Suplementi Pena Shqiptare/ Vaso Papaj: Shtëpia e re

117
Sigal

Dhe më në fund, nata e parë në shtëpinë e re. Ishim mbledhur të gjithë. Edhe Tina me fëmijët. Një natë ishte kjo. Do të flinim ashtu “cip mbi cip”, siç thuhej në lagjen tonë të vjetër për familjet, që jetonin në ngushticë. Soba ishte ndezur pasdite herët. Ish kujdesur babai për të. Të gjithë mbledhur rrotull tryezës së re. Tina dhe Vojsava ia kishin hapur fletët nga të dy anët dhe ne, kur e pamë ashtu, zumë të qeshim, i madh dhe i vogël. S’mbahej mend të kishim patur një të tillë në shtëpi. Sa çudi!… Ç’gëzim!… -Aerodrom, – e ndezi bisedën babai. – Ku do të vemi kështu? -Asgjëkund, – ia ktheu mamaja. – E ku?… Pas kësaj, na pret dysheku. -Ha ha ha dhe hi hi hi, – qe refreni i atij dueti për gjithë ne të tjerët. Atë mbrëmje gjithçka tjetër në tryezë ishte e zakonshme: supa, bërxollat me patate, sallata jeshile, vera, keku i mamasë, veç mollëve ngjyrë vishnje që Tina se nga i kish gjetur andej nga Spitalla. Po të veçanta ishin dhe dy kornizat e mëdha varur në murin përballë derës. Gjyshi dhe gjyshja në secilën na shikonin. I shihja edhe unë për herë të parë ashtu. I kish ruajtur mamaja kaq vite në fund të sëndukut. Bodrumi s’kish patur mure. Edhe ato pak, villnin tërë kohën lagështirë dhe ajo i kish veshur me kartona. Pastaj kish ndarë qilimin e saj të pajës, atë që kish mbetur nga rrebeshi, më dysh, për së gjati dhe e kish mbërthyer secilën mbi kartonat të na ruante nga ajo flamë lagështirë. Mure ngjyrë vishnje dhe lule, me petale të mëdha të të gjitha ngjyrave mbi të, rrethuar nga gjethe po të mëdha të gjelbëra. Habiteshin të tërë kur i shikonin. Mamaja, si e veçantë, edhe bodrumin e kish kthyer në të veçantë. Kurse tani, në tërë atë mur të bardhë, gjyshi dhe gjyshja kishin ardhur nga larg të gëzonin me ne: ai, me vështrim të rreptë, syzi dhe vetullzi, me kostum dhe me kollare shik, por edhe me një njollë lagështie përmbi kokë, që mamaja me ato mënyrat e saj s’kish mundur ta hiqte, ndërsa ajo, me buzëqeshjen e saj dhe sytë e kaltërt, me atë shallin e leshtë të hedhur në krahë dhe në gjysmën e kokës si një aureolë, si ta kish ditur ç’dimër do ta priste në fund të jetës, dukej si një shenjtore. Foto të nxjera në Itali, të zmadhuara po atje, në kohën e Mbretërisë, kohë kur fotografët ndërhynin edhe me ngjyra. Qe vonë kur fikëm dritat. Dhoma jonë, katër mure bosh. Dysheku, shtruar në shesh. Kiri, në mesin tonë për herë të parë. Gëzimi i fshinte të gjitha kujtimet. Atë natë më takonte mua më shumë i vogli. Vojsava e kishte tërë ditët e javës kur mbetej vetëm. Dhe unë e shtrëngova dhe e putha te flokët, ashtu në gjumë. Kjo ishte lumturia. Ç’tjetër?… -Do të rregullohen të gjitha, – i thashë Vojsavës. – Të kemi shpresë dhe mirësi. Sapo kishim arritur kështu të hidhnim hapin e parë normal të një njeriu. Kishim një dhomë tonën, edhe pse në periferi. Vojsava do të zbriste shkallët, do të përshkonte rrugën dhe do të futej në oborrin e ndërmarrjes. Kurse unë?… Tani e kisha radhën unë. Më në fund kisha në dorë librezën e punës ku shkruhej “largohet me dëshirën e tij” dhe… dhe… Po vallë mund të futej njeri në punë me dëshirën e tij?… Vojsava e kish patur një njeri të vetin ta ndihmonte, Memo Ajazin. Dhe ai s’dihej ku ishte syrgjynosur tani me gjithë familje… Ndërsa unë?! Cilin kisha unë?…Në vitet e gjimnazit, orët e praktikës në prodhim i kisha kaluar në NSHRMN, pranë repartit motorist, në sektorin e riparimit të injektorëve të naftës, në bankoprovë. Madje kisha fituar kategorinë e katërt. Dhe dëshminë e kisha gjetur, të ruajtur në një dosje me dëftesat e notave, fletë lavdërimet, fletët e nderit, nga tërë vitet e shkollës, nga klasa e parë fillore deri te diploma e universitetit. Ndoshta më hynte në punë. E kish firmosur një komision i tërë, nga ndërmarrja dhe shkolla. Duhej të shkoja pra, në zyrën e punës së qytetit. Fundja, në mos motorist, një punë tjetër të thjeshtë do të ma jepnin. Në regjistra isha banor i këtij qyteti. Komiteti i qytetit i kishte në kompetencë punë të tilla. Këtë ia kish thënë babait fqinji ynë, Islami, shefi i llogarisë i ndërmarrjes, që kish marrë shtëpi bashkë me ne dhe që ish kujdesur të na kishte mbi vete.

Dikur, ndoshta para një viti, në një nga bisedat e fundit me Gjergjin, kur kishim folur për fatin në jetë të shokëve të gjimnazit, ai më kish përmendur mes të tjerëve edhe emrin e Nebi Lumës. E kish marrë maturën një vit pas nesh. E kujtoja. Kish përsëritur klasën e tretë. Dhe, nga tërë rrebeshi që na kish rënë të dyve, s’ishim takuar asnjëherë tërë këto vite. Na ishin larguar një pjesë e shokëve. Një pjese tjetër ishim larguar edhe ne. Kthime të tilla krahësh ishin të zakonshme në atë atmosferë. Lufta e klasave s’kishte brirë. Kjo ishte një nga shfaqjet e saj. Kish mbaruar ekonomikun natën dhe punonte te zyra e punës. E nga ta dija unë me ecejaket e mia kaq vite rresht?… Ma kish përmendur Gjergji një gjë të tillë. Do të shkoja ta takoja pra. E vendosa. Ç’do të humbja?… Edhe në s’mbaroja punë, të paktën do më shërbente si pikë referimi. Do të më ndihmonte. Të mësoja si funksiononte marrja në punë. Ndërkohë, Tina kish pyetur shoqet në shkollë. Zyra e punës ndodhej në katin përdhes të një ndërtese të vjetër dy katëshe në anën e poshtme të Komitetit Ekzekutiv, përballë shatërvanit. Dhe “Forca Patri!” i thashë vetes atë mëngjes.