Analizë nga Izet Çulli: Shpopullimi! Nuk ka më mjerim sesa të të vijë turp nga vendi yt! Skena të rënda migjeniane kanë kapluar familje që janë ngulur diku në një “banesë” me mjete rrethanore dhe me sytë nga qielli për ndihmë.
“S’ka gjë më mjerane sesa të të vijë turp nga vendi yt!”
Ç.Dikens
“Nuk ka në botë vend më të këndshëm se vatra atërore”
Ciceron
Specialistëve të demografisë ky titull mund t’ju duket disi i pazakontë , por jo. Një dukuri e tillë e shpopullimit ka lindur edhe në vende të tjera, por tek ne ka marrë përmasa më të paparashikuara. Ne kemi një shpopullim brenda vendit duke pikësynuar zonat qytetare dhe ato bregdetare, ku dihet që punësim të sigurt nuk mund të ketë , siç njerëzit mëtojnë. Ku mund të punësohesh në qytet: ku uzina e fabrika të tëra u rrafshuan, përveçse ndonjë ndërmarrje private që funksionon alla shqiptarçe në këtë sistem ky hymë me bujë dhe zhurmë. Punonjësit jo gjithnjë e ndiejnë veten të sigurt se pronarët mund të të hedhin në rrugë kur të duan për kapriçon me të vogël. Po në vendet bregdetare, ç’mund të bësh, ku ato qytete e qyteza janë të tejmbushura sidomos gjatë këtyre lëvizjeve të ethshme e pa kriter.Të shikosh Sarandën e bukurisë p.sh. ku s’ka as ku të hedhësh kokrrën e mollës, se mjaft të ngjeshura janë pallatet dhe ndërtesat. Ajo, Saranda e dikurshme që ishte ndarë dikur nga projektuesi i huaj me kate, si një amfiteatër gjigant natyror. Sot shumë persona kanë lënë vendbanimet e tyre stërgjyshore, ku kanë pasur ekonominë bujqësore e blegtorale ( të cilave u këndoi poeti i madh Naim Frashëri) dhe rendin drejt qyteteve. Sigurisht ata kanë një farë të drejte se në shumë prej atyre zonave, mungon jo vetëm infrastruktura e duhur, por edhe politikat nxitëse e ndihmëse në të holla (subvencionime), si edhe arsimi që është tejet i mangët dhe shërbimi mjekësor, i cungët. Një shpopullim i këtillë do të sjellë rrjedhoja të pariparueshme pë vendin tonë në të afërmen jo të largët: me hapësira të mëdha boshe, me fshatra të zhdukura nga harta se mungojnë njerëzit që i gjallërojnë ato. Po ashtu kemi parë edhe raste që mediat na ndjeshmërojnë nëpërmjet ekraneve disa skena të rënda migjeniane (për të mos thënë mesjetare). Janë disa familje që janë ngulur diku në një “banesë” me mjete rrethanore dhe me sytë nga qielli, kërkojnë ndihmë. Është pra një numër njerëzish që ka braktisur gjithçka dhe tani kërkon përkrahje nga biznesi dhe shteti. Po gjer më sot asnjë gazetar nuk i ka pyetur ata se: “nga cili vend i Shqipërisë ke bujtur ti këtu dhe ç’të mungonte atje? A nuk kishe shtëpi, bagëti, tokë në pronësi etj? Shpopullimi tjetër është ai jashtë vendit në shtete të ndryshme të botës, pothuajse në të gjitha kontinentet. Ne të gjithë e kemi parë se kur shkojmë në vendlindjen e dikurshme, sidomos në qytet p.sh. takohesh me njerëz që s’i kishe parë asnjë herë më përpara, të cilët ata tanimë atje janë bërë shumicë. Diçka e tillë ndodh edhe me tiranasit e djeshëm, që sot, si të thuash, e quajnë veten si të huaj, ngase kanë pllakosur gjithandej banorë të shumtë nga rrethinat e largëta të vendit…Vetë kryeqytetasit (dhe jo vetëm) janë nisur në botën mbarë. Një pjesë e tyre kanë zënë vend mirë dhe janë rregulluar . Disa të tjerë, të shprehen të pezmatuar, se kur s’të bën mirë shteti yt, ç’pret nga i huaji! Sidoqoftë kjo ka qenë zgjedhja e tyre, por na vjen tmerrësisht keq kur mjaft nga ata i janë dorëzuar botës së krimit dhe dihen mirëfilli se ku përfundojnë.-Ata që dinë se ku shkojnë, mirë bëjnë, -tha dikush këto ditë me qesëndi, por diçka nuk e kuptoj mirë, se Shqipërinë e breznive të tëra kësisoj kujt ia lanë? Këtë ka sjellë globalizmi dhe të shpopulluarit e këtij vendi të bekuar parajsor. Këto probleme i dinë mirë edhe politikanët tanë të sotëm që ne i zgjedhim (ose jo) çdo katër vjet sipas ngjyrave që përfaqësojnë. Po ç’është e vërteta tek ne politikanët mendojnë më së pari për veten, familjen dhe farefisninë sesa për popullin. Jemi ne që fanatikisht dhe fatalisht i ndjekim me “besnikëri” nga pas… Më duket sikur edhe sot fshikullon ashpër vullnet-hekuri Fan S.Noli në vjershën me dy vargje gjithaq sfidues:” Vaj vatani e mjerë mileti” si dhe më tej:”As i gjall’ , as i varrosur.”Shpopullim nga brenda dhe nga jashtë , po gjer kur kështu? Një Zot e di dhe s’e di…!!