“OMONIA” nuk është nëna e asnjë partie, por streha e të gjithë minoritarëve

925
Agron MEMA

Flet ekskluzivisht për gazetën”Telegraf” kreu i “OMONIA”-s, zoti Leonidha Papa
Saranda shquhet dhe vlerësohet nga të gjithë faktorët , brenda e jashtë vendit, dhe madje mund të themi se është një rast unikal në botë, për bashkëjetesën miqësore e vëllazërore multi etnike, multi krahinore, multi kulturore e multi fetare. Por sidomos miqësia dhe vëllazëria mes shqiptarëve dhe minoritetit etnik grek në Shqipëri të përqendruar me vendbanim në rajonet e Sarandës dhe Gjirokastrës, ku nuk mungojnë lidhjet shoqërore, miqësore e familjare, krushqitë e shumta të ndërsjella. Kjo bashkëjetesë ka qenë bashkudhëtare në shekuj mes dy komuniteteve. Por kohët e fundit, nga qarqe të caktuara ekstremiste të nacionalizmit, fryjnë erëra me jone të helmatisura për ta ndotur këtë bashkëjetesë shumëshekullore. Veprime që nuk i mban as fantazia e jo më të quhen ndodhi reale, por edhe ngjarje të turpshme e të dënueshme nga opinioni i shëndoshë i Sarandës kanë ndodhur. Në kontakt me një bisedë ekskluzive për gazetën “Telegraf” me kreun e “OMONIA”-s, z. Leonidha Papa, vlerësohen lidhjet miqësore shumëshekullore të dy popujve tanë. Kreu i “OMONIA”-s shpreh indinjatën për ndodhitë e fundit të grisjes së flamurit pranë selisë qendrore të kësaj organizate dhe përgojimit të përkujtimores së Kranesë. Z. Papa shprehet për fushatën zgjedhore dhe strategjinë e “OMONIA”-s që do të zbardhet ditët në vijim dhe problemet e arsimimit në gjuhën greke të fëmijëve të komunitetit të minoritetit etnik grek në Shqipëri, duke e quajtur si një problem të shtetit shqiptar dhe distancohet nga pretendime e deklarata të tjetër lloji. Zoti Papa thotë, se historia e bashkëjetesës nuk ka nisur pas vitit 1944 dhe si e tillë, ajo nuk stacionohet tek figura të sistemit komunist, përkundrazi ajo ka zanafillë shumëshekullore dhe figurat janë të shumta e deri më sot të zbehura e të harruara. Meqenëse ishim në kornizat e kësaj interviste ku prekëm edhe problemin e përgojuar të Kranesë, për më shumë hollësira iu drejtuam ish kreut të komunës së Mesopotamit, sot njësi administrative e bashkisë së Finiqit, i cili u shpreh se në përkujtimoren e Thimjo Lolit në Krane, flamuri shqiptar nuk u ul e as nuk u hoq. Aty është respektuar flamuri. Sa për bustin e këtij prijësi, dua të them se është bërë e vendosur gjatë kohës që kam drejtuar unë komunës e Mesopotamit. Mësuesja që përmendet ka 25 vite në pension dhe nuk kanë pse i kërkojnë Ministrisë së Arsimit ta largojë nga puna, ajo ka recituar vetëm një poezi. Thimjo Loli nuk ka lidhje me masakrat çame, sepse është arratisur në vitin 1944 nga Shqipëria, i detyruar nga terrori komunist. Thimjo Loli ka qenë një prijës i minoritetit dhe mik i ngushtë i prijësit lab, Sali Vranishti, ka qenë mik i Labërisë, por gjatë LANÇ-it u rreshtua si nacionalist. Busti i tij është realizuar me financim të ish deputetit të Janinës Mihal Pangulla. Dhe pllaka përkujtimore është për pjesëmarrjen e tij në çlirimin e Maqedonisë greke nga pushtuesit bullgarë dhe nuk ka asnjë pretendim Vorio-Epiri. Ky është motivacioni që ndodhet i shkruar në pllakën përkujtimore. Familja e Thimjo Lolit gjatë sistemit komunist ka qenë nga më të persekutuarat politikisht. Nuk është asnjë gjë e paligjshme, busti është vendosur me vendim të Këshillit të komunës, i firmosur si i ligjshëm nga Prefektura e Vlorës, e cila dha edhe konfirmimin ligjor. I gjithë dokumentacioni ndodhet në arkivin e prefekturës së Vlorës, përfundon ish kreu i komunës së Mesopotamit z. Th. Kaishi. Më poshtë po japim të plotë kontaktimin e bisedës me kreun e “OMONIA”-s , z. Leonidha Papa: 

