Qielli i ngarkuar, më pas shiu hollak, që nisi të spërkasë shtruar tokën nuk i pengonte njerëzit të dyndeshin dyerve të tregut të madh. Makinat dhe këmbësorët zhurmonin si zgjoje bletësh, shitësit rreshtuar trotuareve ftonin blerësit me vështrime të përvuajtura mikluese. Në sheshin para magazinës së frutave më tërhoqi vëmendjen një grua e gjatë me flokët lidhur prapa. Nuk ngutej të hynte në ndonjë strehë si të tjerët, sfidonte shiun me qëndrim shpenguar prej zonje nazike, përkëdhelte me sy piklat e ujit, zgjaste buzët, i lëpinte me ëndje. Kisha përshtypjen se e njihja, po tamam nuk më kujtohej. E ndoqa një copë herë, duke përtypur habinë. “Tërë kjo grua, – mendova, – e lë veten të laget kot së koti.” E hoqa nga mendja, sapo u ndodha ballas mikut tim të hershëm Llazi Vako. Sillej rrotull pa mendje, shiu s’i bënte kurrfarë përshtypje. Prej vitesh i shtynte ditët fillikat me brengën e hidhur të humbjes së gruas dhe djalit, sa herë e shihja më këpuste shpirtin. – Qenke bërë ujë! – e qortova miqësisht, – s’paske as çadër! Më kundroi me sytë qelibar prej fëmije të pafajshëm. Flokët e rralluar ruanin ende gjurmët e dallgëzimit të dikurshëm, balli i gjerë me rrudha të lehta jepte imazhin e burrit fin, po mjekra e rritur, pantallonat e pahekurosura, xhaketa gjithë zhubra e nxirrnin faqe botës në pikë të hallit. – Si je? – Mirë të themi. – Shëndeti? – Oh! – buzëqeshi i çuditur, si të kisha pyetur për diçka të parëndësishme. Mbase nuk qe fare e qeshur dhe mua m’u përhitën vegimet e dikurshme. – Me se merresh? – u orvata ta nxjerr nga apatia. – Punojmë vreshtin me Koçon, – u përgjigj sikur recitonte. Ma thoshte gjithnjë. Harronte a donte të cekte të vetmin përjetim të ditëve të veta pa ngjyrë, vështirë ta ndaje. – Sa mirë! – i thashë, – mbush kohën. – I kemi bërë tërë atë hyzmet. Sot e krasitëm, lëngu rrodhi lumë si gjak i lig, do të ketë prodhim, jo llafe. – Sigurisht, – i erdha osh. U gëzua, sido që e dinte se s’kisha fare haber nga kultivimi i hardhive.- Kemi frikë mos na dëmtojë shiu, s’ka pushuar tërë këto ditë, – më shikoi ngultas, si të varej nga unë nëse do t’i binte vrugu rrushit të tyre. – Nuk besoj, – i thashë, – me tërë atë punë – Ashtu mendon dhe Koçua. Si të pendohej që foli aq shumë, e qepi gojën, u krodh në botën e vet të errët, zaptuar nga heshtja dhe shpërfillja. E zura për krahu, i tregova me kokë klubin e çobankave. – Pimë kafe? Seç pëshpëriti nëpër dhëmbë, mbase ndjesë për kohën. – Unë s’kam si e shtyj, – shtoi pas cazë. Zumë tavolinën e lirë afër dritares. Pata qenë nja dy herë. Zhytur mes pallateve bari i vogël me tre tavolina mezi shquhej, ama pijanecët në moshë të re e gjenin symbyllur. Pasi hidhnin ca gota nëpër klubet e tjera, afër mbrëmjes përfundonin aty. E vetmja stoli e barit qenë çobankat. Më e vjetra kaluar të pesëdhjetave, po fytyra e pudrosur, sytë e mëdhenj ndjellës, vetullat e ngritura, i shtynin qejflinjtë të besonin se ende mund të jepte. Kamerierja më e re, një stërhell zeshkane me nishan të madh ngjyrë ndryshku mollëzës së majtë solli porosinë. I shkela syrin, qeshi plot kuptim. Dikur Llazi lëshonte batuta të kripura, tani as e vuri re, nisi të rrufisë kafen siç ia shërbyen. – Sheqerin! – e kujtova. – Oh, pa shiko! Grisi paketën me ngathtësi pleqsh. Sado u kujdes ta shtinte në filxhan, gjysmën e lëshoi mbi tavolinë. – M ’u derdh, – u shfajësua. – S’ka gjë, e pastron ajo. I bëra shenjë zeshkanes me nishanin petashuq sa një lajthi. Çatisi me pecetë në dorë, fshiu mbulesën, i buzëqeshi për ta inkurajuar, u largua, duke tundur vithet me lezet. Llazi nuk e ngriti kokën ta shihte. – Kemi punuar, jo shaka, – ndryshova bisedë. – Eh, – bëri me dorë gjest shpërfillës, – ikën ato. Çobankat kishin shtrirë llërat mbi banak, vështronin rrugën matanë dritares, ku gëlonin burra e gra me shpatullat qëndisur nga piklat e shiut. – Sa njerëz! – psherëtiu. Zëri erdhi i mbytur si nga larg. – Çfarë the? – e pyeta. – Jo, jo, asgjë. Nuk më ra ndërmend diçka tjetër për të vazhduar, u ngujuam me sytë nga rruga. Mes kalimtarëve u shfaq gruaja misterioze me gërshetin mbledhur topuz prapa zverkut. Çapiste ngeshëm, rrotullonte sytë, si të grishte dikë të largët, godiste me thua pikat e ujit varur cullufeve. “Gruaja e shiut!” – mërmërita jo pa habi. Më shkonte mendja hera-herës qyshkur e hasa së pari në sheshin e pazarit. E gjatë, e hirshme, shpërfillëse, më cyste kujtesën si vegim i vjetër absurd. Llazi u çlirua nga plogështia, zgjati kokën sipër tavolinës, e ndoqi plot ankth, gjersa u zhduk pas kthesës. Duart mbledhur grusht, fytyra e zverdhur, trupi i kontraktuar, sytë e skuqur, të thatë, më futën dridhmat. – Ç ’pate? – mezi nxora zë. Vështroi një copë herë përreth i dyzuar. – S’ka gjë, – u tërhoqa, – mos u verë në siklet. U koll të qëronte zërin, më kapi dorën. – Çdo natë e shoh ëndërr, – tha si t’i fliste vetes, – nganjëherë ditën syhapur. – Çfarë shikon? – Atë gruan. – Je i sigurt? Miratoi me kokë. – Çfarë bën? – Zë rrugën, shqyen sytë. – Flet? – Prit më thotë, po harron, largohet. – Kaq? – Mbrëmë pyeti: “Ku e ke djalin?” Ktheva kokën nga ana tjetër të mbajta lotët. – Ia ke thënë Koços? – m ’u dha ta pyes ashtu kot, sa për të mos e lënë gjatë në dhimbjen e vet. – Jo, jo, – u çel, – vreshti do punë, jo llafe. Kisha qëlluar në shenjë… Shiu pushoi, rrezet e diellit mësynë dritaren, i përkëdhelën ballin e vrarë, flokët me dredha të shprishura, supet e lagur. – Dalim tani? – e pyeta. – Dalim, – u përgjigj. I ramë qark tregut, po gruan e gjatë me flokët lidhur topuz prapa kokës nuk e pamë më. Qe tretur me shiun.
