Nga Gëzim LLOJDIA
HISTORI/ Kalimi i distancës nga Otranto në Vlorë, ku në verën e vitit 1986 notari italian nga Bari preku brigjet e Shqipërisë, pas 35 orëve notim me stil të lirë
1. Alfred Troqe është një notar i viteve ‘80 në qytetin detar të Vlorës. Përveç peripecive që ka përshkruar, Fredi rrëfeu garën e notit zhvilluar në vitet ’80. Nga Karaburuni në Vlorë, garë kombëtare e notit me pjesëmarrjen e rekordmenëve të këtij sporti,që sot duke se është shuar.
“ Lyem me graso krahët dhe pjesët tjera të muskujve për shkak të qëndrimit të gjatë në ujë dhe të distancës së garës ,ku fillesën e kishte në Karaburun. Kur erdhi P. Pinto ai ishte nisur nga shteti italian, grupi i notarëve shqiptar e shoqëroi këtej mezokanalit, kur u fut në gjirin e Vlorës. Pinto ishte vendosur në një kosh mbrojtës dhe në të djathë të notarit të që përshkonte distancat e gjata, shprehet Fredi, kishte një shoqëruese italiane,notare zonja e cila e drejtonte me shprehet majtas-djathtas,ndërsa Pinto të gjithë trupin e kishte të lyer me krem special,duke dalluar nga notarët shqiptarë që përdorën graso makina për të realizuar një garë në distancë të madhe. Pinto i kishte të gjitha përgatitjet e nevojshme për një garim në det dhe në përshkimin e distancave të gjata. “Salcë”, me një graso të veçantë përbëhet nga një përzierje e lanolinë dhe parafine,kremi që lyen trupin, kufje, syze,anash skuadra e tij shoqëruese në të dy anët. Pas kësaj ai e ndërpreu garën shkak bëhet moti i keq dhe deti me shumë dallgë për ta rifilluar sërish garën e ndërprerë deri në breg.
2. Përshkimi i distancës nga Otranto në Vlorë kishte filluar disa vite me parë, mirëpo P. Pinto ka kaluar disa peripeci. Gazeta italiane :”La Republika” e 29 qershor 1984,shkruan rreth aksidentit të tij:Nuk ka kaluar me not në brigjet shqiptar të Vlorës në Otranto, Paulo Pinto notar i Barit, ai ishte përgatitur për largimin, rrëshqiti në një hekur duke ndikuar shumë në anën e tij të majtë të kurrizit duke prokuruar një hematomë të madhe. Para se të shkonte në një spital për t’iu nënshtruar rrezeve x, atij iu dha ndihma e parë, dhe Pintos, iu desh të priste dymbëdhjetë orë. Në mesin e të kuptuarit ‘tjetër’, se delegacioni italian, që kishte shoqëruar P. Pinto (kalimi ishte pjesë e një serie të shkëmbimeve kulturore dhe tregtinë ndërmjet të qytetit të Otrantos dhe ‘Shqipërisë) mbetën në det për shumë se disa orë për shkak se Qeveria Shqiptare kishte refuzuar vizat për të zbarkuar pasagjerët. Pinto ishte për të mbuluar dyzet milje e detit në tridhjetë deri në dyzet orë, not kryesisht natën, për një total prej 140,000 goditje, ku te të ushqyerit bëhej çdo gjashtë deri në shtatë orë me ushqime gjysmë të lëngshme. Për të mbrojtur atë nga peshkaqenët, ai shoqërohej nga një ekip me pushkë gjahu, fishekë me dioksid karboni. Kalimi për kampionin ishte “dënuar” në këto ditë, për të përfituar nga një periudhë prej rrymave të favorshme detare. Luca Barrel: I pari, që provoi pasi është përpjekur disa herë ishte Paul Pinto në gusht të vitit 1985, por ka dështuar për shkak të gjendjes së keqe të detit, Adriatik nga Puglia në Shqipëri, vazhdimisht për njëzet e katër orë, duke u mbështetur vetëm në trajnimin e tij fizike dhe duke besuar në mëshirën e ujërave.
