Moisi Dalipi: Fillimet e sportit në vitet e vështirësive, karriera e suksesshme, trofetë e kampionit, vlerësimet: Mjeshtër Sporti, Mjeshtër i Madh, Medalje e Meritës
Petrit Stefa, “profesori” pankinës së basketbollit
Sa herë që duam të flasim për basketbollin në qytetin e Vlorës, por pse jo dhe atij kombëtar, shumë natyrshëm mendimi do të shkojë tek Petrit Stefa. Një jetë e lidhur ngushtë me sportin e basketbollin, si sportist dhe trajner që si pak kush tjetër i ka mbushur këto vite sportive me suksese dhe trofe. Dhe këto stoli plot vlera, duket se shijojnë më shumë tani, kur ky “profesor “ i pankinës të basketbollit ka lënë pas 75 vitet e jetës tij. Dhe nuk do ishte tepërt të thuhet për këtë specialist dhe trajner, që këto vite përbëjnë një veçanti të karrierës tij edhe në mes më të mirëve të vendit. Gjithsesi, tek Petrit Stefa, po të kërkosh gjithmonë do të prekësh jo vetëm vitet e ngarkura me shumë punë, përpjekje, rezultate pozitive, dhe deri tek libri shkencor dhe praktik të titulluar “Filozofia e Trajnerit”, që ky njohës dhe specialist i nivelit të larte të baskebollit bashkëkohor, i ka bërë si dhuratë sportit shqiptar. Njerëz të tlilë si “profesor“ Petrit Stefa me pasionin e tyre, gjithmonë kanë ditur dhe do të dinë se nga vijnë dhe ku duan të shkojnë me punën e tyre. Edhe e thënë më qartë, Petrit Stefa ka ecur fortë drejt suksesit dhe respekti dhe lavdia morale e kanë ndjekur nga pas kudo dhe kurdoherë. Jeta e Petrit Stefës është një “leksion” që duhet lexuar dhe mësuar ashtu siç është, sepse aty gjen shumë motivime, që i duhen çdo njeriu që kërkon të prekë suksesin në jetë.
Fillimet në sport dhe vitet e vështirësive
Si shumë fëmijë të lagjes “Varosh” të qytetit bregdetar të Vlorës edhe Petriti Stefa, që në vitet e para të rinisë tij do merrej me sport. I lindur dhe i rritur në një familje me tradita të hershme sportive, siç ishte ajo e rrobaqepësit të njohur vlonjat Panajot Stefa, djaloshi me trup mesatar, do të ushtronte edhe sportet e notit dhe pinpongut. Por papritur, kur dhe vetë mendonte se do të ishte bërë një sportist i mirë në këto disiplina, trajneri i njohur i basketbollit të meshkujve Ilo Taska, do t’i bënte vend në ekipin e basketbollit të të rinjëve të ‘Flamurtarit’. Për katër vjet, djaloshi Petrit Stefa do të spikaste me talentin e tij në sportin e basketbollit përkrah shokëve të tij të fëminisë si, Vladimir Xhindi, Edmond Luzi, Luan Alemi, Vendigjar Luzi dhe Dionis Qirinxidhi. Megjithatë sporti nuk do ta pengonte për ta përfunduar shkollën e mesme me “Medalje të Artë”. Në vitin 1963, djaloshi Petrit Stefa, fiton të drejtën për të vazhduar studimet e larta në UT, për degën matematikë-fizikë. Kështu ndryshe nga vëllezërit dhe motrat e tij që janë shquar në shkencat shoqërore, Petriti do të orientohej tek shkencat egzakte. Vazhdimi studimeve të larta në kryeqytet kushtëzuan tek ky sportist i basketbollit të aktivizohej për një sezon me ekipin e “Studentit”. Në vitin 1968 edhe pse i përfundon studimet me rezultate të shkëlqyera, duke zotëruar shumë mirë dhe gjuhët e huaja si rusisht, frëngjisht, anglisht, greqisht dhe italisht, e emëruan për tre vjet rresht mësues në shkollën “Hasan Tahsimi” të Sarandës. Një pjesë e bukur e jetës tij, ose “copëza brilante të jetës time” siç i quan ai vetë këto momente në ketë qytet, dhe jo vetëm se njohu dhe lidhi jetën me bashkëshorten e tij Violenten, por dhe për atë se këtu hodhi hapat e para si trajner. Pas orëve të gjata të mësimit dhe stërvitjes me skuadrën e vajzave që synoi ta formonte si ekip, por që nuk ja doli me sukses, me shumë durim dhe pasion, Petrit Stefa ju përkushtua përvetësimit të literaturës bashkëkohore sportive. Po kështu veproi dhe në vitet 1971-1972, kur u emërua mësues në fshatin Kuç të Vlorës. Si hije e zezë i qëndruan gjithnjë paragjykimet në ato vite, se studimi