Të gjithë e mbajmë mend mirë, se si shprehej trajneri ekipit tonë kombëtar Edy Reja mbas ndeshjes të humbur me Lituaninë më 7 shtator 2020 në Tiranë, me rezultatin 0-1, për Ligën e Kombeve. Dhe ndër të tjera ai është shprehur se: “Për fat të keq kemi gjetur përballë një kundërshtar në formë mjaft të mire, që na e bëri të vështirë ndeshjen. Më pas bëmë edhe atë gabim që na kushtoi humbjen e ndeshjes, por është momenti të shohim përpara” “Jam i zhgënjyer për ndeshjen që e zhvilluam. Luajtëm ndaj Lituanisë që ishte mirë fizikisht. Për fat të keq bëmë atë gabim që humbëm ndeshjen. Patëm 2-3 raste të cilat nuk i shfrytëzuam – kishim përballë një kundërshtar mjaft të mirë që na vuri në vështirësi, duke mos u ndalur duke vrapuar për 90 minuta. Tani na duhet të shikojmë vetëm përpara” Mjafton të qëndrojmë pak tek shprehja e përsëritur dhe herë të tjera nga trajneri Reja kur thotë “të shikojmë vetëm përpara” për të kuptuar më drejtë dhe më qartë se barazimi marrë në ndeshjen e zhvilluar dy ditë më parë ndaj Kazakistanit që prodhoi atë barazim 0-0 , nuk ishte aspak të “të shikojmë vetëm përpara ,” por ishte një kthesë e fortë që na bën të shikojmë mbrapa, madje shumë herë më mbrapa. Dhe e themi këtë, sepse jemi mësuar tashmë që pas çdo ndeshje të dështuar të dëgjojmë të njëjtin refren nga protagonistët e ndeshjes.
Edhe ndaj barazimit me Kazakistanin në fakt kështu ka ndodhur dhe kështu është thënë. Të gjithë që folën dhe deklaruan, gjithçka e përmblidhnin tek shprehjet se:“Luajtëm mirë, por fati nuk ishte me ne. Në ndeshjen e ardhshme do të jemi shumë më ndryshe”. Dikush sikundër ishte portieri Berisha, ka shkuar edhe më tej kur është shprehur se: “Ndeshja për ne ka qenë e rëndësishme. Në fillim pata një përplasje me dy lojtarë pasi topi ngeci në fushë ku një pjesë aty nuk ishte edhe aq mirë, por pastaj gjithçka shkoi mirë dhe më gëzon fakti që këtë ndeshje mund të them që mund të kishim dalë shumë lehtë duke fituar të paktën 3-0. Ajo që është me rëndësi është shpirti i ekipit që është treguar sot në fushë dhe kemi krijuar shumë shanse” Por ajo që ka vendosur kapakun gjithçkaje në këtë ndeshje është “fjalimi” që ka mbajtur pas ndeshjes trajneri Reja kur ka thënë se: “Ne i patëm rastet tona, por nuk arritëm të shënonim. Bëmë një ndeshje të mirë. Broja dhe Kallaku bënë paraqitje të mira. Në përgjithësi kemi bërë paraqitje të mirë, por nuk konkretizuam dot. Po të kishim pak më shumë eksperiencë, mund të kishim bërë më mirë. Kemi edhe ndeshje të tjera, dhe do të përpiqemi të marrim maksimumin”. Pas kësaj duke dashur të komentojmë pak rreth këtyre deklaratave, që tashmë janë bërë si një stampë protokollore që përsëriten sa herë që nuk marrin një rezultat që dëshirojmë, rezulton se ato janë bërë aq të mërzitshme, sa që pak kush beson se gjithçka ka qënë ashtu siç thuhet shpesh dhe rëndomtë se “ndeshjet e ardhshme do të vijë dhe do të ndodhë ndryshimi i shumëpritur”. Por ajo që lë më shumë gjurmë janë deklarimet që bënë trajneri Reja, që as më shumë dhe as më pak, është një fotokopjo e deklarimeve që bënte më përpara ish- trajneri italian i ekipit kombëtar, Kristian Panuci. Kështu trajneri Edy Reja nuk bën gjë tjetër, veçse flet sikur të ishte “babai” Panucit . Të gjithë e dimë tashmë që ish -trajneri italian Panuci në periudhën korrik 2017 deri në mars 2019, në 15 ndeshjet miqësore dhe zyrtare që drejtoi, ekipi kombëtar ka fituar vetëm në 4 ndeshje, ka barazuar në 2 ndeshje dhe shënuar plot 9 humbje. Dhe ai pas çdo dështimi, ku veçojmë ato ndaj Turqisë, Norvegjisë, Izraelit dhe Kosovës e të tjera, deklaronte se: “Kemi luajtur mirë. Kemi pasur mungesa, kemi shpërdoruar shumë raste dhe kishim mungesë fati përpara portës. Do të jemi shumë më ndryshe në ndeshjen e ardhshme….”. Kështu pak a shumë pas çdo ndeshje përsëritej i njëjti ritual, me të njëjtën refren në shprehje, por ndryshojë vetëm personazhet.
