Përballë portës së shtëpisë
në sheshin «Latour-Maubourg»
ne kishim dritaret e mbyllura të Nerudës
ku vjeshta shndriste me okrën e saj
në dritaren e vjetër të katit të dytë:
Neruda kishte 20 vjet që kishte shkuar
bashkë me 100 të dashurat e tij,
të gjitha me fytyrën e Matildës
me qerpikët dhe buzët e pulpta të saj
sytë e tyre – poemat më të bukura të tij.
Pablo i Santiagos dinte të dashuronte përjetësisht
dhe tu jepte atyre jetë me poetikën e dëshirës
tu jepte gjoksin e kolmë dhe ngjyrën blu të syve si brigjet e Kilit
zbukuruar me dantela që zbulonin hiret e supeve
që prisnin në drithërimë,
ne ktheheshim në mbrëmje drejt shtëpisë
pa harruar të kthenim kokat dhe të përshëndesnim fqiun tonë Pablo
hijen e Nerudës që qëndronte ende aty
edhe pse mbuluar me roben e mortit,
poeti Pablo, ambasadori Neruda, në zemër të Parisit
pranë «Invalidëve» të luftës napoleoniane,
nuk i shkroi aty poemat e të dashurave të tij,
poeti Pablo vuante se skrivania me llustër e ambasadës
i kujtonte kapakun e qivurit
dhe sytë i pikonin retiçencë aty në mes të aromës së mykut
dhe qilimave të trashë të Kilit,
e megjithatë
vargjet e dikurshme të të dashurave
pulsonin ende në gjoksin e tij si një këngë bohemi, e pambaruar,
me petale argjendi e karafili,
si ehot e një gulçime të pashuar.
Ne i kishim mësuar prej kohësh fjalët e poetit,
shkruar në fletushkat e shkollës apo në pusullat e fshehur në xhepat tanë si nxënës të zellshëm të dashurisë.
Pablo s’mund të jetonte në Parisin e aq shumë dritave,
që një jetë e kishte ëndërruar,
donte shtegu e vjetër të Casa Isola Negra
Dhe poeti shkoi, oqeanin morri ambasadori Neruda,
atëherë kur Allende mbante fjalimin e tij në stadiumin e Santiagos,
pastaj vjeshta u shemb,
furtuna dhe zia ra mbi tokën e përgjakur të Kilit,
Allende binte me armë në dorë mbi shkallët e Maneda-s
ndërkohë që Neruda dergjej në spitalin e qytetit
rrethuar nga kolonelë me kaska, midis jetës dhe vdekjes…
popullin nuk e lanë të ndjekin trupin e paqtë të poetit
me një copë qielli rënë mbi sy, në klinikën Santa Maria
ndërkohe që Pinochet festonte fitoren
mbi kockat dhe gjakun e nxehtë të martirëve
dhe lotët e «Desaparecidos»…[1]
100 të dashurat e Nerudës shëtisin sot buzë Senës
dhe krehin flokët e praruar me diellin e Kilit, spërkatur në Senë,
“Veinte poemas de amor y una cancion desesperata”[2]
nga ura Mirabeau e tutje në Pont – Neuf,
në kujtim të Pablo Nerudës,
vargjet e tij i kanë ngjizur në buzë
tek recitojnë fjalë malli e prushi,
ndërkohë që fustanet u ngrihen ne erë
… dhe Pablo bashkë me to.
Neruda ka 50 vjet që ka vdekur edhe pse vazhdon të jetojë
Të dashurat e tij hedhin ende valle
Përqark krahëve që pështjellin trupin tim dhe botën…
13 nëntor, 2013.
