Familjet shqiptare po marrin mesatarisht mbi 20 milionë euro kredi çdo muaj për të blerë banesa.
Të dhënat e Bankës së Shqipërisë tregojnë se kredia për blerje banesash është rritur ndjeshëm pas tremujorit të tretë, periudhë që përkon me rihapjen e ekonomisë dhe tejkalimin e efektit të parë të goditjes së pandemisë së Covid-19.
Në intervalin mes muajve korrik dhe tetor, kredia e re për blerje banesash nga individët kishte vlerën mesatare mujore të 2.55 miliardë lekëve, ose rreth 20.6 milionë euro. Vlera mesatare mujore e kredisë së re për individët është madje 9% më e lartë krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Ndërsa mendohej se kriza e fortë ekonomike që solli pandemia do të jepte pasoja serioze në vendimet për kryerjen e investimeve të mëdha dhe afatgjata, siç është blerja e një banese, shifrat në fakt tregojnë se kjo nuk ka ndodhur. Të paktën duke iu referuar të dhënave të kredisë bankare, individët po shfaqen madje edhe më të prirur për të blerë pasuri të paluajtshme. Kjo tendencë mund të shpjegohet me disa faktorë.
Ndoshta në kushtet pasigurisë, individët po orientohen më shumë drejt investimeve që perceptohen më të sigurta, siç është blerja e një banese. Faktor tjetër mund të jetë një lloj optimizmi dhe pritshmërie se kriza e Covid-19 do të kapërcehet në afate të shpejta dhe nuk do të lërë pasoja afatgjata. Normat e ulëta historike që ofron sektori bankar janë gjithashtu një shtysë serioze për të investuar sot në blerjen e një banese me kredi.
Në fund të muajit tetor, portofoli i kredisë për blerjen e banesave nga individët kishte vlerën e 125.4 miliardë lekëve ose 1.01 miliardë eurove. Krahasuar me një vit më parë, kredia për blerjen e banesave është zgjeruar me pothuajse 8%.
Analiza e fundit e disponueshme e tregut të banesave e Bankës së Shqipërisë tregoi se për gjashtëmujorin e parë të vitit, çmimet vazhduan të rriten, me 4.9% më shumë krahasuar me gjashtëmujorin paraardhës. Për Tiranën, rritja e çmimeve ishte edhe më e lartë, me 6.5%. Ndonëse vëllimet e shitjeve pësuan një rënie të lehtë në vlera mesatare, ato regjistruan rritje në zonat qendrore dhe periferike të Tiranës. Rritja e kredisë është një sinjal se tregu duhet të ketë pasur përmirësim të mëtejshëm pas muajit korrik.
Një qasje e ngjashme ndaj investimeve po vërehet edhe te bizneset. Në tremujorin e tretë të këtij viti, kredia e re për investime u rrit me 57% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Edhe tek bizneset, mbështetja kryesore e rritjes së kredisë për investime vazhdon të jetë kredia për pasuri të paluajtshme. Nga 19.1 miliardë lekë kredi e re e disbursuar gjatë tremujorit, rreth 60% ishte kredi për pasuri të paluajtshme.
Ecuria e investimeve është një tregues i tërthortë se efekti i krizës në ekonomi gjatë këtij viti mund të jetë më pak i rëndë se projeksionet fillestare. Nga analizat e raportit të fundit të politikës monetare, Banka e Shqipërisë la të kuptohet se e ka rishikuar lehtë parashikimin për rënien ekonomike, nga niveli i mëparshëm prej 7.6%.