Dhe po të marrin të përqasim sa do pak dy personazhet e drejtimit të pankinave Panuci –Reja, gjejmë me shumë lehtësi ngjashmërinë e plotë midis tyre edhe në shprehjet justifikuese, në rezultatet e skuadrës, por dhe në mënyrën e organizimit dhe drejtimit të një ndeshjeje. Ndoshta ndodh kështu sepse të dy janë nga e njëta shkollë futbolli, ajo italian. Dhe i vetmi dallim midis tyre është vetëm mosha, ku Reja më 10 tetor mbushi plotë 75- vjeç , kurse Panuci është veçse 47- vjeç. Kështu, përqasja dhe ngjashmëria e tyre fillon me rezultatet, sepse ai që zëvëndësoi Panucin, trajneri Edy Reja, që nga 8 qershori 2019 që drejton ekipin tonë kombëtar, në 11 ndeshjet miqësore dhe zyrtare që ka zhvilluar ka arritur të marrë 4 fitore, 2 barazime dhe 5 humbje. Shifrat e fitoreve dhe brazimeve janë të njëjta për të dy nga 4 fitore dhe dhe 2 barazime, por ndryshon numri humbjeve në 9 për Panucin dhe 5 për Rejan. Por këto i ndryshon diçka dhe koha e qëndrimit në drejtin të skuadrës dhe numri ndeshjeve të zhvilluara. Në këtë drejtim Panuci është përpara trajnerit Edy Reja me 4 ndeshje më shumë, si dhe 5 muaj më shumë të qëndrimit tij në drejtimin e skuadrës tonë kombëtare. Por si ndryshim mund të konstatohet fakti që skuadra kombëtare në drejtimin e trajnerit Reja është me shtatlartësi më mirë dhe moshë diçka më të vogël. Por trajneri Reja duket më përpara se Panuci në drejtim të numërit të lojtarëve të thirrur në ekipin kombëtar. Të gjitha këto janë në kuadrin e formimit profesional të tyre dhe rezultateve të marra në ndeshje. Pas kësaj ndokush do të pyesë po në krahasim me trajnerin tjetër italianin Xhani De Biazi, sa ndryshon ngjashmëria ndërmjet tyre? Vetëm fakti që me trajner Xhani De Biazin si pak kush nga 31 trajnerët që e kanë drejtuar ekipin tonë kombëtar në historinë e saj 90- vjeçare, Shqipëria në 2016 shkoi deri në finalet e evropianit “Francë 2016” , që tregon qartë ndryshimin e madh midis tyre. Edhe me De Biazzin kemi pësuar humbje ndaj Francës, Serbisë, Portugalisë, Izraelit e Spanjës, por edhe kemi fituar ose barazuar ndaj tyre, çka tregon tjetër gjë. Me këtë trajner Italian, Shqipëria shkuajti historinë e asaj më të mirë në shumë drejtime, në lojë, rezultate, objektiva dhe performancë evropiane. Aq e vërtetë është kjo, sa që kundështarët që është ballafaquar në ato vite me Shqipërinë asnjëherë nuk e llogariste të sigurt fitoren. E pra, këtë duhet të arrijmë të kuptojmë dhe të sqarojnë mirë ata që drejtojnë sot ekipin tonë kombëtar. Dokush me të drejtë mund të thotë, se shumë nga ata lojtarë të ekipit kombëtar të atyre viteve janë larguar nga ekipi për shkak të moshës. E vërteta është që pjesa më madhe e tyre janë larguar, por Berisha, Hysaj, Çikalleshi, Arbashi, Bala, Roshi, Memushaj, Manaj të fituar si titullar nga ajo epokë aty janë përse mungojnë kaq shpesh në apelin e këtyre ndeshjeve të zhvilluara tani së fundi? Arsyet dhe justifikimit që thuhen dhe lakohen nuk bindin shumë, ndaj kur themi se janë “zgjidhje të trajnerit” duhet dhe të pyesim njëherë