MIRËNJOHJE PËR DIBRËN DHE DIBRANËT NË KËTË NËNTOR
I nderuari dhe i respektuari, Ekselenca Juaj, z. Ilir Meta, president i Republikës së Shqipërisë, i
nderuari z. Talat Xhaferi, kryetar i Kuvendit të Republikës së Maqedonisë të Veriut, i nderuari z.
A.Ahmeti, kryetar i Bashkimit Demokratik për Integrim, i nderuari z. Fatos Reka ambasador i
Republikës së Shqipërisë në Republikën e Maqedonisë së Veriut, i nderuar z.Hekuran Duka,
kryetar i Kuvendit të Dibrës… Të nderuar miq të ftuar e ju bashkëqytetarë dibranë. Patjetër që
Dibra dhe ne dibranët, të gjallë dhe të vdekur, jemi me fat, pasi në krye të shtetit tonë amë,
Shqipërisë, kanë qenë figura, si ç’është edhe Ekselenca e Tij, zoti Ilir Meta, që kanë ditur dhe
kanë dashur t’i respektojnë kontributet e mëdha që kanë dhënë dibranët ndër shekuj për çlirimin,
mbrojtjen territoriale, mëkëmbjen dhe përparimin edhe në fushat e politikës, ekonomisë,
kulturës, artit dhe sportit kombëtar të Shqipërisë. Për këtë u jemi mirënjohës sot e mot, siç u
kemi qenë mirënjohës edhe në të kaluarën. Po t’i përmendim të gjithë kontribuuesit dibranë për
kauzën e shenjtë kombëtare, do të na dilte një listë e shumë e gjatë, por disa duhet përmendur, siç
është figura e Vehbi Dibrës, S.Najdenit, J.Erebara, Sh.Langu, J.Bagerit, etj. Dhe, siç thashë më
lart, këto figura kanë marrë mirënjohje e urdhra nderi nga krerët e shtetit shqiptarë, siç është edhe
rasti i sotëm, kur z. President dorëzon Titullin “Kalorës i urdhrit të Flamurit” patriotit Teodor
Jovan Dibra, për kontributin e tij për mëkëmbjen e kishës dhe shkollës shqipe në anët tona.
Teodori ishte vëllai i poetit dhe patriotit të shquar të Rilindjes sonë Kombëtare, Josif Bageri, i
cili para pak vitesh u dekorua me Urdhrin e lartë Nderi i Kombit, nga një presidenti paraardhës,
z. Bujar Nishani.
Të dashur bashkëqytetarë të mi, bashkë me ju, edhe unë sot jam e nderuar që, në emër të
familjarëve të klerikut dhe iluministit Teodor Dibrani, dhe si kryetare e parë e Shoqatës Josif
Bageri, po e pranoj këtë mirënjohje të lartë. Teodori, gjatë gjithë jetës së tij u përpoq për hapjen e
kishës në Nistrovë, duke mbajtur meshën në gjuhën shqipe, njëlloj si kleriku dhe patrioti Papa
Kristo Negovani, i cili është prifti i parë që mbajti liturgjinë në gjuhën shqipe, duke e paguar me
kokë këtë shërbim fetar kombëtar. Atë e vranë çetat shoviniste greke më 1905, siç e vranë edhe
At Stath Melanin më 1917. Teodori ynë, bashkë me të vëllain, Josifin, çelën dhe kishën e parë
shqipe në Nistrovë. Ai, në vitin 1910, bëri përpjekje për të hapur edhe kishën e parë shqipe në
Sofje, por Sinodi i Kishës bullgare nuk e lejoi. Armiqtë e Kishës shqiptare, si dhe popullit
shqiptarë kanë bërë çmos që të mos ketë liturgji në gjuhën shqipe. Për këtë flet fakti që nga
themelimi i saj në Kongresin e Beratit më 1922, kur u zgjodh Sinodi i Shenjtë me në krye
kryepeshkopin Visarion Xhuvani, deri tek pranimi zyrtar nga Patrikana e Stambollit, kaluan
rrafsh 15 vjet, kur u zgjodh Sinodi me në krye kryepeshkopin Kristofor Kisi. Pra, në themelet e
Kishës Autoqefale Shqiptare, është edhe sakrifica e Teodor Dibranit. Dhe nesër, ditën e diel në
orën 12, dibranët e mi të dashur, në të gjitha kishat do mbahet mesha e rregullt, por në asnjërën
prej tyre nuk do të mbahet liturgjia e përshpirtshme për Teodorin tonë. Ne këtu, ua falëm
sllavëve kishat tona, bashkë me një pjesë të popullit tonë dhe mbetëm, siç thotë peshkopi Noli, i
cili përktheu librat fetarë në gjuhën shqipe, për nevojat e kishës sonë, Pranë dijes të panxënë. I
kemi kishat, por na janë zaptuar, jo vetëm ato të Patrikanës së Ohrit, por edhe Kisha e Mbigurit,
së cilës, për motive që mund të merren me mend, ia vunë zjarrin. Nisma për zgjimin kombëtar të
shqiptarëve ortodoksë, mbeti në fillimet e saj. Meshë të përshpirtshme për Teodor Dibranin, nuk
do të ketë as në kishat e Shqipërisë, se në krye të Sinodit gjendet përfaqësuesi i një kishe të huaj,
e cila ka bërë çmos për mosekzistimin e saj. Por, Zoti nuk e ka thënë që gjendja nuk do të
ndryshojë, por Zoti pret ndihmën tonë. Më lejoni t’i bëj një falemnderim të veçantë Bashkësisë
