Raporti i Institutit Ndërkombëtar për Studime në Ballkan për Shqipërinë: Gjatë qeverisjes të ‘Rilindjes’, Shqipëria u bë vendi kryesor për prodhimin e kanabisit, tregtinë e drogës, serioze dhe në trafikimin e qenieve njerëzore në Europë. Kjo u konfirmua nga BE, Europol, DASH dhe OKB. Projekti i ‘Rilindjes’ për PPP-të me vlerë 1 miliardë euro, rezultoi në rritjen e borxhit publik nga 63% në 2013, në 95,7% në 2020. Presidenti Ilir Meta parandaloi një luftë civile në Shqipëri.
Instituti Ndërkombëtar për Studime në Lindjen e Mesme dhe Ballkanit (IFIMES) ka publikuar një raport për situatën aktuale në Shqipëri në lidhje me zgjedhjet parlamentare të planifikuara të zhvillohen në 25 Prill 2021. Me titullin “Shqipëria 2020: Edi Rama e çon Shqipërinë më afër Amerikës Latine dhe jo BE-s ”, IFIMES shkruan në raport se që me ardhjen e Ramës në pushtet, Shqipëria jo vetëm që nuk ka lulëzuar, por ka ndodhur krejt e kundërta. Ky raport e shënjon Shqipërinë si një vend ku lulëzon kanabisi që është një mjet në blerjen e votave dhe ka qenë që në vitin 2013, kohë kur në pushtet erdhi kryeministri Rama. IFIMES përmend edhe përgjimet në Itali, për dy Ministrat e Punëve të Brendshme të njëpasnjëshme të qeverisë Rama, Saimir Tahiri dhe Fatmir Xhafaj që kanë dhënë dorëheqjen nga pozicioni i tyre për shkak të përfshirjes së anëtarëve të familjes në trafikun e drogës. Në rastin e parë, raporti shton se Tahiri e ka humbur edhe mandatin e tij si deputet, ndërsa Xhafaj vijon të jetë aktiv. “Ka akuza që tregojnë se vëllai i Ramës ka qenë i lidhur me rrjetin kriminal të organizuar,”– shkruan ndër të tjera raporti. Në shkrim nuk lihet pa përmendur edhe rasti i ‘çështjes 339’ që ka të bëjë me një duzinë CD-sh që përmbajnë biseda telefonike të përgjuara midis bandës Avdyli dhe ministrave të PS-së, Kryetarit të Bashkisë së Durrësit, përfaqësuesve dhe zyrtarëve të tjerë të lartë. Aty gjithashtu flitet për pastrim parash dhe për mënyrën se si Ilir Meta parandaloi një ‘luftë civile’.
Raporti i IFIMES: Edi Rama po e çon Shqipërinë më afër Amerikës Latine dhe jo BE-së
Më 28 Nëntor të këtij viti, Shqipëria shënoi 108- vjetorin e shpalljes së pavarësisë nga Perandoria Osmane. Që kur u bë një shtet sovran dhe i pavarur, Shqipëria ka shënuar këtë ditë si “Dita e Flamurit”, e cila simbolizon unitetin e të gjithë shqiptarëve. Sidoqoftë, situata në Shqipëri është larg çdo uniteti dhe se vendi po grumbullohet së bashku me vendet evropiane që janë politikisht të paqëndrueshme dhe të pazhvilluara. Megjithëse pritej që pas vitit 2013 dhe ardhjes së Edi Ramës, Kreut të Partisë Socialiste dhe Kryetarit të Bashkisë së Tiranës për shumë vite në pushtet, vendi do të fillonte të lulëzonte, por e kundërta ka ndodhur. Në dy vitet e para të mandatit të tij si Kryeministër ishin regjistruar disa ndryshime pozitive, ndërkohë që më pas pati një shpërthim në fushën e krimit (të organizuar) dhe korrupsionit. Partitë kryesore të opozitës, pra Partia Demokratike e udhëhequr nga Lulzim Basha dhe Lëvizja Socialiste për Integrim e udhëhequr nga Monika Kryemadhi, kanë tërhequr deputetet e tyre nga Parlamenti i Shqipërisë në shkurt të vitit 2019. Në 30 qershor të vitit 2019 opozita bojkotoi “zgjedhjet e paligjshme lokale”, pasi këto të fundit u njoftuan nga regjimi i Edi Ramës dhe jo Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Ilir Metës. Në këto zgjedhje lokale, për shkak të bojkotit nga opozita, pjesëmarrja ishte në një nivel të ulët prej vetëm 22.96%, dhe se kryetarët e bashkive që u rekomanduan nga Rama kishin rekorde kriminale të mëparëshme.
