Luan Rama – revista “Apulée”, Paris, 2019
Elegji për kukullat e Detit Egje
Për kukullat kurrë
nuk është shkruar elegji,
elegji zie për ëndrrat e tyre,
por në brigjet e Egjeut sot,
është pak të këndosh
një elegji për to,
për sytë e tyre të mekur
në gjëmën e madhe,
dergjur dhe flakur nga rrebeshet,
rrufetë e stuhitë.
Për gojët e heshtura të fëmijëve
të mbetur në det
ikur nga lufta dhe tmerri i botës,
veç këpucët e vogla kanë mbetur
dhe shamitë e nënave humbur s’dihet ku,
dhe këto kukulla pa emër,
pa këmbë e duar,
pa këmishët e tyre stolisur
dhe sy që s’mund të rrëfejnë më asgjë
nga rrugëtimi i tyre ferrik,
kukulla hedhur gjer këtu në
brigjet e Egjeut…
Për kukullat kurrë nuk janë shkruar
elegji thotë dallga e shkumëzuar,
kurrë jo, thotë era që rreh
e tërbuar shkëmbinjtë,
era me një klithmë në fyt
si në një vaj
homerik.
Kjo është elegjia për këpucët
që nesër s’do të ecin
më,
elegjia për fëmijët
që s’do të ëndërrojnë më,
për sytë e tyre të shuar në botën e çudirave të plumbta
në Detin e Vdekur të Humanizmit…
Këpucët kanë humbur zotërit e tyre
Përsëri erdha në brigjet
e diellta të Egjeut
dhe përsëri këpucë
të braktisura, të
dergjura
që më së fundi kanë dhënë shpirt
në një mort të madh…
Ku janë fëmijët që i kanë mbathur?
Ku janë zotërit e tyre,
nënat dhe etërit me
sy meiti?
Gojët e tyre të shqyera
nuk dinë të tregojnë
veç etjen dhe urinë,
mijëra milje kanë shkelur mbi det
nën dritën e hënës së vrarë
dhe të një dielli të
verbuar
ashtu, në një marsh
të çuditshëm funebër
për të kërkuar brigjet
e Shpresës së Madhe,
këpucë të vogla
këpucë të mëdha prej lëkure
më tragjikë se vetë Titaniku
që humbi në humnerat
e oqeanit,
të tjera këpucë «vallëzojnë»
ende mbi dallgë
në një danc makabër,
ku e majta kërkon të djathtën
ku të dyja bashkë kërkojnë
zotin e tyre për t’i mbathur sërish
dhe për të marrë rrugën
drejt brigjeve të
dashurisë.
Tek sheh këto këpucë
të grira nga
kripa
të flakura në zi
ndjen se një vdekje e dytë
ndodh brenda teje
një mort që të kap grykën
dhe të lë pa frymë,
si një Mozart që shkruan
«Meshën në Si» dhe
vdes përsëri,
si një Van Gogh që vetëvritet
nga braktisja dhe
vetmia
apo Maria Callas, kordat e së cilës
këputen nga një trishtë i përjetshëm
Pavaroti s’ka më zë
para kësaj varreze
gjigante
Chopin do të luante sonatën
më të dhimbshme të
botës
të gjithë të vdekur dy herë
nga këto këpucë e
sandale
që kërkojnë zotërit e tyre
dhe dashurinë humane,
Jessy Norman nuk e çon deri në fund
«Ave Maria»-n e Schubert,
gjithçka mbaron në këto brigje
me një «haleluja»,
thua se Leonard Cohen
është ngritur nga varri
për ta kënduar të fundmen këngë
kështu vdes dhe unë, oh ç’zi e madhe
këtu në brigjet e Egjeut
më duhet të marr detin në këmbë
të bëhem guida e tyre
për t’i çuar ndoshta një ditë
ndoshta një ag,
në brigjet e Shpresës së Mirë,
këpucët kërkojnë zotërit e tyre të humbur…