14 korrik 1979: Paul Pinto për të notuar në ngushticën e Otrantos, përmes dallgëve të detit. Gino Martina midis të tjerave thotë: Në vazhdën e Pintos , dhe performanca e tij ka bërë që ai të përmirësojë rekordin e mëparshëm e Paulo Pintos, notari i madh i Barit, i cili vdiq në vitin 2004, ku në verën e vitit 1986, preku brigjet e Shqipërisë, pas 35 orëve në stil i lirë.
3. Kush ishte Palo Pinto, njeriu, që erdhi në zemër të diktaturës në vitet ’80. Kampioni i botës në sportet e hapura në ujë dhe figurë e paharrueshme në botën sportive. Gazeta Del Mezzogiorno shkruan:I lindur në Bari më 8 gusht, 1937. Avokat, shkrimtar, kampion i paharrueshme dhe mbajtës rekordit botëror Championships Swimming, pasi duke qenë një notar në pishinë të lartë për distanca nga 400 dhe 1500 metra stil i lirë iu përkushtua kalimeve të shumta dhe të jashtëzakonshme. Ndër shfaqjet e tij të shumta janë për të kujtuar: dy kalimet Capri-Napoli, rekordin italiane në ngushticën e Mesinës në 30 ‘dhe 15’, Kalimi i kanalit anglez nga Anglia në Francë në 1 orë dhe 3 ‘; rekord botëror në ngushticën e Otrantos nga Castro Marina deri Fanos në 42 orë dhe 45 ‘; rekord italian i 24 orëve të notit në Bruksel; lundrimi nga Korsikë të Elbës në 26 orë dhe 33 ‘, Kalimi i liqenit të Ontarios në Kanada në 24 orë, kalimit Itali – Shqipëri (Otrantos – Vlorë) në 35 orë, Jugosllavi – Itali (Is Pelagosa – Vieste.) Në 27 orët e 14 ‘, Tremiti Gargano në 6 orë dhe 20’. Ai vdiq në dhjetor 2004.
Marco Picinni 28 Janar 2012 shkruan : Njerëz të famshëm nga Salento. Historia njerëzore është e përbërë nga shumë incidente të vogla, disa pjesë të një misteri që përshkruan një imazh në të cilën çdo individ është në gjendje të njohë rolin kryesor.
Asnjë njeri, që i hapi sytë mëngjesin e 12 korrik, 1979 mund ta dinte se një ngjarje e madhe do të ndodhte. Askush nuk mund të imagjinojë se çfarë do të thoshin gazetat do të flasin atje së shpejti. Asnjë. Por disa njerëz ishin duke pritur aty, pranë brigjeve të duke pritur për një sinjal, një “mënyrë” nga Aeolus dhe Poseidoni, era dhe deti, për një kampion të madh mund të shohin përmbushjen e saj,për të kaluar atë shtrirje të detit shpesh protagonist i “udhëtimet e shpresës”, që për një herë do të paguhet në vend për të arritur një ëndërr. Ajo zhvillohet brenda një kafazi metalik, që do të jetë shtëpia e tij dhe mbrojtja e tij nga peshkaqenë për gati dy ditë. Projektuar nga shoku i tij Nini, kafazi ishte bërë prej strukture hekuri, një rrjet e ngjitur me 8 lundrues. 6 metra e gjatë, të gjerë dhe të thellë 5.3m. Në fund të artikullit aty te kjo gazetë ku shkruhen komentet, një shqiptar, Julian Kripa, ka bërë këtë koment: Përshëndetje, dhe unë e kujtoj gjithmonë Paul Pinton, unë e kam parë personalisht në Vlorë në verën e vitit 1979 në afërsi të qytetit të Vlorës, isha 8 vjeç dhe për ne fëmijët ishte një dritare në “Perëndim në ato kohë të diktaturës”. Për mua ky ishte njeriu, që donte të ndërtonte urën në mes të dy botëve.
