Edhe pse Rusia pushton vetëm më pak se 20 për qind të territorit ukrainas, përpjekjet e Kievit për të nisur kundërofensiva të mëtejshme të gjera jo vetëm që ka të ngjarë të rezultojnë në humbje jashtëzakonisht të rënda dhe të pasuksesshme. Prandaj, këshilla i gjeneralit Milley se koha e dimrit duhet të përdoret për negociata është e arsyeshme dhe e saktë
Në fillim të agresionit rus kundër Ukrainës, NATO dhe pothuajse të gjithë politikanët e sigurisë në Perëndim mbivlerësuan në mënyrë dramatike aftësinë sulmuese dhe vlerën operacionale të ushtrisë ruse. Disa ekspertë ushtarakë, në një reagim të tepruar, besojnë tani në një fitore të Ukrainës. Pas tërheqjes së forcave ruse, Ukraina rimori një pjesë të konsiderueshme të territorit të pushtuar nga Rusia. Luftimet në përgjithësi janë në një ngërç.
Pas humbjes së konsiderueshme të teritorit në zonën e Kharkiv dhe tërheqjes së detyruar në bregun lindor të Dnepri nga Ukraina, ushtria ruse ka zvogëluar dhe konsoliduar ndjeshëm frontin. Dniepri i gjerë përbën një pengesë të rëndësishme për operacionet e mundshme kundërsulmuese nga forcat ukrainase në pjesën jugore të frontit. Situata ushtarake në Ukrainën lindore gjatë muajve të dimrit ka shumë të ngjarë të karakterizohet nga një luftë e zgjatur në llogore, ndërprerje, shtytje lokale dhe kundërsulme. Sulmet e vazhdueshme ajrore ruse me dronë, raketa dhe raketa lundrimi kundër infrastrukturës në të gjithë Ukrainën synojnë të zbehin vullnetin e popullatës për t’u mbrojtur në dimrin e ftohtë. Konsumi i municioneve në të dyja anët është jashtëzakonisht i lartë. Sidomos me municionet e rëndësishme të artilerisë, forcat e armatosura ruse ka të ngjarë të kenë probleme të konsiderueshme furnizimi për momentin. Edhe pala perëndimore, veçanërisht Gjermania, nuk mund të ndërhyjë më në stoqet e bllokuara të depove të municioneve të forcave të tyre të armatosura dhe të ndihmojë pafundësisht. Furnizimet e municioneve për obusët M777 dhe raketat me rreze të gjatë veprimi HIMARS po arrijnë kufijtë e tyre edhe në SHBA. Rritja e kapaciteteve të prodhimit të municioneve në SHBA dhe Evropë, që tashmë ka filluar, do të marrë kohë. Shumë nga sistemet moderne të armëve të dhuruara gjithashtu duhet të riparohen.
Pasi Vladimir Putin përsëri kërcënoi se do të përdorte armë bërthamore në fjalimin e tij “No Bluff” në shtator 2022, Ministria e Jashtme ruse publikoi një deklaratë më 2 nëntor 2022, në të cilën u distancua qartë nga kërcënimet bërthamore dhe u përsërit se një luftë bërthamore nuk mund të fitohet dhe nuk duhet të luftohet kurrë. Megjithatë, Putin dërgoi sinjale kontradiktore në javën e dytë të dhjetorit. Ai paralajmëroi për kërcënimin në rritje të luftës bërthamore, aspektet e përziera të stabilitetit strategjik midis fuqive bërthamore me rrezikun e një përshkallëzimi bërthamor në luftën në Ukrainë, dhe nga ana tjetër vuri në dukje natyrën parandaluese kryesore të armëve bërthamore ruse. Në këtë pikë, duhet bërë gjithmonë një dallim midis deklaratave bërthamore dhe strategjive operacionale bërthamore.
Presidenti i SHBA Joe Biden ka bërë të qartë disa herë, së fundmi më 6 tetor 2022, se përdorimi i armëve bërthamore taktike mbart rrezikun e një përshkallëzimi në një ferr bërthamor. Me termin “Armagedon” ai u shpreh se ekziston rreziku i një shpërthimi bërthamor nëse tejkalohet pragu bërthamor. Biden është jashtëzakonisht me përvojë në politikën e sigurisë. Në ndryshim nga disa deklarata mediatike në të dy anët e Atlantikut, ai ndjen përgjegjësinë ekzistenciale për parandalimin e një lufte bërthamore që rëndon shumë mbi supet e tij. Me sa duket ai dëshiron të shmangë një situatë në të cilën Putin dhe udhëheqja e tij ushtarake e shohin një përshkallëzim bërthamor si të domosdoshëm për të shmangur një disfatë flagrante, pavarësisht të gjitha pasojave të pallogaritshme. Mbështetja amerikane është kalibruar në përputhje me rrethanat që nga fillimi i luftës. Në fund të fundit, Moska dhe Uashingtoni janë të detyruara të mbajnë kontrollin e përshkallëzimit, por nuk është e sigurtë.