se përse mungojnë vlerat e tyre, ose përse nuk ju jepen minuta loje këtyre titullarëve ? Mos vallë me ndryshimet e pozicionit të luajturit në skuadër, siç ka ndodhur me Roshin duam t’ju themi: “Kaq ishte aventura juaj në ekipin kombëtar” edhe pse nuk kanë moshën për t’i trajtuar si të tillë në këto raste? Këto pyetje duam përgjigje vetëm nga ata që shpesh pas çdo rezulati negativ qajnë mungesat dhe gjejnë “arsye” të mbushin mendjen të tjerëve se “ndryshimi do vijë ndeshjen e rradhës . Kështu u tha nga drejtuesit e skuadrës dhe pas ndeshjes të humbur ndaj Lituanisë në Tiranë me rezultatin 0-1, por në fakt asnjë ndryshim pozitiv nuk ndodhi. Dhe duke komentuar barazimin 0-0 në Almati, ndaj Kazakistanit përfundimi është shumë i qartë për të gjithë, se Shqipëria është prezantuar si një skuadër e cila nuk e kërkonte fitoren . Për më tepër akoma në këtë ndeshje skuadra ka bërë një paraqitje të dobët, pa forcë dhe pa ide, pa arritur të dominojë ndaj kundështarit që dukshëm ishte inferior në cilësi dhe përbërje. Me atë lojë të vakët, ku disa episode sporadike për shënim nuk mund të sillnin suksesin e shumëpritur. Dhe me me këtë performacë të treguar nuk mund justifikohet askush dhe asnjeherë për mungesat e fatit dhe të disa futbollistëve titullarë. Në analizën që bëhet kësaj ndeshje të zhvilluar jashtë fushës tonë trajneri dhe mund të bëjë llogari se dhe barazimi nuk është keq, kur gjendja në grupin tonë pas tre ndeshjeve të zhvIlluara është e tillë, ku të katër skuadrat Kazakistani, Shqipëria, Bjellorusia, dhe Lituania, kanë të gjitha nga 4 pikë pas tre ndeshjeve të zhvilluara dhe kur mbeten për t’u zhvilluar dhe tre ndeshjet të tjera midis tyre. Përtej përllogaritjeve që mund të bëhen për ballafaqimet e zhvilluara midis tyre edhe pse shanset mund të duket të njëta për ndeshjet që priten të zhvillohen, askush nuk mund të parashikojë se kush do jetë skuadra fituese e grupit. Në fakt kalendari ka qënë favorizues për Shqipërinë , por pas humbjes me Lituaninë dhe barazimit me Kazakistanin, gjërat janë ngatërruar aq keq, sa çdo parashikim mund të quhet i dështuar që në ide kur e mendon. Kështu, edhe pse nesër Shqipëria do jetë përballë Letonisë, asaj që na turpëroi me atë humbje të shkaktuar në fushën tone, edhe pse ndaj tyre vinim pas një fitore 0-2 me Bjellorusinë, pakush mund të besojë në fitore edhe në këtë ndeshje. Por në brendësi të tyre rezultatet e këtij grupi kanë çudira të tilla që pas çdo takimi ndodhin përmbysje në klasifikim. Pikërisht këtu duhet të fillojë kujdesi dhe vlerësimi dhe jo tek mënyra për të justifikuar dështimin në rezultat dhe mungesën e pranimit të përgjegjësisë për atë që prodhon fusha e lojës. Në këtë kuadër vlerësimi çdo justifikim i tipit Panuci, siç po ndodh në fakt, nuk prodhon lojë, nuk prodhon as rezultat pozitiv, dhe nuk sjell realizimin e objektivit që synojmë të realizojmë, por sjell vetëm atë që kemi kostatuar tani së fundi, që trajneri Edy Reja, të flasë dhe justifikojë përsëri sikur të ishte “babai” i Kristian Panucit.