Suplementi Pena Shqiptare/ Zija Çela: “Udhëtim”

687
Kisha kohë që rrugëtoja, kur në një shenjë vendi zura udhës një plak. Ec e ec, me ne bashkohet një djalë i ri. Pas një copë here, i them këtij djalit: – S’po e shoh më plakun. – Përpara do të jetë, – më përgjigjet me mendjen në hava. – Të kishte çalltisur përpara, do të ma kapte syri, – i them. – Po kjo merret vesh, – qesh ai, – plaku u lodh dhe mbeti mbrapa. Çfarë bën pastaj ky djali? Pastaj më jep zemër mua: – T’u grahim këmbëve, babëlok. Në udhë e sipër na arrin një tren. Makinisti e ngadalëson lokomotivën dhe nxjerr kryet në dritare, si për të na pyetur: “Vini me mua?” Pastaj s’e shohim më, ai del nga tymi, ne shkojmë nëpër mjegull. Ec e ec, hasim një varr. E pyes atë djalin: – I kujt është? – I plakut, – gjegjet. – Po plakun e lamë mbrapa, – i them. – Çfarë lëmë mbrapa, e gjejmë dhe përpara, – thotë ai. Në udhë e sipër, na arrin një varkë me helikë. Varkëtari ngadalëson shpejtësinë dhe kthen kokën, si për të na pyetur: “Vini me mua?” Pastaj ia shton shpejtësinë motorit, ai del nga mjegulla, ne shkojmë nëpër tym. Sa më shumë ecim, aq më tepër i ndërron pamja bashkudhëtarit tim. Faqet i kanë vënë gropa, koka po i shflokohet. E vështroj me bisht të syrit dhe i them se ka ndryshuar. – Veten nuk e shoh, – pranon, – por ti je pasqyra ime. – Ç’hall të mundon? – Një hall i madh, – thotë, – kanë kaluar shumë vjet e s’po arrij ta zgjidh. A mos e di, rastësisht, ku mbaron shamata? Ngurroj të flas, kurse ai nis të ftillohet. – Kam një makinë e një karrocë, ndërsa me të hollat e kursyera është krejt e mundur që të bëhen tri. Por nuk po biem në një mendje me tim bir: të bëhemi me dy karroca dhe një makinë, apo me dy makina dhe një karrocë. – Naforën e kishës e ndan prifti, kurse llogarinë kalemi, – i them shkoqur. – I ke pyetur ustallarët e financave? – I kam pyetur, – thotë, – por këtu është e keqja. Edhe ata vetë habiten, sepse ngado ta sjellësh, hesapi u del hesap. Furgoni merret me rrugët e gjata, karroca me mallrat e tezgave. Fitimi është i barabartë sa nga furgoni, sa nga karroca. Veçse shpenzimet ndryshojnë: karrocieri paguhet sa gjysma e shoferit, kuajt hanë sa gjysma e karburantit. Prapë po të lutem, e di ku mbaron shamata? – Për shamatën unë vetë një gjë di, ruhu përpara se ta fillosh, – i kujtoj. – E kam filluar, – ankohet, duke kruar rrashtën. Në gishtërinj i mbesin ca qime, që i merr era, ndoshta flokët e fundit. Çka bëj unë ahere? Ahere kthehem dhe, siç më kishte dhënë, ashtu i jap zemër: – Mos u mërzit, edhe ti je pasqyra ime. Mua po më hollohet lëkura e shtatit.- Shëndoshë shualli i këpucëve, – thotë ai. Erru natë e zbardhu ditë, ne prapëseprapë në rrugë. Andej ka sallgama, shtylla elektriku dhe, në dherat e kanaleve, ka zhardhokë. Janë zhardhokë të mëdhenj, si koka njerëzish. Ec e ec, në një çeltinë dikur shohim një varr. Pyes atë tjetrin:

– I kujt është? – I plakut, – thotë njëlloj. – Me një mijë dreqër, – më hipin xhindet mua, – po si kështu, ne varrin e plakut e lamë mbrapa?! – Po plaku tashmë je ti, – thotë ai. – Çfarë gjejmë përpara, e kemi lënë edhe mbrapa. Më kërkon të përshëndetemi dhe kapërcen kanalin. Muzgu ka rënë, shndrit një hënë e vocërr sa bebja e syrit dhe mua më vjen keq për atë qyqarin, se nuk kam më gjunjë që ta përcjell. Por që nga rruga, bitis zëri i tij. Dikush e ka arritur, me dikë po hahet në pazar. Më në fund, e shpall vendimin me brohorima: – Haa-hyyy! I bëra tri, pra! Ca hingëllima të mprehta dhe një gërvimë rrotash në asfalt, hyjnë në dyzen me ngazëllimin e tij. Ndërsa unë, teksa fundosem në dherat që çahen dhe më përpin errësira, kujtohem se i biri do të trashëgojë një furgon e dy karroca, madje me njërën prej tyre, karrocën që sapo ka futur në dorë, i ati po vazhdon udhëtimin atje sipër
Sigal