniqi e Pjerin Pogu në Shkodër, Frederik Fico e Pirro Qiqi në Gjirokastër, Fejzulla Dollia në Kavajë, Sefedin Allkja në Elbasan, Llukan Çuko në Lushnje, Zef Shtjefni në Lezhë që më vonë do të ndihmohej nga Andon Vane, Vlora që pas dy tre eksperimentesh me vendas do të kishte pastaj Moisi Dalipin si protagonist të saj, Korça me Vladimir Ngjelën, Durrësi me Bujar Qesen, Berati me Agron Kajën, Fieri me Mikel Mbriçajn e Arbër Emirin, e deri tek Fatmir Thaçi në Krujë. Ishin shumë bashkëpunëtorë të Radio Tiranës që provonin për herë të parë mikrofonin në transmetim direkt. Më vonë koha do të bënte që disa prej tyre të mos i rezistonin kësaj pune të vështirë. Mbaj mend se si Vlash Pambuku në Berat, tepër i pasionuar dhe i shquar në gazetarinë sportive të viteve 70-të, pas transmetimit në emisionin e parë “Nga njëra ndeshje në tjetrën” kërkoi më shumë mirësjellje dhe sinqeritet që të mos e aktivizoja më në rolin e radiokronistit, që sipas tij, donte kualitete të tjera.
Detyrimi
Kështu, fillimi më detyronte që disa nga radiokronistët fillestarë të rretheve t’i zëvendësoja me “ata të Tiranës”, që ta themi troç shiheshin vëngër nga kolegët kur shkonin në kabinat e transmetimit, sepse u dukej sikur ua ulte “autoritetin” atje në qytetin e tyre, pranë sportdashësve, të cilët tek radiokronistët shihnin zëdhënësin e skuadrës së zemrës…Sidoqoftë ustallarët e kësaj pune si Ismet Bellova, Aleko Gjergo dhe Veli Rada ishin ata që shkonin më shpesh nëpër rrethe, për të dhënë përvojën e tyre të pasur.
Për këto raste bëhej një grafik, se cili do të transmetonte e cili në kryeqytet. E kujtoj me njëfarë nostalgjie kur sjell ndërmend ato viute se si për të shkuar në një qytet për të transmetuar, sidomos kur kishte ndonjë ndeshje të rëndësishme , radiokronistët bënin garë kush të zinte radhën i pari. Madje që më përpara më propozonin edhe ndeshja që ata preferonin për të transmetuar!. Ishte koha kur disa prej radiokronistëve po hidhnin hapat e parë dhe kërkonin që të afirmoheshin në rrugën e bukur , por në të njëjtin kohë shumë të vështirë të gazetarisë sportive të folur, që më vonë shumicës së tyre do ti hapte rrugën edhe në gazetarinë e shkruar!…
Aleko Gjergo, me profesion farmacist, do të mbahet mend, pas Bellovës si një nga radiokronistët me zërin më të bukur plot elokuencë dhe tepër i figurshëm e mjaft profesional në atë çka përcillte nëpërmjet mikrofonirt të Radio Tiranës, ky që me siguri do ti shkonte ende shumë mirë nëse nuk do të largohej për t’iu future rrugës së politikës!? Apo Frederik Fico, që për prermisat e mira të shfaqura që në fillim e patën marrë nga Gjirokastra për të drejtuar disa rubrika sportive në vitet ’80 në TVSH, por ndoshta profesioni i mjekut apo diçka tjetër, qe bërë pengesë për të atëherë. Sidoqoftë ai vazhdoi si radiokronist, rol të cilin vazhdon që ta luaj me sukses gjithnjë nëpërmjet emisionit “Nga njëra ndeshje në tjetrën”. Dhe ky jubile i emisionit të 500-të më sjell ndërmend emra të tjerë radiokronistësh , që nëpër vite kanë thënë secili në mënyrën e vet, atë që duhet gjatë transmetimeve të shumta. Natyrisht, “Shkolla e Tiranës” është dalluar më shumë. Duke qëndruar pranë Ismet Bellovës, si i vetmi i brezit që kishte njohur e punuar me mjeshtrin Anton Mazreku dhe që vazhdonte të mos i ndahej mikrofonit sportiv, ndryshe nga ndonjë tjetër që kërkonte të hallakatej ku të mundte, të shumtë qenë ata të cilët përfituan nga stili i tij duke shfaqur më vonë edhe origjinalitetin e tyre. Kështu Veli Rada me të dhëna aktoreske ç’ka më vonë e bëri profesion të vetin, nëpërmjet studimeve që kreu në Akademinë e Arteve vazhdoi të ishte përmbi 20 vjet rresht një nga figurat qendrore të transmetimit të ndeshjeve në Radio Tirana, duke qenë ndërkohë mjeshtër në njohjen plot siguri të situatave të papritura që të ofron loja e futbollit. Ndoshta kjo ngaqë edhe kishte luajtuar futboll me sukses, duke qenë edhe kapiten i të rinjëve të “Partizanit” në fund të viteve ’50-të.
