Banka Botërore apel institucioneve shqiptare: Mos bllokoni tregëtinë , ndihmoni familjet në nevojë nëpërmjet mbështetjes financiare si dhe shtoni fondet për bujqësinë dhe fermerët për të mbrojtur të korrat e sezonit,pas shtrenjtimit të inputeve dhe plehrave kimike.
Mbështetje financiare për familjet në nevojë, që duhet të mbrohen nga programet sociale që synojnë të zbusin goditjen për konsumatorët, si dhe financim i bujkut për të mbrojtur të korrat e sezonit të ardhshëm në kushtet e shtrenjtimit të inputeve dhe plehrave kimike
Kriza çmimeve të ushqimeve është zhvillimi më kritik që po sjell lufta në Ukrainë. Sipas drejtores Menaxhuese e Politikave të Zhvillimit të Bankës Botërore Mari Elka Pangestu, kriza e çmimeve të ushqimeve është edhe më delikate për shkak se bota vjen pas një goditje të fortë që pandemia i dha prodhimit.“Ndër më kritiket është kriza e çmimeve të ushqimit, duke vënë në pikëpyetje përballueshmërinë dhe disponueshmërinë e grurit dhe produkteve të tjera thelbësore. Nuk nënvlerësohet goditja që lufta i ka dhënë sistemeve ushqimore, tashmë të brishta nga dy vjet ndërprerjesh të COVID-19, ekstremet klimatike, zhvlerësimet e monedhës dhe kufizimet fiskale të përkeqësuar”, thuhet në analizë.Rritja e çmimeve të ushqimeve nuk është i vetmi shqetësim, por problem tjetër që evidentohet në analizë është edhe prodhimi i sezonit të ardhshëm për shkak të çmimit të plehrave kimike.
“Çmimet globale dhe vendase të ushqimeve ishin tashmë afër niveleve më të larta të gjitha kohërave para luftës dhe një pikëpyetje e madhe lind gjatë të korrave të sezoneve të ardhshme në mbarë botën për shkak të rritjes së mprehtë të çmimeve të plehrave gjithashtu”, vijon më tej analiza.
Në thuhet se janë 4 mënyra për t’iu përgjigjur krizës aktuale të çmimeve të ushqimit: Mbajtja hapur e tregtisë globale të ushqimit, lidhje të sigurta, mbështetje për fermerët dhe rritja e qëndrueshmërisë afatgjatë.
Mbajtja e tregtisë së mallrave hapur është një nga sugjerimet e Bankës Botërore, duke marrë në konsideratë krizën e globale të ushqimit 2007-2008, e cila ishte rezultat i thatësirës dhe rritjes së çmimeve të naftës, por që më pas u shoqërua me reduktim të eksporteve. Sipas Bankës mbajtja e tregtisë së mallrave e hapur në pandemi ishte një sjellje që ndihmoi në moskufizimin e furnizimit me ushqim dhe shmangu përkeqësimin e situatës së keqe, duke përfituar kështu të gjitha vendet.
“Kur vendet e mëdha prodhuese ushqimore kufizuan eksportet për shkak të shqetësimit për furnizimin e tyre të brendshëm ushqimor në 2007-2008, kjo përkeqësoi rritjen e çmimeve dhe përkeqësoi kequshqyerjen, veçanërisht për fëmijët. Nuk duhet të bëjmë të njëjtin gabim”, vijon më tej analiza.
Së dyti sugjerohet mbështetje financiare për familjet në nevojë, që duhet të mbrohen nga programet sociale që synojnë të zbusin goditjen për konsumatorët.
“Jo vetëm disponueshmëria e ushqimit, por edhe përballueshmëria e ushqimit është një shqetësim veçanërisht në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme, ku njerëzit priren të shpenzojnë një pjesë më të madhe të të ardhurave të tyre për ushqim. Shumë prej tyre tashmë po shkurtojnë shpenzimet për shkak të të ardhurave të reduktuara dhe rritjes së çmimeve të ushqimeve”, thuhet në analizë.
Pika tjetër ku vihet theksi është tek mbështetja e fermerëve, me fokus rritjen e prodhimit dhe garantimin e rezervave të mjaftueshme ushqimore, si dhe financim i bujkut për të mbrojtur të korrat e sezonit të ardhshëm në kushtet e shtrenjtimit të inputeve dhe plehrave kimike.
Dhe së fundmi kërkohet që krahas masave të menjëhershme të merren edhe masa më afatgjata që transformojnë sistemet ushqimore në mënyrë që ato të bëhen më elastike dhe të arrijnë siguri të qëndrueshme ushqimore dhe ushqimore.
“Në planin afatgjatë, qeveritë, bizneset private dhe partnerët ndërkombëtarë duhet të punojnë drejt sistemeve të prodhimit më produktiv, më efikas nga burimet të larmishme dhe ushqyese për të garantuar sigurinë e ushqimit dhe ushqimit përballë klimës në rritje, konflikteve dhe rreziqeve ekonomike. Kjo është një nga pesë fushat që ne po i japim përparësi për veprimin klimatik”, vijon më tej raporti.
