Diplomacia nuk është vetëm një profesion; është një mision, një përgjegjësi, një dëshmi e fuqisë së lidhjes njerëzore.
Vjen një moment në jetë kur njeriu duhet të zgjedhë një rrugë, një shteg që do të përcaktojë ditët e tij, ëndrrat dhe gjurmët, që do të lërë pas. Disa kërkojnë siguri, një jetë të planifikuar në hapa të parashikueshëm, ndërsa të tjerë tërhiqen nga e panjohura, nga hapësirat mes kombeve, ku historia shkruhet nga ata që guxojnë të qëndrojnë mes konfliktit dhe mirëkuptimit. Për ata që dëgjojnë thirrjen e diplomacisë, kjo nuk është thjesht një karrierë, por një odise, një vallëzim delikat mes kulturave, një lojë shahu fjalësh ku çdo lëvizje ka peshën e vet, një udhëtim ku mendja dhe zemra duhet të orientohen mes stuhive të historisë.
Përgjatë përvojës sime diplomatike, kam ecur nëpër korridoret madhështore të pushtetit dhe kam qëndruar në tryeza modeste në cepa të largët të botës. Kam hyrë në pallate, ku llambadarët ndriçonin si yje mbi kokat e liderëve, por edhe në kampe refugjatësh, ku drita e vetme vinte nga shkëlqimi në sytë e njerëzve, nga vendosmëria për të mbijetuar, për të shpresuar, për të besuar në diçka më të madhe se lufta. Kam parë botën me sytë e mbretërve dhe me sytë e atyre që s’kanë asgjë përveç dinjitetit të tyre dhe, nëse ka një të vërtetë që e kam mësuar në këtë rrugëtim, është kjo: -të jesh diplomat do të thotë të jesh një urë, një zë, një mbrojtës i mirëkuptimit në një botë, që shpesh harron fuqinë e dialogut.
Arti i të Dëgjuarit dhe Shkenca e Fjalës
Diplomacia nuk është thjesht negociatë; ajo është një simfoni e durimit, perceptimit dhe bindjes. Ajo është arti i të dëgjuarit, jo vetëm të fjalëve, por të heshtjeve mes tyre, të historisë, që rëndon në çdo frazë, të hezitimeve të vogla që flasin më shumë se fjalët vetë. Një diplomat duhet të dëgjojë jo vetëm atë që thuhet, por edhe atë që mbetet pa u thënë. Çdo shtrëngim duarsh mban brenda një histori, çdo shikim fsheh një mesazh dhe, në botën e marrëdhënieve ndërkombëtare, edhe heshtja mund të jetë një deklaratë.
Fjalët, të zgjedhura me kujdes, kanë fuqinë të riparojnë aleanca të thyera, të zbusin akullin e armiqësisë, të rindërtojnë atë që lufta dhe keqkuptimi kanë shkatërruar. Një fjali e vetme mund të hapë dyer që dikur dukeshin të mbyllura përgjithmonë dhe një gabim i vetëm mund të përhapë dallgë pasojash përtej oqeaneve. Është një profesion ku gjuha është njëkohësisht shpatë dhe mburojë, ku metaforat mund të jenë po aq të fuqishme sa strategjitë ushtarake dhe ku të dish kur të flasësh është po aq e rëndësishme sa të dish kur të heshtësh.
Por përtej takimeve zyrtare, memove dhe fjalimeve zyrtare të përgatitura, ekziston shpirti i diplomacisë: lidhja njerëzore. Kam pirë çaj nën dritën e fenerëve në qytete të lashta të shkretëtirës, kam qeshur me të panjohur që u bënë miq përjetë dhe kam ndjerë privilegjin e jashtëzakonshëm të jem dëshmitar i historisë teksa ndodh. Kam ecur nëpër tregje plot zhurmë, aromë erëzash dhe gjallëri bisede, kam takuar poetë e mendimtarë që thanë më shumë se çdo dokument zyrtar dhe kam qenë në tryeza negociatash ku fati i kombeve varej në fjalët e kujdesshme të një marrëveshjeje të arritur me mund.