Secili radiokroinist, në stilin e tij, nisi të bëhet i njohur pikërisht nëpërmjet atyre “fragmenteve” që kishte mundësi të transmetonte në emisionin “Nga njëra ndeshje në tjetrën”.I brezit të Radiokronistëve që përpiqet të krijonte stilin e tij , ishte edhe Robert Papa. Për të ardhur deri tek transmetimi sportive atij iu desh të vendoste për të studiuar, jashtë dëshirës së tij, Institutin e Lartë Bujqësor, sepse ndërkohë nuk i kishte dalë e drejta për të vazhduar Institutin e Arteve, të cilin e pëlqente. Kështu Robert Papa pas shumë kohësh në transmetimin nisi të njihej për ritmin e tij të shpejtë në ndekjen e aksioneve të lojës. Për të vazhduar me të tjerë si Ymer Kurti përvoja e të cilit i jepte shpesh siguri dhe lirshmërinë që i duhej. Ndërkohë dhjetëra të tjerë do të provonin më vonë startin e tyre drejtë mikrofonit sportive në emisionin “Nga njëra ndeshje në tjetrën”, që përbënte një sfidë të re për ata në rrugën e gazetarisë, por pa arritur që të krijonin siç duhet portretin e tyre në këtë fushë. Dikush për devijim të kursit në jetë siç ndodhi me Ilir Metën, i cili pasi u bë deputet dhe funksionar i Lartë i Partisë Socialiste, arriti deri në majën më të lartë të hierarkisë politike, në rangun e Kryeministrit të Shqipërisë, sportin e ushtruar gjatë studimeve në Universitetin e Tiranës Ilir Meta kërkoi që ta plotësojë edhe me profesion e bukur të radiokronistit sportive, që pas shumë sprovash dukej se po e fitonte duke transmetuar jo vetëm në rrethe, por edhe në stadiumet e Tiranës, krahas mjeshtrave tashmë të njohur të transmetimeve tona.
Dhe historia vazhdon me me personazhe të tjerë, me ata që përvojën e tyre u përpoqën ta pasurojnë, për të thënë diçka të tyren,origjinale, por mbi të gjitha të saktë e të paanshme, ç’ka është në fakt në themel të punës që bëhet për organizimin dhe realizimin e çdo emisioni. I tillë është Ymer Striniqi të cilin mund ta quajmë “dekan” për atë grup radiokronistësh që ka nxjerrë Shkodra dhe që me përvojën e tij mbetet nga ata që kanë bërë historinë e këtij emisioni. I këtij plani është edhe Sefedin Allkja, që pas përvojës si gjyqtar i njohur futbolli me reputacionin e fituar si radiokronist sportive, arriti të bëhet nga personat publikë më popullorë, jo vetëm në Elbasan. Për të vazhduar me Moisi Daliupin interesant, apo me Rrok Preçin që me transmetimet e tij nga Laçi përbënte “kripën” e emisioneve, me Fatmir Eficën e Bujar Qesen, që tani botojnë edhe libra e gazeta: Zef Shtjefni e Fatmir Thaçi plot kulturë dhe kompetentë e deri tek Mikel Mbriçaj dhe Arbër Emiri pasionantë, Pal Toma e Sefer Kika, Piro Qiqi i “Shkollës gjirokastrite” të transmetimeve, nën shembullin e F.Ficos, Agronn Kaja i qetë dhe i saktë, Vladimir Ngjela gjithashtu nga veteranët e këtij emisioni, duke vazhduar me më të vonshëm si Astrit Hodaj e Pëllumb Starova, e të tjerë që të na falin se edhe nuk i kujtoj as emrat të cilat kanë arritur që të inaugurojnë emisionin tonë.. Sidoqoftë të gjitha këta, se kush i veçantë në mënyrën e tij të transmetimit, kanë dhënë kontribut të madh për emisionin “nga njëra ndeshje në tjetrën”, për të cilën shumica ende sakrifikojnë me tërë kuptimin e fjalës. Në një klimë të tillë, ku puna e ndershme dhe mirësia duhet të jenë më prezente, Radio-Tirana nëpërmjet emisionit “Nga njëra ndeshje ne tjetrën, pa dyshim më i dëgjuari deri më sot ndër mediat tona elektronike, njëkohësisht dhe më i kërkuari nga të gjithë për vetë informacionin e freskët dhe të bollshëm dhe mënyrën interesante të transmetimit , arrin që nëpërmjet radiokronistëve të tij besnikë dhe pasionantë për punën që bëjnë, të dalë veç të tjerave edhe mbi perversitett, spekulimet dhe sharlatanizmat, që shpeshherë shihen në sipërfaqe të jetës sonë të përditshme, nëpërmjet gazetave të ndryshme dhe njerëzve mediokër e pa asnjë etikë.. Rregullisht njëherë në javë, por ndodh edhe dy gerë në javë, nëpër të ashtuquajturat kabina tona të transmetimit, sepse në fakt nuk i plotësojnë kushtet normale për tu quajtur të tilla, radiokrionistët e emisionit.
