Prognozë për Reformën Zgjedhore

525
Sigal

Nga Klodi Stralla

 Nuk mund të shpresosh në një rezultat të ndryshëm kur kushtet që e kanë prodhuar atë nuk kanë ndryshuar!

Ndonwse, parmbrëmë, nga “Vatikani” shqiptar (amb. amerikane) nuk doli tymi i bardhë, gjithë gjasat janë që konsensusi i padëshiruar nga palët, por i dëshiruar nga ndërkombëtarët, do të arihet. Koha kur shpallja e rezultatit zgjedhor zgjaste me javë e muaj, kur humbësi nuk e njihte rezultatin dhe nuk e uronte fitimtarin i takon të shkuarës. Ajo që shqiptarët ëndërronin prej tre dekadash ndodhi!

Po si qëndron e vërteta?

Kodi zgjedhor aktual – ligji sipas të cilit organizohen zgjedhjet në Shqipëri, ka këto karakteristika kryesore:
– Sistemi zgjedhor është “proporcional rajonal, me lista të mbyllura”, pra zgjedhësi nuk ka mundësi të zgjedhë njeriun që vlerëson, por Partinë. Listat i përpilon kryetari dhe kandidatët e mësojnë vendin e tyre në listë atëhere kur ai i dorëzon ato në KQZ. – Kjo nuk do të ndryshojë.
– Ndarja territoriale aktuale dhe formula e konvertimit zgjedhës / deputet favorizon dukshëm PS-në, me të paktën 6-7 mandate shtesë. – Edhe kjo nuk do të ndryshojë.
– Kodi nuk njeh votimin e emigrantëve në vendet e tyre të banimit, ndonse kemi një ministri emigracioni dhe një Këshill të diasporës. – Edhe kjo nuk do të ndryshojë.
– Kërkesat ligjore për pjesëmarrje në zgjedhje mundësojnë vetëm tre partitë ekzistuese PS-PD-LSI  dhe praktikisht e bëjnë të pamundur daljen e forcave të reja politike. Mundësia e konkurimit për kandidatë të pavarur me personalitet publik është pothuajse e pamundur. – Edhe kjo nuk do të ndryshojë.
– Sistemi i administrimit zgjedhor, nga kreu në bazë, është i tipit bi-partizan, pra dy partitë e mëdha PS-PD,  ruajnë votat e veta nga mundësia e vjedhjes apo manipulimit nga pala tjetër. Kjo detyron gjithë subjektet e tjera zgjedhore të grumbullohen (kualicion parazgjedhor) rreth dy të mëdhenjve, të vet-emërtuar e ‘majtë’ – e ‘djathtë’. Kësaj here komisionet do të depolitizohen (lexo do të jenë nga administrata e Ramës).

Të bësh Reformë Zgjedhore do të thotë të ndryshosh karakteristikat thelbësore të sistemit dhe jo të retushosh sistemin ekzistues në modalitete proceduriale të dorës të dytë që nuk ndikojnë mbi rezultatin e pritshëm. Nuk do të ketë zgjedhje të parakohëshme, nuk do të ketë zgjedhje pa Edi Ramën kryeministër, nuk do të ketë asnjë ndëshkim për manipulatorët e mëparshëm.

Ajshtajni thosh: – “Nuk mund të shpresosh në një rezultat të ndryshëm kur kushtet që e kanë prodhuar atë nuk kanë ndryshuar” – Një thënie me vlera universale, përtej shkencave të natyrës.
Të shpresosh në të kundërtën, pwr mua, është përtej naivitetit!

  1. Termi “rezultat” nuk duhet kuptuar “fiton ky, apo ai”, por problematikat zgjedhore tradicionale shqiptare do të mbeten po ato.