Kanabizimi i Shqipërisë si një mjet për blerjen e votuesve
Gjatë mandatit të parë të Edi Ramës si Kryeministër (2014-2017), Shqipëria u bë vendi kryesor për prodhimin e paligjshëm të kanabisit, tregtinë e drogës serioze dhe trafikimin e qenieve njerëzore në Evropë. Kjo u konfirmua nga BE, Europol, Departamenti i Shtetit i SHBA dhe Kombet e Bashkuara. Besohet se fitimi i paligjshëm nga trafiku i drogës është në rreth pesë miliardë euro. Vetëm në Itali u kapën 30 ton kanabis shqiptar në 2017 (viti i zgjedhjeve), në krahasim me 11.3 tonë të kapur në 2015, i cili është një rekord në lidhje me vitet e mëparshme. Pas publikimit të përgjimeve zyrtare në 30 Janar 2019, u zbulua se dhjetëra përfaqësues të Partisë Socialiste, Kryetarë të Komunave të PS-së dhe zyrtarë të tjerë të rangut të lartë ishin përfshirë në bashkëpunim me rrjetet e krimit të organizuar në lidhje me blerjen e votave, frikësimin e votuesve, falsifikimi i dokumenteve dhe veprimtarive të tjera kriminale para dhe gjatë zgjedhjeve të përgjithshme 2017. Kjo siguroi prova të qarta mbi bashkëpunimin në një nivel të lartë midis qeverisë së udhëhequr nga Partia Socialiste dhe trafikantëve të drogës dhe njerëzve, të cilat kishin lehtësuar lulëzimin e prodhimit dhe tregtimit të narkotikëve. Bumi ishte rezultat i prodhimit masiv të kanabisit në plantacione nga rrjetet shqiptare të krimit të organizuar, të cilit në këmbim të mbështetjes së dhënë në zgjedhje iu dha mbrojtje nga përfaqësuesit politikë dhe policia. Mbi bazën e bisedave telefonike të përgjuara italiane, si dhe vendimeve përfundimtare dhe të detyrueshme të gjykatave italiane, dy Ministra të Punëve të Brendshme të njëpasnjëshme (PS), Saimir Tahiri i Fatmir Xhafaj (që të dy janë gjithashtu përfaqësues në Parlament) dhanë dorëheqjen nga detyra e tyre, pozicioni për shkak të përfshirjes së anëtarëve të familjes së tyre në trafikun e drogës me mbështetjen e drejtpërdrejtë nga ministrat. Rastet e prokurorisë italiane tregojnë se pjesë të fitimit të tyre janë përdorur për blerjen e votave. Ka akuza që tregojnë se vëllai i Ramës ishte i lidhur me rrjetin e organizuar kriminal, i cili ishte dënuar për drejtimin e rafinerisë më të madhe të kokainës në Ballkan. Deri më sot asnjë zyrtar i vetëm i partisë ose një kriminel i njohur nuk është arrestuar në lidhje me akuza të tilla. Gazeta gjermane ‘Bild’, ‘Zëri i Amerikës’ dhe ‘BIRN’ zhvilluan hetime të pavarura të gazetarëve që zbuluan ekzistencën e dy çështjeve të ndjekjes penale – “Çështja 339” dhe “Çështja 184.” Rasti 339 lidhet me një duzinë CD-ve që përmbajnë biseda telefonike të përgjuara midis bandës Avdyli dhe ministrave të PS-së, Kryetarit të Bashkisë së Durrësit, përfaqësuesve dhe zyrtarëve të tjerë të lartë. Bisedat telefonike të përgjuara kanë treguar se banda Avdyli ka mbështetur drejtpërdrejtë zyrtarët e Partisë Socialiste në blerjen e votave gjatë zgjedhjeve parlamentare të vitit 2017 dhe në këmbim iu dha kontrata në tenderë publik, si dhe u dha pandëshkueshmëri dhe mbështetje politike për veprimtaritë e tyre kriminale. Rasti 184 tregon të njëjtën strategji të blerjes së votave të rënë dakord midis përfaqësuesve të PS dhe rrjeteve të krimit të organizuar, e cila u zbatua gjerësisht në qarkun Dibër dhe gjatë zgjedhjeve të pjesshme lokale në 2016. Gjyqësori sistemi nuk arriti t’i përgjigjej aspektit zgjedhor të këtyre rasteve. Analistët vlerësojnë se regjimi i Edi Ramës ka rreth dy miliardë Euro në dispozicion për blerjen e votave në zgjedhjet parlamentare të planifikuara të zhvillohen në 25 Prill 2021.