Tani janë në fushatë të dyja forcat politike që përfaqësojnë minoritetin etnik grek në Shqipëri, çfarë qëndrimi do të mbajë OMONIA? 
Në radhë të parë dua të them se “OMONIA” nuk është nëna e të gjitha partive që ekzistojnë në minoritetin etnik grek në Shqipëri. “OMONIA” është organizatë politike që shprehet edhe politikisht në fushatat elektorale përkrah PBDNJ-shit. Vet, personalisht, kam bërë shumë përpjekje për bashkimin e të dy forcave politike të minoritetit etnik grek në Shqipëri, sepse nuk ka dhe nuk shoh asnjë arsye të jemi të ndarë. Situatat, sfidat me të cilat po përballemi, por sidomos edhe se shumica dërmuese e bashkëkombësve tanë, kërkojnë unifikimin e shprehjes politike, për një përfaqësim dinjitoz në spektrin e politikës shqiptare. Kjo është diçka me rëndësi jetike për vet minoritarët, por e nevojshme , pse jo, edhe për vet shtetin shqiptar. Fakt ky, që e vërteton kontributi i “OMONIA”-s dhe i PBDNJ-shit në rrugëtimin tonë politik 26 vjeçar. Përpjekjet tona kanë filluar para fillimit të krizës politike në Shqipëri, ku në fokus qe qëllimi i një qëndrimi të përbashkët, me arsyetimin logjik që ky bashkëpunim të kurorëzohej me bashkimin e dy partive në zgjedhjet parlamentare në një subjekt të vetëm politik. Fatkeqësisht kjo nuk u arrit. Ambiciet personale imponuan mosmarrëveshjen dhe qëndrimin në realitetin e mëparshëm. Marrëveshja politike Rama-Basha, që duke përfituar nga rasti dua të them se nuk e zgjidh krizën, por çoi në një shtesë duke plotësuar disa pretendime të kryetarit të PD-së dhe njëkohësisht krijoi një asfiksi për partitë e vogla. Po përballemi me një situatë të paparashikuar nga ne, megjithëse hyrja jonë në parlamentin shqiptar garantohet nga oferta e opozitës për përfshirjen në listat e sajë të PBDNJ-shit, mendoj se kjo është jashtë logjikës, mentalitetit dhe konceptit tonë për politikën që nuk ka të bëjë me pazare banale për pushtet, por duke u shërbyer vlerave të komunitetit me energjinë që na japin bashkëqytetarët me votën e tyre. Gjithsesi vendimet e “OMONIA”-s janë gjithmonë kolegjiale dhe do të publikohen ditët e ardhshme. 2-Kohët e fundit kanë ndodhur dy ngjarje të rënda që cenojnë edhe marrëdhëniet dhe bashkëjetesën shumëshekullore të dy popujve tanë; si djegia e flamurit pranë selisë së OMONIA-s dhe akuza për përkujtimin e Thimja Lolit në Krane. Si i komentoni ju dhe cili është qëndrimi zyrtar i OMONIA-s? 

Janë dy ngjarje që nuk kanë asnjë lidhje me njëra-tjetrën. Duhet të vendosen në dimensionin e duhur dhe jo të përdoren si ushqim gazetaresk. Së pari; djegia apo keqtrajtimi i flamurit grek në zyrat e “OMONIA”-s, veprim i ndodhur në errësirën e natës, ndodh për të katërtën herë brenda një viti. Është një akt i rëndë, pasi simboli i çdo kombi është i shenjtë, ndaj duhen respektuar dhe mbrojtur. Personat që kryejnë veprime të tilla duhen ndjekur penalisht. Por nuk mendoj se kjo ngjarje të bëhet shkas për prishjen e marrëdhënieve midis dy popujve. Më shqetëson fakti që organet shtetërore, si policia dhe prokuroria janë treguar indiferente. Por ajo që më shqetëson më shumë, është fakti, që një pjesë e medias dhe një pjesë e politikës që kultivojnë antihelenizmin në Shqipëri, gjejnë kaq shumë hapësirë në jetën shoqërore dhe politike të vendit. Së dyti; në aktivitetin e Kranesë nuk isha prezent, por nuk gjej asnjë arsye shqetësimi. Opinioni shqiptar ka trashëguar një mentalitet të gabuar nga periudha e komunizmit për sa i përket identifikimit të historisë, kulturës dhe të drejtave që duhet të ketë Minoriteti Etnik Grek në Shqipëri. Historia jonë nuk fillon me Lefter Talon dhe mbaron me Panajot Panon apo me Vitori Çurrin. Janë disa ngjarje historike dhe shumë personalitete të komunitetit tonë që literatura shqiptare, dhe kryesisht ajo komuniste, i ka shndërruar në tabu dhe vazhdon me të njëjtin mentalitet. Përkujtimi i emrit dhe veprës së të parëve tanë, përpjekjeve të tyre për më shumë drejtësi dhe liri, brenda kuadrit ligjor të shtetit shqiptar, jo vetëm që nuk cenojnë marrëdhëniet dhe bashkëjetesën, por ndërgjegjësojnë çdo qytetar. 

Gazeta jonë ka bërë publike një shqetësim të minoritetit etnik grek për tekstet shkollore në gjuhën greke, mungesën e tyre si dhe keq hartimin . Si është situata sot për këtë fenomen? Cila është strategjia juaj për t’i dhënë fund kësaj padrejtësie për të drejtën e arsimimit në gjuhën amtare? A ka qëndrime dhe ndihma për këtë problem nga shteti grek apo nga shoqata e parti politike të veçanta?
Fatkeqësisht vazhdon e njëjta situatë dhe janë disa tekste që mungojnë. Ekzistojnë zëra, madje edhe nga faktorë të arsimit dhe politikës së minoritetit që thonë se nuk na intereson zgjidhja e problemeve, por ekzistenca e tyre, në mënyrë që të na jap akses politik. Një çështje kaq e ndjeshme siç është arsimi , nuk duhet dhe nuk mundet të shfrytëzohet politikisht. Fiks, para një viti u takuam me ministren e arsimit, zonjën Lindita Nikolla, ku i kemi parashtruar të gjitha problemet. Prezentë në atë takim, përveç kreut të “OMONIA”-s, kanë qenë edhe dy deputetë të partive të ndryshme, kryetari i partisë MEGA, tre kryetarë bashkish, faktorë të arsimit etj. Takimi u realizua në maj, me synimin që me fillimin e vitit të ri shkollor të mos kishim të njëjtat probleme me vitet e kaluara. Fatkeqësisht problemet u shtuan, falë mos ekzistencës së vullnetit nga institucioni kompetent. Arsimi publik në gjuhën amtare është detyrim ekskluziv i ministrisë së Arsimit Shqiptar dhe andej e presim edhe zgjidhjen. 
Sigal