literaturës të huaj përbënte një koncept borgjez. Dhe ndoshta për këtë, dikush kërkoi ta largonte nga pasioni tij, duke e detyruar të punonte në prodhim, jashtë Vlorës. Megjithëatë, Petrit Stefa ja doli me sukses. Diku në vjeshtën e vitit 1972 ish trajneri tij Ilo Taska, do të propozonte për t’i bërë një vend në pankinën e basketbollit të femrave të “Flamurtarit” , trajnerin e ri 27-vjeçar Petrit Stefa. Deri në këtë vit, kjo skuadër bënte pjesë në Kategorinë e Dytë dhe nuk kishte prespektivë. Gjithsesi trajneri ri Stefa, sfidoi shumë gjëra, për ta filluar punën me ëndrrën e madhe se një ditë do arrinte tek suksesi me këtë ekip. Fillimi ishte i vështirë. Megjithatë me punë dhe pasion ai arriti t’i kalonte këto vështirësi, duke sjellë koncepte të reja në lojën e basketbollit. Ekipi “Flamurtarit” po përgatitej kështu për ‘fluturimet’ drejt fitimit të trofeve. Skudrat me shumë përvojë në ato vite si “17 Nëntori”, “Partizani” ,”Skënderbeu” , “ Vllaznia” dhe “Apollonia”, po ndienin nga afër trokitjen e vajzave vlonjate. Trajneri Stefa kishte një ekip lojtare të tilla si Valentina Hysi, Muhina Kuqi, Arjana Birçe, Eleni Beli, Violeta Çala, Piereta Çika, AfërditaVjero dhe vajza të tjera, që ishin dhe dallandyshet e para të basketbollit vlonjat.
Koha e fitoreve dhe trofeve nga ‘Ferrari’ Vlorës
Dhe nuk do të vononte shumë dhe në skenën e basketbollit shqiptar do të prezatohej shumë bukur dhe më tërë vlerat sportive ekipi i femrave të “Flamurtarit” të drejtuar nga trajneri pasionant Petrit Stefa. Rivalitet i fortë i “Flamurtarit” ishte me “17 Nëndorin” e drejtuar nga trajneri Vaso Shakaj, me “Apolloninë” e drejtuar nga Kozma Mone dhe “Skënderbeun” e drejtuar nga Pandi Balli dhe më vonë nga Edmond Dushku. Basketbolliste të nivelit lartë në ato vite si, Myrto, Dibra dhe Alibegaj të “17Nëntorit”, Semajaku,Marini dhe Mustafaraj të “Apollonisë”, Lida Shehu dhe Zamira Koleci të ‘Skënderbeut” do përballeshin me Kuqin, Belin, Çikën, Minën, Shabanin, Çalën, Birçen, Laçajn, Labovitin e të tjera që përbënin atë trup sportiv kuqezi që tifozeria vlonjate e ka pagëzur me emërtimin “Ferrari Vlorës”. Në Vlorë në maj të vitit 1977 ky ekip do të sjellë titullin e parë kampion. Atë ditë i gjithë qyteti Vlorës është përkundur fortë nga etuziazmi dhe gëzimi mbarë qytetar. Personazhet janë ato vajzat kuqezi dhe trajneri tyre Petrit Stefa, që mes gëzimit dhe lotëve, kanë prekur suksesin e një pune shumë vjeçare. Është thyer kështu hegjemonia shumëvjeçare skuadrës kryeqytetase të “17 Nëndorit”. Të gjithë në Vlorë i mbajnë mend mirë ato ndeshje të forta dhe dramatike që zhvillonte kjo skuadër ndaj çdo kundërshtari. Pallati sportit të Vlorës mbushej plotë, duke mbajtur për shumë orë në “supet” e tij gjithë atë entuziazëm. “Ferrari” i trajnerit Petrit Stefa do të shkruajë historinë dhe lavdinë e munguar sportive të “Flamurtarit”. Titull kampion i fituar plotë shtatë herë në vitet 1976-1977, 1978-1979, 1979-1980, 1980-1981, 1983-1984-1984-1985, 1989-1990. Bukur pranë tyre qëndrojnë dhe stolisin gjoksin kuqezi edhe pesë Kupa Republike të fitura në harkun e këtyre viteve duke ruajtur serinë e sukseseve dhe trofeve siç janë ato në vitet 1978,1983,1985,1987, dhe 1990. Por po t’i shtosh këtyre sukseseve dhe nëntë kupat e fituara gjatë aktiviteteve të ndryshme zyrtare të organizura nga F.SH.B .në ato vite, arshiva e këtij trajneri pasurohet edhe më shumë. Ndërkohë që skuadra rinovonte rradhët e saj me emra të rinj si Merkaj, Aliko, Dauti, Jaupaj dhe Brinja, që duke qëndrur pranë “veteraneve” u kthyen shumë shpejt në titullare të skuadrës edhe për shumë vite të tjera tek skuadra vlonjate. Aq i vërtetë është ky fakt, sa që dhe sot, shumë specialistë të basketit shqiptar, shprehen se: “Flamurtari e ka krijuar traditën dhe shkollën e tij të basketbollit të femrave që në vitet 1978-1990”.
