Vetitë kuruese të boronicës ble dhe asaj të kuqe

11213
Boronica e zeze (Vaccinium myrtillas) dhe ajo e kuq (Vaccinium macrocarpon) eshte nje bime nga familja Ericaceae. takohen dy lloj boronica :ajo me ngjyre t e kalter ne blu dhe ajo me ngjyre te kuqe ted y llojet kane pothuaj te njejtat veprime terapeutike. KARAKTERISTIKAT:Ka pamjen e nje shkureje arrin nje lartesi nga 10 deri 40 cm.lartesi,fletet I ka ne forme ovale me ngjyre leshile te erret te rregulluara ne cifte me lule ne ngjyre te bardhe,me ralle si te kuqereme. Ne formen e kembanave ne fund te muajit Gusht apo ne fillim te shta-torit nga lulet formohen frutat ne fillim me ngjyre te bardhe te cilat me von kthehen nje lloj ne ngjyren blu ndersa lloji tjeter ne te kuqe. PERHAPJA Me qene se eshte nje bime shume rezistente ne tempera –turat e ulta bile edhe ndaj ngicave (deri ne -22*C) ajo eshte e perhapur me shume ne emisferen veriore,ne ne krahinat me nje klime mesatare kontinentale deri ne afersi te zones se Artikut(71*gjeresia veriore),I ne-vojitet me shume nje klime me diell,e thate me nje permbajtje toke acide,e pasur me humus.por boronica rritet edhe ne nje toke te dobet dhe ranishtor.
PERMBAJTJA:Boronica permban shume acide organike,provitamine A (beta karoten)Vitamin ate grupit B (B1 B2 B3),shume minerale etj. 
Duhet te theksojme se vec te tjerave boronica permban fito bashkime,
Acide yndyrore,omega-3 etj.
Ne 100 gram bima permban:
Kcal:35-39,K.joule:148-162,uje(gr.)88,yndyra(gr.)0.5,kalium 72 mg.kal-
cium 14mg.,magnesium 6 mg. vitamine C 12 mg.
Bima mund te themi se prodhon fruta me permbajte antibiotikesh naty-rale, po ashtu ato permbajne minerale si Kalium,Kalcium,Magnezium, Vitamine A e C si dhe fibra bimore.Frutat e pjekura kane nje shije te tharte e cila I dedikohet sasise se madhe te vit.C qe ato permbajne.
Boronica njihet qe ne lasshtesi sin je bime me veti kuruese,nga frutat dhe fletet e saj pregatiten cajra mjekesore ,nga frutat e fresketa pro-dhohen lengje te ndryshme,ato mund te rruhen edhe per ne dimer duke u thare ose te ngrira.Nga frutat mund te pregatiten kremra te shijshem,lengje ose ushqime te ndtryshme.,ato nga vetite kuruese qe kane mund ti quajme me plot gojen, antibiotike natyrale qe kane aftesi te luftojne e shkaterojne bakteret apo mykotiket nga organizmi.
Bioflavonoidet qe permbajne frutat,kane nje veprim te vecante antibakteror,nje numur I madh eksperimentesh tregojne qe boronica mund te ndaloje infeksionet e rrugeve urinare(sidomos infeksioneet e shkaktuara nga bakteret E-coli).po ashtu ajo mund te shkateroje edhe bakterin e rezikshem: Helicobakterin pylor I cili shkakton nekrozen e temthit.Substancat qe permban bima,ulin rezikun e prekjes se organiz-mit nga disaa lloj kancera si ai I qafes se mitres dhe zores se trashe.Stu-dimet kane treguar se substancat e bimes,pengojne rritjen e qelizave kancerogjene,si dhe perhapjen e tyre ne organizem.
Perdorimi I boronicess ul sasine e sheqerit ne gjak,gje e cila mund te shfytezohet nga te semuret diabetike,po ashtu ajo ndihmon ne mjekimin e stresit si dhe ne semundjet kardiovaskulare.Bima permireson edhe shikimin. Lengjet dhe cajrat e frutave e fleteve te bimes rekumandohen te perdoren sidomos nga femijet dhe te moshuarit. Frutat e pjekura(te skuqura) te boronices se kuqe perdoreen ne zbukurim e turtave,kulaqeve,me to pregatiten marmallata,shurupe etj. Bima e ka origjinen nga Amerika e Veriut,ndersa efektet mjekesore te saj njiheshin qysh nga banoret e heshem amerikane.
Si rrjedhoje e permbajtjes se larte te vitamins C ,frutat kane shije te athet,ato vec ne forme lengu mund te konsumohen ne gjendje te fres-keta,te thata,te ngrira apo te perdoren si perberes ne lengje ose ne pregatitjen e ushqimeve te ndryshme.
Permendem me lart se boronica vec vitaminave,mineraleve,fibrave bimore,permban edhe bioflavonoide te cilat kane nje veeprim te forte
Antioksidues qe ul rezikun e zhvillimit te kancerit,ne prevenimin e semundjeve kaardiovaskulare,ndersa acidi hipurik ka vetite dhe vepron si nje aantibiotik natyral I cili vepron kundra kandidomikozave(muqeve).Antocianet dhe proantocianidet,ndihmojne ne rigjenerimin e qelizave te sistemit te te pamit. 
Eksperimentet shkencore deshmojne se 3 gota caj (nga 100gr.)ne dite shtojne sasine e antioksidanteve ne plazme rreth 120%,gje e cila ndih-mon ne rritjen e HDL (kolesterolit te mire)ne gjak,duke ulur ne kete menyre rezikun e semundjeve kardiovaskulare deri ne 40%.
Ajo qe e larteson me shume bimen e boronices eshte veprimi I mire I saj ndaj infeksioneve te rrugeve urinare,sot eshte vertetuar se me shpesh bakteri qe infekton kanalet urinare eshte E-coli I cili ngjitet mbas mureve te sistemit urinar,lengu I bimes ne nje menyre (akoma e pa sqaruar shkencerisht) pengon kete ngjitje te ketij bakteri te rezikshem dike bere qe ai te largohet nga trupi nepermjet urines.Me gjithe keto te mira qe jep mjekimi me boronice per te luftuar infeksionet e rrugeve urinare(si djegje gjate urinimit apo dhimbje) rekumandohet edhe vizita tek mjeku si dhe analizat e duhura te urines mbasi c’do, infeksion po te mos mjekohet mund te coje ne komplikacione serioze.
Sigal