6.3 miliardë euro, Shqipërinë e gllabërojnë koncesionet

559
Sigal

Shqipëria e “dhënë me koncesion”, qeveritë kanë akorduar 6.3 miliardë euro, gati gjysmën e PBB-së

Kontratat koncesionare PPP i marrin shtetit shqiptar gjysmën e buxhetit vjetor. Financimi i autostradave të reja e bën vendin tonë, një ndër shtetet me kostot më të lartë në botë për ndërtimin e rrugëve

Pasuritë kombëtare të dhëna me koncesion kanë arritur vlerën e 807 miliardë lekëve ose 6.3 miliardë eurove sipas të dhënave zyrtare të azhurnuara në projektbuxhetin 2019. Vlera e koncesioneve vitin që vjen do të arrijë rreth 46% e PBB-së e cila pritet të jetë në vlerë nominale 1,7 trilion lekë vitin e ardhshëm (rreth 12 miliardë euro). Rreth gjysma e kësaj vlere 391 miliardë lekë janë koncesioneve në sektorin e energjetikes, të cilat nuk janë ngarkesë për buxhetin, pasi ato janë financime tërësisht private për shfrytëzimin e pasurive kombëtare kryesisht ndërtim HEC-esh të reja. Kostoja më e madhe e tyre është në mjedis, pasi shumë nga këto objekte po bëhen në zonat e mbrojtura dhe po shkatërrojnë zhvillimin e qëndrueshëm të turizmit. Më shumë se 22 miliardë lekë është vlera e kontratave të dhëna në sektorin e shëndetësisë dhe 28 miliardë lekë është vlera e kontratave koncesionare të dhëna në sektorin tatimor dhe doganor. Vlera më e madhe i përket kontratave me PPP të dhënave tre vitet e fundit të cilat financohen tërësisht nga buxheti i shtetit dhe kapin një vlerë mbi 260 miliardë lekësh, ku koston më të madhe e ka ndërtimi i 6 akseve rrugore me koncesion. Ndërsa 74 miliardë lekë llogariten si kontrata shërbimesh, ku spikasin ajo për Aeroportin Nënë Tereza, dhe koncesioni për mirëmbajtjen e autostradës Durrës- Kukës. Për periudhën 9 mujore të këtij viti buxheti i shtetit financoi 6.3 miliardë lek për koncesionet PPP. Fondet buxhetore të planifikuara për vitin 2018, me destinacion mbështetjen nga buxheti për kontratat koncesionare/PPP, janë në total 7.37 miliardë lekë. Nga këto, 2.85 miliardë lekë janë investime dhe 4.5 miliardë lekë shpenzime korrente. Kundrejt faktit të vitit 2017 që kapi vlerën 6.5 miliardë lekë, plani 2018 rezulton rreth 13.2% më i lartë ose 858.7 milionë lekë më shumë. Pagesat faktike në total për 9-mujorin 2018, rezultojnë 6.4 miliardë lekë ose 79.3% e planit vjetor 2018. Nivelin më të lartë të pagesave e ka shënuar muaji Mars me 1.85 miliardë lekë disbursim, nga të cilat 1.35 miliardë lekë është pagesa “one-time” e kontratës koncesionare të HEC-it mbi lumin Devoll. Bazuar në parashikimin e ecurisë së pagesave për periudhën e mbetur të vitit 2018 (tetor-dhjetor), fondi i planifikuar për t’u shpenzuar është 1.24 miliardë lekë, nivel ky që do të përmbushte 100% planin vjetor të miratuar për vitin 2018.