‘Nga njëra ndeshje në tjetrën” kanë mbi vete shqetësimin dhe përgjegjësinë morale të asaj çka do të transmetojnë për dëgjuesit që gati preh 20 vjetësh janë mësuar me ritin e të ndjekurit të kronikave të aktiviteteve tona futbollistike. Këta radiokronistë besnikë, po i quaj kështu për atë përkushtim të madh që kanë treguar, madje edhe në ato kohë të vështira kur të luajturit futboll në Shqipëri quhej një absurditet, kur kampionati ynë luhej nëpër fusha asnjanëse, pa spektatorë dhe kur në stadium kërciste edhe kallashnikovi. Pra kur futbollit dhe çdo sport u ishte zverdhur të gjithëve, pikërisht në këto kushte kur edhe gazetat ishin “fshehur” duke mos u botuar megjithatë këta radiokronistë , besnikë të emisionit me fanatizmin e tyre profesional ishin gjithnjë të gatshëm duke transmetuar çdo javë që luhej futboll. Pranë aparaturave të improvizuara për transmetim, dhe shpesh në mungesë të tyre, pranë telefonave ku nëpërmjet një odiseje komunikimi që shumëkush nuk mund ta kuptojë së bashku me teknikët e telekomit nëpër rrethet përkatëse, radiokronistët e emisionit “Nga njëra ndeshje në tjetrën” me transmetimin e tyre gjithsesi kanë bërë të mundur që ti japin frymë futbollit tonë që ishte pushtuar nga agonia dhe problem të tjera, u reduktua vetëm në një javë ndeshjesh, duke kontribuar gjithashtu në mbijetesën e tij. Për këta radiokronistë jeta vazhdonte. Edhe pse shumëkush kur dëgjonte transmetimet e ndeshjeve në radio, qëllonte të thoshte :”Pse ende luhet futboll në Shqipëri!”. Në vitin 1997, kur UEFA me FIFA-n, i përjashtuan klubet tona nga garat evropiane duke i dhënë ndërkohë Kombëtares sonë “statusin e emigrantit”, pasi e privoi atë që të luante në fushën e saj. Pra në të gjithë këto raste emisioni “Nga njëra ndeshje në tjetrën” i ka shërbyer futbollit shqiptar, ekzistencës së tij nëpërmjet transmetimeve që nuk janë ndërprerë për asnjë javë duke pasur si protagonist pikërisht këta radiokronistë. Për tu mos u zgjuar me vështirësi të tjera të organizimit ku sigurimi i linjave telefonike rrallëherë ka qenë i plotë. E megjithatë emisioni vazhdon duke mos u zbehur ndërkohë asnjëherë interesimi i mijëra e mijëra dëgjuesve tek të cilët arrijnë valët e Radio-Tiranës. Dhe jo pa modesti dua të them këtu se vetëm në sajë të pasionit për mikrofonin e Radios me të cilin tashmë më lidhin dekada. Ky emision ka pasur një tjetër mundësi për të mbijetuar. Radioja, për të cilin këngëtari i famshëm Frenk Sinatra, në kohën kur në skenën e mediave doli televizioni, pati thënë se, . “ televizioni një shpikje e bukur. Kur mbyll sytë më ngjan si radio!…”, Tashmë është bërë një pjesë e pandarë e jetës sime. I nisur si një shkrim ku pretendimet nuk ishin për të bërë historinë e plotë të 500 transmetimeve të emisionit “Nga njëra ndeshje në tjetrën”, megjithatë, pa dashje, kam piketuar me këto që përmenda e botuar këtu gjithshka që lidhet me historinë e transmetimit të ndeshjeve të ekipeve tona nëpër vite, përfshi këtu ato ndërkombëtare, edhe nëpër botë.