Moisi Dalipi
Kjo është një nga dukuritë më të theksuara që shoqërojnë pothuajse çdo javë garën në futbollin shqiptar.Pa dashur këtu të flasim dhe të shkruajmë për detaje të tjera, të çilat kanë ndikuar jo pak në nivelin e zhvillimit të futbollit tonë në të gjitha kategoritë e tij , “togat e zeza” të gjyqtarëve që çdo javë janë nën akuzë për nivelin e gjykimit me gabimet e tyre të përsëritura , janë treguesit më negative që shqetësojnë jo pak.
Faktet flasin dhe tregojnë qartë se këto dukuri të padëshirueshme janë të pranishme në çdo ndeshje futbolli , duke u prezantuar kështu me tërë shëmtin e tyre. Pa asnjë hezitim këto dukuri po e kthejnë futbollin tonë nga një lojë shumë popullore dhe argëtuese në një bezdi që shpesh herë bëhet e neveritshme dhe pë ata që e luajnë atë në fushat e futbollit. Kështu në javët e fundit këto dukuritë negative po lakohen jo pak nga të gjithë në çdo ambient sportiv dhe jo sportiv.Po ti marrësh me rradhë katër javët e fundit të kampionatit të futbollit të Kategorisë Superiore , që konçidojnë me pjesën e dytë të kampionatit , përapra të dalin akuza dhe kundër akuza për “gabimet njerëzore” të gjyqtarëve. Dhe nga pesë ndeshjet që zhvillon çdo javë futbollistike të paktën tre ose katër prej këtyre ndeshjeve kanë brenda tyre fërshillimat e bilbilave mëkatar të ndeshjeve. Kështu në javën e 18 -të nga pesë ndeshje në tre prej tyre kishte kontesitme të forta për nivelin e gjykimeve.
Në javën e 19-të Bylis dhe Luftëtari janë kurbanët e “bilbilava makatar” Në javën e 20-të në katër ndeshje “togat e zeza “ të gjyqtarëve nën akuza.Por dhe java e 21 –të që lam pas ,nuk i ka shpëtuar kësaj sëmundje që me sa duket për futbollin shqiptar është shumë herë më i keq se “koronaviroza” e gripit kinez . Duke analizuar vetëm javën e 21 –të që u mbyll fundjavën e kaluar, përveç faktit që Kukësi fiton përsëri dhe mban kryesimin, për Tiranën e trajnerit Egbo që vazhdon serin e sukseseve edhe jashtë fushës , me një Partizan që nuk dorzëohet lehët si kampion në fuqi , dhe me Flamurtarin që po zhvillon një kampionat shumë të shëmtuar, të pranishme janë dhe fërshllimat e kontestuara të gjyqtarëve.
Në ndeshjen Teuta 1-1 Luftëtari trupa e gjyqtarëve u jep avantazhin vendasëve me një gol të shënuar nga Gomez në minutën e 14` nga poziçion jashtë loje.Por nuk mbaron këtu odiseja e “ gabimeve njerëzore ”, sepse në minutën e 28`Teutës i mohohet një gol , ku aksioni nis nga poziçioni i Kallakut i kapur “jashtë loje “ nga gjyqtari anësor. Por edhe pse barazimi 1-1 duket se kënaq edhe miqët që luftojën dhe shpresojën për mbijetesë , në kampin gjirokastrit është i pranishëm shqetësimi se poziçioni që ka skuadra e tyre në klasifikim paragjykohet jo pak nga gjyqtarët e ndeshjeve Shembulli i tyre përveç kësaj ndeshje është dhe ajo me Kukësin , ku gjyqtari Bastari anullon pa asnjë shkak një gol të rregullët.
Drejtuesit e klubit të Lufëtarit ndihen keq përball, këtyre faketeve dhe më të drejtë shprehen: ”Ne kërkojëm të mbajmë gjallë futbollin gjirokastrit , kurse gjyqtarët pa pikë frike na ndëshkojnë në ndeshjet brenda dhe jashtë fushës tonë. Më mirë të na thonë hapur që skuadra juaj është e piketuar për në Kategorin e Parë se sa të vazhdohet kështu”. Në ndeshjen Partizani 2-0 Flamurtari përveç veprimeve qesharake të gjyqtarit Muska që gjatë ndeshjes i binin nëpër fushë nga xhepat kartonat e ndëshkimit , në minutën e 60` jep një penallti për Partizanin.
Dyluftimin Muçollari-Solomon , ku lindi dhe dyshimi për penallti siç duket është kapur si i “drejtë” nga veshtët e “speçialistëve” nga zhurma e krijuar nga këpuça e sulmuesit e goditur keq dhe me qëllim sipas tyre nga mbrojtësi vlonjat.Një absurditet më vete ky arsyetim i pa dëgjuar më parë! Tek Flamurtari janë mësuar tani me ritualin e çdo ndeshje se “po nuk shënojë gol kundështari , shënon gol vetë gjyqtari nga pika e bardhë e penalltisë”.
Por “moviolës” nuk ka shpëtuar dhe ndeshje më rëndësishme e kësaj jave. Kukësi 3-1 Laçi nuk i ka shpëtuar “tolerimeve njerëzore” për një prekje të topit me dorë dhe një poziçion jashtë loje . Por dhe në ndeshjen hapëse të kësaj jave Vllaznia 0-1 Tirana mungon një penallti për shkodranët në minutën 71` të ndeshjes në asksioin Lika –Zhunior-Zogaj .Por skandali palajmëruar dhe më parë është në ndeshjen Skënderbeu 1-1 Bylis.Në minutën e 69` gjyqtari Shahini shpik një “penallti” që as vet sulmuesi Bregu i ngëtrruar me këmbët e tij nuk e ka besuar se do ishte e tillë.