Pastrimi i parave dhe niveli rekord i PPP – shteti në prag të falimentimit
Pas fitores së Ramës në 2013, renditja e Shqipërisë në lidhje me pastrimin e parave u përkeqësua ndjeshëm. Sipas listës Kundër Pastrimit të Parave (AML) të botuar nga Instituti i Qeverisjes së Bazelit kur bëhet fjalë për pastrimin e parave, grumbujt e Shqipërisë së bashku me vendet me rrezikun më të lartë të pastrimit të parave në kontinentin Evropian dhe është në një pozicioni i lartë (i 44-ti) në listë. Këshilli i Evropës. që është nisma ‘Moneyval’, ka vendosur që masat e ndërmarra nga qeveria shqiptare në luftën kundër pastrimit të parave ishin joefikase dhe se qeveria duhet të shtojë përpjekjet e saj të ardhshme në këtë drejtim. Për më tepër, në Mars 2020 Shqipëria u vu nën monitorim të shtuar nga Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD), që është Task Forca e Veprimit Financiar (FATF), pasi kishte bërë një angazhim të nivelit të lartë politik për të punuar me FATF dhe ‘Moneyval’ për të forcuar efektivitetin e regjimit të tij të Pastrimit të Parave (AML) dhe Luftimin e Financimit të Terrorizmit (CFT)– si një juridiksion me mangësi strategjike. Sipas një analize të plotë nga Nisma Globale Kundër Krimit të Organizuar Transnacional, e cila u botua në Gusht 2020 duket se vetëm në periudhën 2017-2019 në Tiranë, më shumë se 1.6 miliardë euro para të pista ishin pastruar përmes sektori i pasurive të paluajtshme. Për më tepër, analiza gjithashtu tregoi se në të njëjtën periudhë rezervat valutore në Shqipëri u rritën me 3.2 miliardë €, që është nga 6.7 miliardë € në 9.9 miliardë €. Duket se statistikat zyrtare të tregtisë nuk mund të japin llogari për arsyen e një rritje të tillë të konsiderueshme, duke treguar një rritje prej vetëm 52 milion € në 2018, me një shifër të ngjashme të parashikuar për vitin 2019. Arsyeja prapa shifrave kaq të larta të lartpërmendura mund të gjendet në zgjerim të prodhimit dhe tregtisë me kanabis në vend si rezultat i kriminalizimit të elitës qeverisëse të Ramës. Është tronditëse që praktika e pastrimit të parave zbatohet edhe në sferën publike. Krijimi i një agjencie të veçantë publike për investime që do të menaxhonte investime strategjike multimilionë u përgënjeshtrua dhe u kritikua shumë nga Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) dhe Banka Botërore (BB) për shkak të kornizës së paqartë ligjore që lejon rregullime të padrejta me pronën private dhe publike . Për më tepër, Komisioni Evropian ka mohuar ashpër propozimin për një amnisti fiskale multimilionare, pasi kjo do të përfitonte fitime kriminale dhe hyrjen e tyre në ekonominë zyrtare, ndërsa Rama e ka kthyer vendin në një qendër rajonale për pastrimin e parave. Sidoqoftë, edhe nëse këto dy iniciativa