“Shtegëtime” të sukseshme dhe rikthimi në Vlorë
Pas vitive 1990 trajneri vlonjat Petrit Stefa “shtegëton “ në basketbollin grek, duke lënë pas një “Flamurtar” të ngarkuar me trofe dhe tituj të shumtë, si dhe me traditën e mirë të vazhdimësisë. Në vitin 1992-1994 trajneri vlonjat u “akomodua” tek skudra greke “Skeria” e Korfuzit, ku spikati talenti dhe aftësitë e tij si trajner i përgatitur me njohuri të basketbollit bashkëkohor. Të njëjtat situata do të përjetonte Stefa dhe në vitet 1999-2000 me ekipin “Erithros Stavros” të meshkujve në Athinë. Shumë herë shtypi sportiv grek në ato vite do të vlerësonte punën, pasionin dhe njohuritë bashkëkohore të këtij trajneri shqiptar në basketbollin e zhvilluar të shtetit grek. Dhe e veçanta më shumë qëndronte në faktin se ai ashtu si më pare, edhe në këtë vend me sport të zhvilluar ka kryer revolucion në lojën e basketbollit duke futur koncepte të reja të kohës, veçanërisht atij amerikan mbi sulmin e shpejtë dhe mbrotjen. Ndërkohë në vitin 2003 trajneri Petrit Stefa do të ndërmarrë një aventurë të bukur me ekipin e “Luftëtarin” e Gjirokastrës, ku suksesi përsëri nuk mungoi si për titullin kampion kombëtar, Kupën e Republikës dhe Superkupën që për herë të parë shkonin në qytetin e gurtë. Trajneri Stefa me këto suksese si dhe pjesmarrjen e kësaj skuadre atë vit në Kupat e Evropës bëri që për sa kohë qëndroi në krye të “Luftëtarit”, të kthente vëmendjen e të gjithëve tek sporti i koshit. Dhe pas këtyre “shtegëtimeve” të sukseshme, Petrit Stefa si “amerikani” basketbollit shqiptar dhe i pajisur dhe me përvojën e fituar në vitet 1999-2000 tek ekipi grek i “Erithros Stavros” të Athinës, e ka nxitur atë që të guxojë të vendoset në krye edhe të ekipit të meshkujve të “Flamurtarit”. Kështu, që nga muaji shkurt i vitit 2004 puna e tij u përqëdrua tek rritja e kësaj skuadre të qytetit të tij. Plotë pasion, dëshirë në çdo seancë stërvitje, trajneri i palodhur Petrit Stefa, me atë angazhim në maksimumin e energjive, krijoji një grup të mrekullueshëm me djem shtatlartë që e donin fort basketbollin dhe premtonin për të ardhmen si Metushi, Kaso, Toska, Merdani, Meminaj, Dede, Birçe e të tjerë, që të kujtoni pak a shumë ekipin e femrave të “Flamurtarit” të viteve 1976-1990. Por i vetmi ndryshim ishte sepse xhelozitë e njerzëve anti- sport nuk e lanë këtë skuadër dhe trajnerin Petrit Stefa të fliste me gjuhën e suksesit në skenën e basketbollit shqiptar. Gjithsesi, pas kësaj ‘përvoje” që nuk ishte dështim, por përpjekje për rilindur një skuadër që më pas thuajse është shuar, edhe pse ishte në moshën 60- vjeçare “profesori” pankinës të basketbollit shqiptar Petrit Stefa, do të vendosë ‘katedrën” e tij për 15 vjet rresht, në vitet 2004-2019 tek “Perla –Akademi”, ku nga duart dhe ideologjia e tij sportive, kanë dalë më shumë se 80 fëmijë me koncepte të reja të kohës për sportin e basketbollit. Kësaj përvoje shumëvjeçare, ku eksperimetohen për herë të parë në Shqipëri fillimet e basketbollit për fëmijët e moshës 5-6 vjeç, ai ju përkushtua dhe libërit të tij më të ri që është në proces botimi “Trajneri dhe Fëmijët”.