Argumenti i përsëritur se Perëndimi, me ndihmën e Ukrainës, duhet të gjunjëzojë ushtrinë ruse, sepse në të kundërtën Putini do të jetë i pari që do të sulmojë evropianolindorët e NATO-s, është thjesht i dobët në analizë. Ushtria konvencionale ruse është tashmë jashtëzakonisht e dobësuar nga kjo luftë e dështuar, ndoshta nuk do të jetë në gjendje të ndërmarrë një ofensivë kundër NATO-s për pesë deri në dhjetë vitet e ardhshme. Përforcimi i konsiderueshëm i forcave të NATO-s në krahun e saj lindor në vitet e ardhshme nën termin ombrellë Modeli i Forcës së Re do të çojë në një aftësi të sigurt të mbrojtjes konvencionale kundër Rusisë, dhe me sa duket edhe në epërsinë ushtarake të NATO-s në rajon. Sanksionet perëndimore në fushën e elektronikës gjysmëpërçuese do të kenë një ndikim negativ afatgjatë në prodhimin e armatimeve ruse. Është e domosdoshme reformimi i forcave ruse, siç ndodhi pas performancës katastrofike në luftën e vitit 2008 kundër Gjeorgjisë. SHBA dhe disa vende të NATO-s, por jo NATO si organizatë, janë thellësisht të përfshira në mbrojtjen e Ukrainës, mbi një bazë që është e paqortueshme sipas ligjit ndërkombëtar. Në nivelin gjeopolitik, është një konflikt ruso-amerikan. Pa mbështetjen amerikane, të plotësuar nga vendet e tjera të NATO-s, Ukraina nuk mund të mbrohej me sukses. Kjo do të thotë se Biden përcakton hapësirën e manovrimit të Zelenskit në aspektin e politikës ushtarake. Vendimi për t’i dhënë fund luftës është me të vërtetë në Moskë dhe Uashington. Në SHBA ka nisur një debat për mënyrat e mundshme për t’i dhënë fund armiqësive. Kryetari i Shefave të Shtabit të Përbashkët në Pentagon, gjenerali Mark Milley, së fundmi bëri deklarata të jashtëzakonshme se Rusia dhe Ukraina duhet të pranojnë reciprokisht se fitorja ushtarake nuk është e arritshme dhe se muajt e dimrit duhet të përdoren për negociata. Edhe në debatin e brendshëm amerikan, kundërshtarët janë kundër një “paqeje të diktuar” pa treguar ndonjë alternativë realiste. Komentet e gjeneralit të lartë amerikan ndoshta korrespondojnë ngushtë me qëndrimin e presidentit amerikan. Presidenti Biden duhet të mbështetet shprehimisht nga kancelarja gjermane dhe presidenti francez në veçanti. Edhe pse Rusia pushton vetëm më pak se 20 për qind të territorit ukrainas, përpjekjet e Kievit për të nisur kundërofensiva të mëtejshme të gjera jo vetëm që ka të ngjarë të rezultojnë në humbje jashtëzakonisht të rënda dhe të pasuksesshme. Prandaj, këshilla e gjeneralit Milley se koha e dimrit duhet të përdoret për negociata është e arsyeshme dhe e saktë. Kundër argumenti i përhapur, përfshirë nga Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, se Moska është e interesuar vetëm për një pauzë operacionale për të sulmuar sërish në pranverë, mund të jetë i saktë. Ushtria ukrainase do të përdorte një armëpushim me ndihmën perëndimore për të forcuar aftësitë e saj të mbrojtjes dhe kundërsulmit dhe të ndërtonte një potencial të besueshëm parandalues. Ka një numër të madh iniciativash dhe propozimesh për armëpushim dhe negociata paqeje. Bisedimet mund të kryhen vetëm me perspektiva suksesi nëse Moska dhe Uashingtoni përcaktojë një kornizë negociuese me kompromise midis Rusisë dhe Ukrainës. Kievi duhet të ulet në tavolinë si partneri kryesor negociues. Një grup kontakti me pak shtete në gjendje për të ndërmjetësuar mund të lehtësojë kompromise. Përveç Rusisë dhe SHBA-së, mund të përfshihen edhe Turqia, Kina dhe Bashkimi Evropian. Megjithatë, nuk ka gjasa të ketë një marrëveshje të vërtetë paqeje në të ardhmen e parashikueshme. Njohja ndërkombëtare e territoreve të aneksuara nga Rusia, përfshirë Krimenë, është praktikisht e pamundur, sepse Ukraina bazohet në pretendimin e saj në ligjin ndërkombëtar për t’u rikthyer zonat e pushtuara. Zgjidhjet territoriale ka të ngjarë të jenë tema më e vështirë për t’u negociuar dhe janë të imagjinueshme vetëm nga një perspektivë shumë afatgjatë. Fokusi duhet të jetë në përfundimin e sulmeve ajrore shkatërruese ruse në infrastrukturën energjetike të Ukrainës dhe monitorimin e pavarur ndërkombëtar të një armëpushimi. Njëlloj i nevojshëm është përmirësimi thelbësor i situatës humanitare në zonat ende të pushtuara të Ukrainës, ndjekja penale e krimeve të luftës të kryera dhe rindërtimi i infrastrukturës së shkatërruar në Ukrainë. Masat për zgjidhjen e konfliktit në Ukrainë do të ndikojnë pozitivisht edhe në Ballkan, sidomos në Veriun e Kosovës. Serbia kërkohet të pranojë realitetin politik dhe gjeografik. Frenimi efektiv ushtarak dhe aftësia mbrojtëse brenda kornizës së NATO-s do të jenë të nevojshme, por jo të mjaftueshme për bashkëjetesën e ardhshme elastike me Rusinë.