nuk kanë sukses, disa të tjera tashmë kanë pasur sukses. Për shembull, projekti i Ramës për partneritet publik-privat (PPP) me vlerë një miliard, i cili rezultoi në rritjen e borxhit publik nga 63% në 2013 në 95.7% në mes të vitit 2020. Sipas të dhënave të Eurostat, Shqipëria ka arritur raportin më të lartë PPP-PBB në Bashkimin Evropian. Me sa duket, ekonomistët në të dy anët e spektrit politik besojnë se partneriteti publik-privat i Ramës (PPP) përbën një kërcënim serioz për stabilitetin financiar të vendit. Për më tepër, shumë kontrata janë shembuj flagrantë të abuzimeve, korrupsionit dhe pastrimit të parave. PPP në lidhje me ndërtimin e autostradës Milot-Balldren vlen 256 milion €, që është dy herë më e lartë se standardi i Bankës Botërore. Ndërtimi i Teatrit të ri Kombëtar, duke përdorur modelin PPP, u themelua mbi një ligj anti-kushtetues. PPP për djegien e mbeturinave do të kushtojë 430 milion €, ndërsa kompania përfituese është e vendosur jashtë vendit dhe në pronësi të një gruaje 23-vjeçare pa përvojë ose kapital. Rama në fakt është bërë sundimtari më i fundit autoritar në Ballkan – dhe kjo duhet të rezultojë në monitorim dhe presion ndërkombëtar.
Ilir Meta parandaloi një luftë civile në Shqipëri
Shqipëria është me fat që ka politikanin më me përvojë shqiptar Ilir Meta në pozicionin e Presidentit të Republikës, në periudhën e vështirë me të cilën është përballur vendi gjatë sundimit të regjimit të Edi Ramës. Presidenti Meta nuk ra në asnjë prej provokimeve nga regjimi i Edi Ramës. Ai madje nuk insistoi në zgjedhjet lokale, të cilat në përputhje me Kushtetutën që ai kishte shpallur për 17 tetor, pavarësisht nga fakti se zgjedhjet e paligjshme ishin mbajtur në 30 qershor 2019. Si një politikan i mençur dhe me përvojë Presidenti Meta, i kushtoi shumë më shumë rëndësi sigurimit të paqes dhe stabilitetit relativ, sepse ai nuk donte ta shtynte vendin në një luftë civile. Analistët besojnë se duke pasur parasysh situatën aktuale në Shqipëri dhe zgjedhjet e afërta parlamentare, të cilat do të zhvillohen në 25 Prill 2021, është e nevojshme të organizohet një lëvizje mbarëkombëtare që do të bashkonte një spektër të gjerë të subjekteve politike, dhe kryesisht qytetarë të Shqipërisë, i cili duhet të drejtohet nga Ilir Meta, si personi i vetëm që në këtë pikë mund të mposhtë regjimin e Edi Ramës. Ndërsa në rrethana normale do të ishte e papërshtatshme që Presidenti i Shqipërisë të drejtojë një lëvizje mbarëkombëtare për përmbysjen e regjimit, rrethanat aktuale të jashtëzakonshme kërkojnë që kjo të kryesohet nga Ilir Meta. Më 21 Tetor 2020, Presidenti Meta i shkroi Komisionit të Venecias në lidhje me modifikimet arbitrare kushtetuese të Ramës. Drejtoresha për Ballkanin Perëndimor në Komisionin Evropian, Genoveva Ruiz Calavera ndërhyri me Komisionin e Venecias dhe kërkoi që kërkesa e Metës të refuzohet. Pikëpamja e saj ishte që Komisioni Evropian duhet të rekomandojë modifikime kushtetuese dhe Parlamenti Shqiptar t’i respektojë dhe veprojë sipas tyre. Kjo do të rrezikonte zgjedhjet e planifikuara për në 25 Prill 2021 dhe pasqyron në mënyrë të përsosur argumentet publike të Ramës.