Kupa e kampioneve dhe ekipi kombëtar
Një arshiv më vete në “invetarin’ e karrierës tij gjysëm shekullore janë pjesmarrjet si trajner në ndeshjet për Kupën e Kampioneve dhe ato në drejtimin e ekipeve kombëtare. Shqipëria që nuk mori pjesë me basketbollin e femrave në vitet 1959-1980, e provoi këtë gjë për herë të parë me ekipin kampion në fuqi “Flamurtarin” e Vlorës në sezonin 1980-1981. Kështu “Flamurtari” bëhet ekipi parë shqiptar që merr pjesë në kompeticionin më prestigjoz evropian për klubet. Kundërshtar ishte emër i madh në basketbollin evropan të kohës, skuadra hungareze ‘BSS –Budapest’, që në sezonin e kësaj Kupe të viteve 1978-1979, ishte shpallur nënkampione Europës. Dy humbje me këtë skudër të nivelit lartë europian, në Vlorë më 8 tetor 1980 me rezultatin 64-96 dhe ndeshja e kthimit më 17 tetor 1980 në Budapest, me rezulattin 96-67 ishin më shumë një përvojë, e cila padrejtësisht u ndëshkua nga regjimi kohës me mos pjesmarrjen e skuadrave shqiptare në këto evente për periudhën 1981-1990. Në sezonin e Kupës Kampioneve 1990-1990 “Flamurtari” është kundër skuadrës kampione të Greqisë “Sporting” të Athinës. Për t’u veçuar është se ndeshja e parë e zhvillur në Vlorë më 27 shtator 1990, ku “Flamurtari” me Çikën, Ruçin, Laçaj, Birçen, Brinjën, Calën, Jaupin, Dautin dhe Merkaj, do të përballeshin si të barabarta me këtë skuadër kampione të vendit fqinj, ku veçoheshin dy baskebolliste ruse shtatlarta me atë lojtren si Binajerva, që ishte një shënuese shumë e aftë nga çdo distancë. Ishte një mungesë fati më shumë në këtë ndeshje që përfundon me rezultatin 83-85 për skuadrën greke. Por trajneri Petrit Stefa do t’i rikthehet edhe një herë “parketit ndërkombëtar” të Kupës Evropës në vitin 2003 me ekipin e “Luftëtarit” të Gjirokastrës, ku në grup është përballur me skuadrën bullgare “Akademia –Test” dhe kampionen greke “Tolemaidha”. Puna, pasioni, përkushtimi dhe trofe të fituara shumë natyrshëm do i jepnin Petrit Stefës, këtij mjeshtëri të trajningut të drejtën që të ishte dhe në drejtim të ekipeve kombëtare. Në fakt, për rreth dhjetë vjet, ka stërvitur dhe përgatitur skuadrat, por për të shkuar me ekipin jashtë vendit nuk e kanë lejuar, ose më saktë e kanë ndaluar padrejtësisht me asryen ‘biografi”. Kështu i ka ndodhur në 1978, kur ekipi kombëtar i femrave do të shkonte në turne miqësor në Kinë. Në vitin 1983, me ekpin kombëtar të reja në Kampionat Ballkanik në Rumani, dhe në vitin 1987, me ekipin kombëtar të femrave për Lojrat Mesdhetare “Lataka -1987”. Por “rrethimi” biografik është hequr vetëm në vitin 1989, kur në krye të ekipit kombëtar të rejave ai do të jetë në Kampionatin Ballkanik që zhvillohet në Kastoria të Greqisë. Dhe më tej vazhdon në vitin 1990 me ekipin kombëtar të rritura në Kampionatin Ballkanik që zhvillohet në Dhrama të Greqisë, në vitin 1991 në Lojrat Mesdhetare “Selanik 1991”, në vitin 2002 në Andorë ku ekipi ynë kombëtar i drejtur nga trajneri vlonjat fiton kupën e parë dhe vetme deri tani për eventet ndërkombëtare, siç ishte Kupa e Promocionit (për vendet e vogla) . Në vitin 2012 është përsëri trajner i ekipit kombëtar dhe drejton skuadrën në fazën de dytë në Kampionatit Europian.