Reagimi në këtë rast i presidentit Kapllani është i fortë, duke i kërkuar skuadrës të jetë pësive në fushën e lojës.Një formë proteste dhe kjo mëenyrë të vepruari për disa minuta , sepse në këto javët e fundit drejtuesit e Bylisit janë ankuar jo pak për nivelin e gjykimit dhe paragjykimet e tyre ndaj Bylisit që skuadër e një qyteti të vogël , që sipas tyre “e ka të ndalur të jetë pjesë e grupit të skuadrave kyesuese”.Por dhe barazimi rezultatit pas këtij rasti nga ballshiotët nuk ka zbutur zemërimin e trajnerit boshnjak Dovedan që pas ndeshjes është shprehur se “do të shikoj poziçionin e tij në drejtimin e skuadrës , nga ajo çka veprojëm dhe janë duke zbatuar çdo javë të kampionatit gjyqtarët ndaj ekipit të tij”. E pra , në pesë ndeshjet e kësaj jave , janë pesë moviola për “togat e zeza “ të gjyqtarëve .Por po të provosh të analizosh javët e kaluara gjen brenda tyre çudi nga më të ndryshmet ku disa nga “gabimet njerzore” dhe disa paaftësia profesionale kanë përçaktuar zyrtarisht fatin e rezultatit të ndeshjeve .Protesta , kontestime , akuza , kundra-akuza , por dhe shpallje “nograda” për gjyqatarë të ndryshëm. Kështu bëhet një zhurmë sa medatike , po aq dhe justifikuese për të drejtën ose jo dhe më në fund vjen “ndëshkimi” në heshje për gjyqtarët e ndeshjeve .Por gjithë kësaj tablo të shëmtuar i paraprin komentet dhe “moviolat” e studiove sport , ku një pjesë e tyre duket se kanë “speçialitet” më vete të përçaktojnë saktësin e “gabimeve njerëzore” të gjyqtarëve edhe pse askush prej tyre nuk është i këtij profesioni dhe ndeshjet e futbollit i njeh më shumë nga ekranet e telvizioneve se sa nga prania në stadium ku luhet futbolli dhe gjykojnë “togat e zeza .
Por gjithçka nuk përfundon këtu , sepse edhe në rastet ku gabimet e gjyqtarëve janë flagrante dhe të ndëshkueshme ka dhe nga ata vetëspostohen nga fakti konkret dhe shprehen:” Nuk janë pamjet të qarta , ndaj nuk kam ndonjë mendim konkret për këtë rast”.Të mendosh dhe veprosh kështu , është e njëllojët sikudër tu thuash këtyre “pilotëve” që vrasin futbollin “mos u mërzit miku im , javën tjetër, bëje përsëri pak më shumë se kaq”. Por një fenomen që ushqen dhe mban gjall këtë mënyrë interpretimi të dresjtësisë në një ndeshje futbolli është dhe fakti tjetër që shumë nga ata që janë në F.SH.F , dizenjator, analizues dhe vlerësues të nivelit të gjykimeve të ndeshjeve i shohim si prezantues të moviolës të gjyqtarëve në emisionet e ndryshme sportive.
Edhe pse ky veprim nuk pranohet se është kështu , faktet tregojën se edhe pse ka raste që ata nuk janë të drejtëpërdrejt , në shumë raste ata janë pas tyre që marrin përsipër të kryejnë këto detyra në emër të asaj që gjoja , po i shërbejnë futbollit. Dhe më e forta qëndron dhe në faktin tjetër se ata që dizenjojnë dhe çaktojnë e analizojën me “maviolën “e tyre gabimet e gjyqtarëve , po ata japin dhe “ndëshkimet” ndaj tyre. Edhe pse ato nuk bëhen asnjë herë të njohura për opinionin sportiv , për arsye që pak kush e di përse veprohet kështu , shumë nga ata që marrin “ndëshkimin “ zhduken nga skena e gjykimeve vetëm disa javë dhe kur i shikon të shfaqen si pa u ndier diku në ndonjë ndeshje të Kategorisë Parë .
Dhe pas këtij “reabilitimi” ky lloj “ushtari i togave të zeza “ rikthehet edhe më i fortë dhe më aftë nga riedukumi. Dhe pastaj ,,,e di vetë ai se si vepron dhe se si fërshëllen në ndeshjet e kampionatit. E thënë më qartë ky është pak a shumë çikli që bëhet sa herë që dikush nga pjestarët e kompanisë të togave të zeza gabon “pa dashje” në ndeshjet e kampionatit shqiptarë. Por edhe pse rreth këtij problemi shumë shqetësues bëhen çdo javë diskutime dhe jepen mendime për ndryshimin e gjëndjes , duke mos lënë jashtë saj dhe investimin që duhet bërë në të ardhmen për vendosjen e sitemit VAR , asgjë nuk po ndryshon dhe nuk premton se do jetë ndryshe.
Në futbollin shqiptar tashmë janë mësuar më këtë lloj të zhvillimit të garës futbollistike , ku ata që janë vendosur të mbajën rregullin dhe të japin drejtësi të mbeten vetëm si “togat e zeza “ që pas çdo ndeshje janë nën akuzë për padrejtësitë që bëjën .Kjo është “sëmundje” e kthyer tashmë në një fenomen disa vjeçar ku pak kush mendon si duhet ndryshuar , por dhe kur duhet të ndryshojë.