Ikja e regjimit të Ramës – shpëtimi për Shqipërinë
Edi Rama nuk kishte arritur të përmbushë pritjet e qytetarëve të Shqipërisë. Në vend të kësaj, Shqipëria është bërë epiqendra e veprimtarive kriminale evropiane, dhe veçanërisht e prodhimit dhe tregtimit të drogës dhe trafikimit njerëzor. Të ardhurat nga aktivitete të tilla të paligjshme investohen përmes “pastrimit të parave” në partneritete publike-private, si rezultat i asaj që Shqipëria ka nivelin më të lartë të PPP-ve në Evropë. Media e lirë, korrupsioni dhe standardi i ulët i jetesës së qytetarëve janë pamja e vërtetë e Shqipërisë. Shteti nuk funksionon, gjë që u ilustrua më së miri në rastin e zbutjes së pasojave të tërmetit shkatërrues. Konkretisht, shteti dështoi në këtë drejtim. Shqipëria gjithashtu nuk ishte e përgatitur mirë për mbërritjen e pandemisë Covid-19 dhe është akoma në fund të renditjes evropiane se si vendet përballen me pandeminë Covid-19. Parlamenti Evropian (PE) miratoi një vendim mbi 15 kushte të reja për fillimin e bisedimeve të pranimit midis Shqipërisë dhe BE. Rama i ka shkaktuar dëme të pariparueshme Kosovës sepse me fillimin e historisë për aneksimin e Kosovës në Shqipëri çështja e njohjes ndërkombëtare të Kosovës është “çimentuar” dhe e pakuptimtë. Serbia përfitoi nga një zhvillim i tillë, pasi jo vetëm që nuk kishte pasur njohje të reja, por disa vende në të vërtetë, kanë tërhequr njohjen e tyre për Kosovën. Për më tepër, Rama e ka destabilizuar rajonin me fjalën për “Shqipërinë e madhe”, në të cilën ai me padurim injoroi faktet se Shqipëria është anëtare e NATO-s dhe se arkitektura e kufijve në rajon ishte finalizuar me shpalljen e pavarësisë së Kosovës. Edi Rama i ka gishtat në të gjitha llojet e gjërave. Edi Rama është bërë i pabesueshëm, pasi askush nuk i beson më. Ai ka tradhtuar marrëveshjen e ndërmjetësuar midis opozitës dhe qeverisë. Në 5 qershor 2020, ambasadorët e BE, SHBA dhe MB mbështetën marrëveshjen politike midis shumicës qeverisëse të Ramës dhe Opozitës së Bashkuar në Shqipëri. Sidoqoftë, më 30 korrik 2020 Edi Rama shkeli marrëveshjen dhe miratoi në mënyrë të njëanshme modifikimet e Kushtetutës, e cila në të vërtetë nuk ishte befasi. Qëllimi i modifikimeve të miratuara është të ulin shanset e opozitës së bashkuar për të fituar në zgjedhjet e ardhshme që do të zhvillohen në 25 Prill 2021 duke parandaluar krijimin e koalicioneve parazgjedhore. Për shkak të vendeve të lira në Gjykatën Kushtetuese, Presidenti shqiptar Ilir Meta refuzoi emërimet, duke respektuar kështu mendimin e Komisionit të Venecias për karakterin e tyre (jo) kushtetues. Komisioneri Evropian për Fqinjësinë dhe Zgjerimin Oliver Varhelyi dhe zyrtarë të tjerë ndërkombëtarë ftuan Ramën