Dhimitër Pasko, i njohur me pseudonimin Mitrush Kuteli u lind më 13 shtator 1907 në Pogradec, ndërsa vdiq më 4 maj 1967 në Tiranë. Ka qenë shkrimtar, përkthyes dhe ekonomist. Kuteli shkoi në Bukuresht (1928) dhe filloi studimet në Akademinë e Shkencave të Larta Ekonomike. Banonte në një mansardë, megjithatë ndiqte edhe kurse letërsie, kritike, folklori, etj.. Lexonte frëngjisht, rumanisht, italisht, latinisht e greqisht. Ishte anëtar, më pas sekretar dhe në vitet 1931-‘34 Kryetar i Shoqërisë së studentëve shqiptarë të Rumanisë. Në vitet 1928-1933 drejtoi gazetën “Shqipëria e Re” në Konstancë, në faqet e së cilës hapi më 1929 rubrikën “Shënime Letrare”. Ka një trashëgimi me vlerë në poezi e publicistikë.
Mitrush Kuteli –
Qëndrimi
Jam shqiptar
e kosovar:
Zot e krenar,
-Zot e bujar-
mbi këtë Dhe,
që e kam fe
e përmbi fe:
e kam Vatan!
E kam Atdhe!
Që gjysh stërgjysh,
që brez pas brez,
që gjithmonë!
Ti shkja thërret
ti shkja bërtet,
deri lart në retë:
se jam barbar.
Jo, s’jam!
si bërtet ti,
si buçet ti,
ti, Mal i Zi.
Po Vendin tim e dua,
lirinë e dua,-
e s’dua
zot
mbi mua.
Se jam këtu kur s’kish njeri,
kur s’kish kufi
as fqinjëri,
as shkja të zi.
Se jam këtu kur Mal i Zi
ish Iliri:
kur nga një det në tjatrin det
isha zot vetë!
Unë jam këtu nga moti
kur vetë Zoti
e bëri fushën fushë
e malin mal.
Unë jam këtu e do të jem
-dem baba dem-
sa mali të bëhet hi
e hiri mal përsëri
Sulmi
Ta shemba shkjah kufirin
që ngrite ti
në vendin tim e përmbi varr
të babës tim.
Ta shemba,
ta dogja,
me zjarrin e shpirtit,
të vuajtjes
dhe të urrejtjes.
Me zemërim,
me vrull të madh,
e bubullimë
që s’ka mbarim
Se vjete ti më çave,
më ndave,
më vrave,
armik – lugat,
armik -xhelat!
Ti bëre azape:- s’u tremba.
Ti ngrite kufire me gjemba,
fortesa ti ngrite:
t’i shemba!
Tani!
Tani!
Atje ku ti
o Mal i Zi
ngrite kufi
që ndanin,
e çanin
vëllazëri:
Hej!
Sot,
shkon
e valon,
parmenda!
T’i bëra të gjitha rrëmujë
dhe ty
gjyrma t’u çduk
si në ujë.
Ta shemba armik kufinë
–derë burgu–
dhe është tani
si ish!
–si do të jetë–
përjetë:
Lëndinë!
Qëndrim
Tani!
Tani!
Unë jam gati
të vdes që sot –
se rroj përmot;
mbytur me gjak
po jo me lot,
për këtë Dhe
që e kam si fe
e përmbi fe.
E kam Vatan!
E kam Atdhe!
Hej!
po buças me zë kaba
sa të dëgjohet në qiell la
sa të dëgjojë fund e kryej
kush gjak shqiptari ka në dej.
Shaban- vëlla!
Destan- baba!
Hej!
Komb i lirë kosovar,
ti komb shqiptar,
ti Zot krenar
ti djalëri- ti pleqëri
bëju gati!
Bëju gati
për vrull të ri;
ta djegësh botën
ta bësh hi:
për Liri’
Për Shqipëri!
Tani,
tani!
– O Mal i Zi
ja unë
ja ti!
Po unë – jo ti,
se jam këtu kur s’kish njeri
dhe as kufi
as fqinjëri…
Unë jam këtu kur Mali i Zi
Me Shumadi,
Me Dallmati –
Sa mban e gjitha Shqehëri
Ish ILIRI!
Kur nga një det në tjetrin det
isha Zot vetë.
Se jam këtu nga moti
kur vetë zoti
e bëri fushën- fushë
e malin mal!
Unë jam këtu
e do të jem
– dem baba dem –
Sa mali të bëhet hi
E hiri mal përsëri.
