Nuk di si m’u dha, por atë mbrëmje kisha nxjerrë nga rafti makinën e shkrimit dhe, pasi kisha vënë letrën e bardhë, po luaja kuturù me shkronjat, si për të vënë në provë kujtesën e tastierës së saj. Për të mundur vetminë, në atë orë zakonisht bëja ndonjë Spider në kompjuter. Pak minuta dhe më ra zilja e telefonit. “Mos”, murmurita nevrik, duke lexuar emrin në ekran, “kushedi sa gjatë do të më mbajë me rrëfimet e tij!” Ishte Nazifi. Këtë Nazifin e kisha njohur dikur në rrethinat jashtë qytetit, në një ditë dimri me shiun rrebesh, kur isha detyruar të parkoja para një lokali të vogël buzë rrugës. Megjithëse pronar, ai bënte edhe punën e banakut, edhe atë të kamerierit. Tha se më njihte, më kishte fiksuar në panairin e fundit të agro-teknikës dhe më kërkoi miqësi në Facebook. Ishte një burrë me shtat mesatar, me faqet që i gufmoheshin kur fliste, flokët e butë e të shkallëzuar dhe sidomos sytë, sytë e mëdhenj që ia nxirrnin mirë në pah vetullat e holla. Sapo “nënshkruam” miqësinë, m’u ankua për sëmundjen e së shoqes dhe pyeti nëse njihja ndonjë mjek të mirë, që i trajtonte njëlloj si pacientët e qytetit, si ata të fshatit. (Më vonë do të më pyeste edhe nëse zonjat e qytetit kujtohen ndonjëherë për gratë e fshatit?) Mirëpo, megjithëse e ndihmova dhe e shoqja u shtrua në spitalin publik, sëmundja nuk pati shërim. Qysh prej asaj kohe, edhe pse kaluan vite, Nazifi më telefononte herë pas here. Ndodhte edhe pesë herë brenda muajit. Dhe në të pestat për të më pyetur si isha me shëndet (Po shëndeti i zonjës? Dija kimetin gruas, Andrea!), për të më shprehur mirënjohje dhe për të rrëfyer ndonjë kujtim nga bashkëshortja e ndjerë. Ai nuk e dinte se, dashje pa dashje, telefonatat e shpeshta më jepnin bezdi, ndoshta ngaqë edhe vetë kujtimet e tij po bëheshin gjithnjë e më përsëritëse. Por atë natë ndodhi ndryshe. E hapa telefonin duke vazhduar lojën me tastat dhe ai pyeti i hutuar:
– Miku im, ç’është ky kallash matanë?
Qortova veten për pakujdesinë, por përfitova për një të fshehtë, që atij nuk ia kisha thënë. Dhe, me këtë rast, e përforcova kështu të fshehtën time:
– Është gruaja që punon në makinën e shkrimit. Mos u bëj merak, Nazif, kallashi ndalon menjëherë!
Pastaj, sapo hoqa duart nga tastiera, m’u drejtua:
– Ty as nëpër mend nuk të shkon një gjë, Andrea.
– Çfarë? – u bëra kureshtar.
– Sa kohë jetuam bashkë, unë kurrë s’e kam parë time shoqe duke fjetur.
M’u duk sikur, krejt papritur, Nazifi bëri një zhvendosje nga periferia dhe më kaloi në qendër të vëmendjes.
– Si, si?! – më shpëtoi mua.
Dhe ai, me të njëjtin zë e të njëjtin gulsh të frymës, përsëdyti po ato fjalë: “Sa kohë jetuam bashkë, unë kurrë s’e kam parë time shoqe duke fjetur.”
Tashmë e kisha dëshiruar vetë përsëritjen. Ai kishte thënë diçka, që asnjëherë s’e kisha dëgjuar më parë nga një burrë. Do të shkonte gjatë, po t’jua numëroja shkaqet (vetë i dëgjova me durim) përse nuk e kishte parë. Merret me mend jeta e asaj gruaje fshatare, që shtrihej e fundit mbrëmje vonë dhe ngrihej e para në mëngjes herët. Nënë me tre fëmijë, amvisë shtëpie, bujkeshë për zarzavatet e kopshtit, blegtore me dy lopë e dhjetë dele, nuse në një shtëpi me vjehrrën sakate e vjehrrin e moshuar, që prisnin gjithnjë nga kuzhina e saj. Kështu, Nazifi i kishte humbur ato çastet e përdëllimit mahnitës, sepse kur e sheh në gjumë një njeri të dashur, pa tendosjen e muskujve që zakonisht ia fiksojnë pamjen e përditshmërisë, ajo fytyrë të befason, duke zbuluar misteret e një shembëlltyre thuajse të panjohur. E megjithatë, ky burrë nuk ankohej për çfarë kishte humbur, por shprehte vetëm dhembje e ndoshta pak lavdi për Asijen e tij. Me të mbaruar bisedën, vura në karelin e makinës letër të re dhe nisa të shkruaja: “Sa kohë jetuan bashkë, ai s’e kishte parë ndonjëherë të shoqen duke fjetur. Kurrë, kurrë, kështu më tha ai burrë nga fshati.” Vetëm disa ditë më pas, kur vajta në varrezat ku prehet ime shoqe (Sa e fikët është heshtja e përmortshme atje!), edhe unë, një njeri i kufizuar me botën e mekanikës, vetvetiu thashë diçka për atë frymëmarrjen e lehtë, frymëmarrjen e lëmuar dhe thuajse të pandjeshme të grave në gjumë. E kjo m’u shoqërua në mend me flatrat që rreh flutura, me ajrin e butë në trupin e selvive, me valvula që përputhen si buzët, me petale që fërgëllojnë rreth zemrës së trëndafilit, si dhe me gjalpin që shkrin mbi bukën e thekur në tryezën e mëngjesit. Këto ndoshta s’janë fare të veçanta për ju, por mua kaq më rroku përfytyrimi atë mëngjes. Sidoqoftë, m’u bë se ia shtova një rreth asaj qendrës, ku më ishte shfaqur Nazifi, duke u zhvendosur nga periferia. Kam lexuar diku për rreshtimin sferik që bëjnë indigjenët. Kur rrethit të parë i shtohen rrathë të tjerë duke ruajtur po atë qendër, njerëzit, që ndodhen në harqe më të largët, veprojnë si dëshmitarë dhe presin të flasin, po të jetë e nevojshme. E kështu, megjithëse nga mbulimi tashmë qendra nuk shihet, ajo ndjehet, pranohet e çmohet. Nëse jeni burra të martuar dhe keni për të shtuar diçka, që sipas jush ia kalon asaj të Nazifit, bëhuni qendër vetë, që t’ju ndjekim. Veçse shpalleni me zë. Madje, pse jo, tani! Sa për Nazifin, po t’ju interesojë sadopak si njeri, mbasi humbi të shoqen, flokët e butë iu thinjën shpejt, faqet nuk i ka më të gufmuara dhe përmbi vetulla i ka dalë një blanë gjithë pikëzime të kuqe. Nga stresi e ka? Nuk e di, por më ngjan si t’i ketë rënë prush në mish. Ndërsa mua (është vonë tani, është vonë!) ka nisur të më ngucë një peng i ri: Kur ishte në spital, përse u mpiva ashtu dhe nuk i dhashë me dorën time një pikë ujë zonjës së tij!
(Nga libri “Thika pa gjak”, ku ky tregim mban titullin “Prush në mish”.)