dhe parlamentin e tij të presin mendimin e Komisionit të Venecias. Disa anëtarë të Parlamentit Evropian shkruajtën një letër të hapur në të cilën ata shprehën shqetësimet e tyre më të mëdha dhe u bënë thirrje autoriteteve shqiptare që të presin mendimin e Komisionit të Venecias në mënyrë që të mos prishin procesin e integrimit evropian të vendit të tyre në BE. Analistët besojnë se vrasja e të riut 25-vjeçar Klodian Rasha nga policia shqiptare, e cila kishte shkaktuar protesta masive, demonstron shkallën e plotë të brutalitetit të regjimit të Ramës. Është e qartë se politika aktuale e Edi Ramës e çon Shqipërinë më afër Amerikës Latine, jo BE-së. Pas largimit të Gruevskit, Thaçit dhe Đukanoviqit, ka ardhur koha për largimin e Ramës.
Lubjanë / Tiranë / Bruksel / Uashington, 19 dhjetor 2019
somario
1
Në këto zgjedhje lokale, për shkak të bojkotit nga opozita, pjesëmarrja ishte në një nivel të ulët prej vetëm 22.96%, dhe se kryetarët e bashkive që u rekomanduan nga Rama kishin rekorde kriminale të mëparëshme
2
Gjatë mandatit të parë të Edi Ramës, si Kryeministër (2014-2017), Shqipëria u bë vendi kryesor për prodhimin e kanabisit, tregtinë e drogës serioze dhe trafikimin e qenieve njerëzore në Evropë. Kjo u konfirmua nga BE, Europol, DASH dhe OKB
3
Ka akuza që tregojnë se vëllai i Ramës ishte i lidhur me rrjetin e organizuar kriminal, i cili ishte dënuar për drejtimin e rafinerisë më të madhe të kokainës në Ballkan
4
“Heshtja” e medias, blerja e votave, shteti hajdut dhe kriminal, korrupsioni në shkallë të gjerë …. Rama në fakt është bërë sundimtari më i fundit autoritar në Ballkan
5
Sipas një analize të plotë nga Nisma Globale Kundër Krimit të Organizuar Transnacional, duket se vetëm në periudhën 2017-2019 në Tiranë më shumë se 1.6 miliardë euro para të pista ishin pastruar përmes sektori i pasurive të paluajtshme
6
Projekti i Ramës për PPP me vlerë një miliard, rezultoi në rritjen e borxhit publik nga 63% në 2013, në 95.7% në mes të vitit 2020. Sipas të dhënave të Eurostat, Shqipëria ka arritur raportin më të lartë PPP-PBB në BE
7
Si një politikan i mençur dhe me përvojë Presidenti Meta i kushtoi shumë më shumë rëndësi sigurimit të paqes dhe stabilitetit relativ, sepse ai nuk donte ta shtynte vendin në një luftë civile
8
Është e nevojshme të organizohet një lëvizje mbarëkombëtare që do të bashkonte një spektër të gjerë të subjekteve politike, dhe qytetarë, i cili duhet të drejtohet nga Ilir Meta, si personi i vetëm që në këtë pikë mund të mposhtë regjimin e Edi Ramës
9
Është e qartë se politika aktuale e Edi Ramës e çon Shqipërinë më afër Amerikës Latine, jo BE-së. Pas largimit të Gruevskit, Thaçit dhe Đukanoviqit, ka ardhur koha për largimin e Ramës