Medalja e munguar për Petrit Stefën
Një muaj më parë, më saktë, në 20 Nëntor 2020, Petrit Stefa mbushi 75 vjeç. Duke kërkuar për të mësuar dikça më shumë për vlerësimet që ka marrë, kuptuam qartë se kësaj figure me kaq dritë dhe shkëlqim i mungon një vlerësim i nivelit të duhur nga qyteti tij i Vlorës. Gjithsesi, në podin e vlerësimeve ndër vite ai është lauruar me titujt “Mjeshtër Sporti”, “Trajner i Merituar”, “Mjeshtëri Madh” në shkurt 2012 dhe “Medalje Meritës “ në dhjetor 2014. Këtë vlerësim të bërë për 25 figurat më të shquara të sportit shqiptar, vetë Petrit Stefa e vlerëson si të veçantë në dimesion dhe në vlerat e saj. Dhe të gjitha këto, janë vlerësime shumë të merituara për një jetë të lidhur fortë me sportin e basketbollit, si sportist dhe trajner. Nuk janë pak 50 vjet të përkushtuar për sportin e një qyteti, siç është rasti i legjedës të gjallë Petrit Stefa. Punë, pasion, vështirësi, zhgënjime dhe suksese, që së bashku formojnë kornizën e një karriere gjysëm shekullore, e cila ka bërë sfidë në çdo kohë. E megjithatë, për “floririn” e basketbollit vlonjat, askush nuk është kujtuar në Vlorë për ta konvertuar vlerën e tij për aq sa i takon. “Profesori” panikinës të basketbollit, që është gëzuar sa herë suksese të “Ferrarit të Vlorës”, me modestinë që e karakterizon ka pritur ashtu në heshtje, që dikush atje në pushtetin vendor të Vlorës, të kujtohet për të vlerësuar me atë që i takon punën dhe vlerat e tij shumëvjeçare në shërbim të sportit. Edhe pse titujt dhe trofetë janë të shumtë, nuk do të teprohej që së bashku me to të “prehej’ edhe një medaje që ai e ka meritur plotësisht me kohë. Trofetë, titujt kampion dhe kupat e fituara janë dëshmi të qarta për të vlerësur dhe nderuar, ashtu siç e meriton Petrit Stefën.
SKEDA PETRIT STEFA
Lindur: në Vlorë më 20 nëntor 1945
Karriera si sportist: Në vitet 1959- 1963 ekipi basketbollit të të rinjëve të ‘Flamurtarit’ dhe “Studentin “ në vitet 1963-1964.
Karrera si trajner: Në vitin 1972 -1992 ekipi baskebollit femra të “Flamurtarit” në vitet 1992-1994 ekipi femrave ‘Skeria” Korfuz , në vitet 1999-2000 ekipi meshkujve ‘Erithros –Stavros” –Athinë , në vitet 2003-2004 ekipi ‘Luftëtari’-Gjirokastër , dhe 2004 -2005 ekipi meshkujve të “Flamurtarit “ . Në vitet 1978, 1983, 1987, 1989, 1990, 1991, 2002 dhe 2012 trajner ekipeve kombëtare të reja dhe të rrituara.
Trofe të fituara: 25 trofe gjithësej; 7 tituj kampion, dhe 5 Kupa Republike, dhe 9 Kupa të Federatës dhe festave zyrtare me “Flamurtarin”, 1 titull kampion, 1 Kupë Republike dhe 1 Superkupë me “Luftëtarin’ dhe 1 Kupë Evropiane Promocionit në 2002 me ekipin kombëtar.
Vlerësimet: “Mjeshtër Sporti “ , “Trajner i Merituar” , “Mjeshtëri Madh” në shkurt 2012 dhe “Medalje Meritës “ në dhjetor 2014.
