Komisioneri Evropian për Zgjerimin, Johannes Hahn, paralajmëroi për rolin e Kinës në Ballkanin Perëndimor. Ai gjithashtu vuri në dukje mundësinë që Pekini do t’i transformojë vendet e rajonit në “kuaj trojanë” që një ditë do të jenë anëtarë të BE-së.
Hahn është shprehur se kombinimi kinez i kapitalizmit dhe diktaturës politike mund të jetë i dëshirueshëm për disa liderë në rajonin e Ballkanit Perëndimor. Sipas tij, edhe pse shumica e shqetësimeve perëndimore në vitet e fundit u përqendruan në aktivitetet ruse, ka shumë më tepër arsye për trazirat e Kinës, e cila ka bërë një numër investimesh të rëndësishme në projektet e infrastrukturës në rajon.
Si një shembull i një projekti të tillë, në të cilin Kina përdor fuqinë financiare për të fituar ndikim politik në vendet që duan të bashkohen me BE, Hahn njoftoi për një rrugë automobilistike në Mal të Zi, të cilën Kina e ka financuar dhe ndërtuar, shkruan “zhurnal”.
Mali i Zi, si Serbia, filloi negociatat e pranimit në BE në vitin 2014, gjë që sugjeron që të dy vendet mund të bëhen anëtare deri në vitin 2025.
Hahn mendon se është “mjaft ambicioz”. Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor duan të bashkohen me BE, megjithatë, vendet evropiane janë të ndara rreth qëndrimit ndaj këtyre dëshirave. Presidenti francez Emmanuel Macron është skeptik mbi hapjen e BE-së për anëtarët e rinj dhe insiston që Bashkimi Evropian duhet të përqendrohet në reformën e vet para se të mendojë për zgjerimin.
Zyrtarët francezë gjithashtu frikësohen se secili do të tregojë se BE planifikon të marrë vendet e varfra me probleme të thella, si krimi i organizuar dhe korrupsioni, si një dhuratë për partitë euroskeptike në zgjedhjet e Parlamentit Evropian vitin e ardhshëm.
Në qershor, Paris arriti të shtyjë vendimin për fillimin e negociatave të pranimit midis Shqipërisë dhe Maqedonisë deri pas zgjedhjeve të majit. Sakaq, Hahn ka kundërshtuar qëndrimin e Macron, duke thënë se shtetasit e vendeve të Ballkanit Perëndimor “kanë të drejtë të bëhen anëtare (BE)” dhe se BE ka një zgjedhje midis eksportimit të stabilitetit në rajon ose importimit të paqëndrueshmërisë së BE-së.
Komisioneri tha se ishte “shumë i sigurt” se negociatat me Shqipërinë dhe Maqedoninë do të fillojnë vitin e ardhshëm dhe se procesi i vlerësimit të gatishmërisë së tyre për negociata ka filluar tashmë.
Sipas planeve aktuale të BE-së, Bosnja Hercegovina dhe Kosova as nuk kanë një afat kohor tregues për negociatat e pranimit. Sipas Hahn, struktura e fragmentuar politike e Bosnje Hercegovinës, rezultat i Marrëveshjeve të Dejtonit të vitit 1995, do të duhet të ndryshojë.
“Ata që jetojnë në të ashtuquajturën logjikë të Dejtonit nuk janë në përputhje me logjikën e Brukselit”, tha komisioneri.
Sa i përket Kosovës, problemi më i madh progresi i ngadalshëm i marrëveshjeve me Serbinë, si dhe fakti se një pjesë e madhe e të ardhurave të Kosovës vijnë nga doganat dhe se do të duhet të ndryshojë para se të bashkohet me një treg të vetëm të BE-së, tha Hahn.
Sipas tij, projekti i zgjerimit të BE për të gjithë Ballkanin Perëndimor është një “mision historik”. “Gjithçka filloi në vitin 1989 me rënien e Perdes së Hekurt”.
