Raporti i Lumturisë Botërore – Finlanda e para – Shqipëria në grupin e fundit, e 112-ta

851
Nga Beqir SINA – New York City

Raporti rendit vendet në gjashtë variablacione kyçe që mbështesin mirëqenien: të ardhurat, liria, besimi, jeta e shëndetshme, mbështetja sociale dhe bujaria. UN New York: Finlanda, është vendi më i lumtur në botë, sipas Raportit të fundit të lumturisë botërore., ndërkohë që Norvegjia, fituesi i vitit të kaluar, kaloi në vendin e dytë në raportin e vitit 2018, që pasohet nga Danimarka, Islanda dhe Zvicra, në vend të tretë, të katërt dhe pestë. Raporti i Lumturisë Botërore, u lëshua sot 14 Mars në New York nga Rrjeti i Zgjidhjeve të Zhvillimit të Qëndrueshëm për Kombet e Bashkuara një javë para ditës së Ditës Botërore të Lumturisë që është më 20 mars. Raporti rendit vendet në gjashtë variablacione kyçe që mbështesin mirëqenien: të ardhurat, liria, besimi, jeta e shëndetshme, mbështetja sociale dhe bujaria. “Të pesë vendet e para kanë vlera thuajse të njëjta për gjashtë faktorët e gjetur për të mbështetur lumturinë dhe katër nga këto vende – Danimarka, Zvicra, Norvegjia dhe tani Finlanda – kanë qenë në vendin e parë në renditjen e Raportit të Lumturisë Botërore raporti i parë”, tha bashkë-redaktori i raportit John Helliwell, një profesor emeritus i ekonomisë në Universitetin e British Columbia. “Në një ndarje me vende të tilla të shkëlqyera, priten për çdo vjet ndryshime në vendin e parë,” tha ai. Finlanda gjithashtu kishte emigrantët më të lumtur, një fokus i veçantë i raportit të këtij viti. Në raportin e lumturisë së popujve, Shqipëria ndodhet në vendin e 112-të. Kështu të paktën e ka bërë publik raporti i lumturisë nëpër botë, ku sigurisht në studim bën pjesë edhe Shqipëria. Po Shqipëria në çfarë vendi ndodhet sipas Raportit të Lumturisë? Shumë larg, diku nga fundi në vendin e 112-të ndër 156 vende ku është kryer studimi. Shqipëria, e cila llogaritet një ndër vendet e vogla, të cilat kanë më shumë mundësi për të qenë sa më të lumtura, duke pasur parasysh edhe faktin se Shqipëria, ka edhe resurset më të favorshme në botë, për fat të keq të politikave udhëheqëse mbetet në fund të vendeve të botës për një jetë më të lumtur – jetë më të mirë. Dallimet në mesin e pesë vendeve më të mira janë mjaft të vogla, saqë pritet që çdo vit të rritet midis pesë vendeve më të vogla në botë, Finlanda, Danimarka, Norvegjia, dhe Zvicra. Holanda erdhi në vendin e gjashtë këtë vit, pasuar nga Kanadaja, Zelanda e Re, Suedia dhe Australia. Në listën e vitit 2018, 10 vendet më të mëdha u zhvendosën në krahasim me raportin e vitit 2017, por asnjë nuk doli nga 10 top lista e më të mirave (që do të thotë se nuk ka të hyra të reja këtë vit). Emigrantët më të lumtur në botë, 10 vendet më të lumtura ishin gjithashtu 10 nga 11 vendet më të mira në renditjen e lumturisë së emigrantëve. Meksika, e cila shënoi vendin e 24 në renditjen e përgjithshme, u rendit e dhjeta në renditjen e lumturisë së emigrantëve. “Gjetja më e mrekullueshme e raportit është konsistenca e jashtëzakonshme midis lumturisë së emigrantëve dhe të lindurve në vend”, tha Helliwell në një njoftim për shtyp. “Edhe pse emigrantët vijnë nga vende me nivele shumë të ndryshme lumturie, vlerësimet e tyre të jetës të raportuara konvergojnë drejt atyre të banorëve të tjerë në vendet e tyre të reja”, tha Helliwell. “Ata që lëvizin drejt vendeve më të lumtura fitojnë, ndërsa ata që lëvizin në vende më pak të lumtura humbasin”. Renditja e Shteteve të Bashkuara është duke rënë, nga se Shtetet e Bashkuara u ulën në vendin e 18-të, duke rënë katër pika nga viti i kaluar. “Qeveritë po përdorin gjithnjë e më shumë tregues të lumturisë për të informuar vendimet e tyre për krijimin e politikave propagandistike po humbasin gjithnjë e më shumë vende në këtë raport», tha profesori i ekonomisë Jeffrey D. Sachs, drejtor i Qendrës për Zhvillim të Qëndrueshëm të Kolumbias dhe bashkëdrejtues i këtij raporti. “Politikë-bërësit amerikanë duhet të marrin parasysh. Renditja e lumturisë amerikane është në rënie, pjesërisht për shkak të epidemive të vazhdueshme të obezitetit, abuzimit të substancave dhe depresionit të patrajtuar”. Edhe fuqitë e tjera të mëdha botërore nuk kanë arritur të renditen në top-10 vendet më të mira për lumturi jetese. Gjermania erdhi në vendin e 15-të, ndërsa Mbretëria e Bashkuar ishte e 19-ta këtë vit. Japonia erdhi në vendin e 54-t, Rusia erdhi në vendin e 59-të dhe Kina erdhi në vendin e 86-të. Sipas studimit të 156 vendeve, njerëzit në Burundi janë më të lumtur për jetën e tyre, pasuar nga Republika Qendrore e Afrikës (155), Sudani Jugor (154), Tanzani (153) dhe Jemeni (152). Vendi i vogël i Butanit, i cili erdhi në vendin e 97-të, solli vëmendjen ndaj lumturisë si një metrikë për popullin e saj. Kryeministri i saj propozoi Ditën Botërore të Lumturisë në Kombet e Bashkuara, në vitin 2011, që krijoi një fokus ndërkombëtar në lumturi. Një vit më vonë, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së deklaroi 20 marsin si Ditën Botërore të Lumturisë, duke njohur “rëndësinë e lumturisë dhe mirëqenies si qëllime dhe aspekte universale në jetën e qenieve njerëzore në mbarë botën dhe rëndësinë e njohjes së tyre në objektivat e politikës publike.” Ky raport është i gjashti që po del që nga viti 2012. Renditja e vendeve më të lumtura në botë erdhi nga një analizë e të dhënave nga anketat në 156 vende të marra nga 2015 në 2017. Analiza e lumturisë emigrante u bazua në anketat e 117 vendeve që mbulojnë vitet 2005-2015


Sigal