Të jesh diplomat është të jetosh një mijë jetë brenda njërës. Të mbartësh histori nga çdo cep i botës dhe të kuptosh se, pavarësisht flamujve që na ndajnë, zemrat e njerëzve rrahin njësoj.
Një Jetë Sfidash, një Jetë me Kuptim
Mos u gënjeni; rruga e një diplomati nuk është e lehtë. Ajo është një jetë e mbushur me sakrifica: koncesione familjare, diskutime të zjarrta me fëmijët, ditëlindje të humbura familjare, përqafime lamtumire në aeroporte, me përballje të pakuptimta me arrogancën dhe kryelartësinë në rritje të liderëve politikë, me net pa gjumë duke hartuar zgjidhje për kriza që nuk presin mëngjesin. Është barra e të pasurit mbi supe përgjegjësinë e vendimeve që ndikojnë jetën e miliona njerëzve. Është të kuptuarit se, ndonjëherë, pavarësisht nga përpjekjet tuaja më të mira, paqja do t’ju rrëshqasë nëpër gishta si rërë dhe ju duhet të gjeni forcën për të provuar përsëri. Diplomacia është një provë e durimit dhe e shpirtit. Kërkon qëndresë përballë sfidave, përulësi për të pranuar dështimet dhe guxim për të vazhduar përpjekjet edhe kur duket se bota nuk dëgjon. Në këtë profesion, rezultatet nuk janë gjithmonë të menjëhershme; farat e mbjella sot japin fryte pas viteve dhe suksesi nuk matet me duartrokitje, por me heshtjen e një konflikti të shmangur, me një fjalë të thënë në momentin e duhur, me një buzëqeshje mes palëve që dikur ishin armiq. E megjithatë, për të gjithë sfidat e saj, nuk ka thirrje më të bukur, nuk ka mision më fisnik. Të qëndrosh në ballë të dialogut në një kohë kur përçarja mbizotëron; është të mbash një pishtar kundër errësirës, të luftosh jo me plumba, por me arsye, është një akt i fortë guximi. Të ndërtosh ura mes njerëzve, të luftosh jo me armë, por me fjalë, është një art që bota nuk duhet ta harrojë kurrë.
Për Ëndërrimtarët e Nesërm
Për të rinjtë që sot ndodhen në udhëkryqin e së ardhmes dhe pyesin veten se cilën rrugë të ndjekin, unë them: nëse zemra juaj dëshiron të jetojë përtej kufijve, nëse shpirti juaj nuk gjen paqe pa kuptuar botën nga brenda, jo vetëm nga librat, por sidomos nga përvoja, nëse besoni se dialogu është çelësi për një të nesërme më të mirë, atëherë diplomacia mund të jetë thirrja juaj.
Nuk është vetëm një profesion; është një mision, një përgjegjësi, një dëshmi e fuqisë së lidhjes njerëzore. Është të mëson të shohësh botën përmes një kaleidoskopi perspektivash; është të qëndrosh në hapësirën midis kombeve duke thënë: “Le të flasim”.
Unë kam ecur gjatë në këtë rrugë ndaj besimi im në fuqinë e diplomacisë mbetet i palëkundur. Bota ka nevojë për ura. Ka nevojë për ata që e kuptojnë se, pavarësisht vështirësive, biseda është gjithmonë më e vyer sesa heshtja e luftës.
Ndaj, atyre që ëndërrojnë diplomacinë, ambasadat dhe negociatat, gjuhët dhe bisedimet e paqes të orëve të qeta të natës, ju them këtë:- ecni përpara. Merrni lapsin në vend të shpatës, shtrini dorën në vend të grushtit dhe ecni me guxim në sallat e diplomacisë.
Diplomacia ju pret, dhe ka nevojë për ju.
