Njëmbëdhjetë ditë pasi Hitleri firmosi planin përfundimtar të luftës kundër BRSS-së, plani ra në duart e zbulimit ushtarak sovjetik
– Më 11 mars, Presidenti Rusvelt i dorëzoi ambasadorit sovjetik në Uashington informacionin mbi planin “Barbarosa”
Prof. ass. dr. Spiro Mëhilli
Më 1 shtator 1939, tri ditë pas nënshkrimit të Paktit të mossulmimit, u mbajt Sesioni i 4 i Jashtëzakonshëm i Sovjetit Suprem të Bashkimit të Republikave Socialiste Sovjetike dhe miratoi ligjin për Detyrimin e Përgjithshëm Ushtarak. Në sesion Stalini tha: “Ta tërheqim Evropën në luftë, duke qëndruar vetë neutralë, pastaj, kur kundërshtarët ta kenë dobësuar njëri – tjetrin, të hedhim në sulm të gjitha forcat e Ushtrisë së Kuqe!” Pra, ishte më se e qartë që të dy kolosët e Evropës një ditë do të përplaseshin ushtarakisht me njëri – tjetrin. Problemi ishte se kush do të sulmonte i pari. Stalini kishte vendosur që Ushtria e Kuqe të sulmonte më 9 korrik 1943. Ai mendonte se në atë sesion nuk do të kishte pjesmarrës që do t’ia çonin të freskët fjalimin e tij. Është më se e qartë se kur një shtet sulmon ushtarakisht një shtet tjetër nuk e paralajmëron se në filan datë të filan muaji në orën x do të sulmojë. Dihet pabesia.
Njëmbëdhjetë ditë pasi Hitleri firmosi planin përfundimtar të luftës kundër BRSS-së, më 18 dhjetor 1940, kjo e dhënë, bashkë me planin e komandës së lartë gjermane, ra në duart e zbulimit ushtarak sovjetik. Në fund të dhjetorit, drejtori i GRU (Zbulimi Ushtarak Sovjetik) gjenerali F. I. Golikov, i raportoi Stalinit se, Gjermania do ta sulmonte Bashkimin Sovjetik pa e përfunduar luftën në perëndim. Stalini nuk e besoi një informacion të tillë, pasi e dinte që ushtria gjermane nuk kishte veshje dimërore për ushtarët e saj që të përballonte dimrin rus. Zbulimi Ushtarak Sovjetik dinte se sa lëndë djegëse dhe se sa vajra lubrifikantë prodhoheshin në Gjermani dhe në vendet e tjera të pushtuara prej saj. Benzeni (benzoli), përbërësi kryesor i benzinës që përdorej për motorët, ngrinte midis temperaturave 6 dhe 10 gradë nën zero. Benzina sintetike që prodhohej në gjermani duke trajtuar qymyret e cilësë të ulët me hidrogjen, dilte po me cilësi të ulët dhe për t’i rritur numrin e oktanit, i shtohej benzol. Kjo markë benzinë e përfituar kishte temperaturën e ngrirjes nga 9 në 14.5 gradë nën zero dhe vetëm një i çmendur, me këtë benzinë mund të sulmonte Bashkimin Sovjetik, kur temperatura normale në dimër, arrinte minimumin 20 gradë nën zero dhe, ushtarët gjermanë do të kishin nevojë për çizme dhe rroba të ngrohta, çadra të posaçme, ngrohës, ski e dyllë për skitë, pelerina maskimi, produkte vajgurore dhe vajra lubrifikantë që nuk ngrinin, ngrohës uji, bateri makinash që nuk ngrinin, benzinë, naftë e vajguri për tanket, për makinat dhe për avionët. Ushtria gjermane kishte nevojë për tipe tankesh me zinxhir të gjërë dhe mijëra makina që do të mund të përballonin rrugë të këqija. Duke filluar nga shkurti 1941, Dekanozovi që merrej me dërgimin e informacioneve midis dy vendeve, kishte filluar t’i dërgonte pa ndërprerje Komisarit të Punëve të Jashtme, Molotovit, njoftime për përgatitjet luftarake që po bëheshin në Gjermani dhe Molotovi, nga ana tjetër, ia dërgonte Stalinit. Loja e informimeve tashmë kishte filluar. Shulc Bajzen dhe një grup i madh informatorësh që u përfshinë në fushën ushtarake të zbulimit, ju afruan shërbimeve sekrete sovjetike. Në fillim të vitit 1941, Bajzeni i dërgoi zbulimit sovjetik të dhëna të përpikta mbi operacionet ushtarake që do të zhvilloheshin në lindje, sidomos mbi bombardimet masive mbi Leningrad, mbi Kiev dhe mbi Viborg, ndërsa Teperi, dërgoi shifrimin e detajuar, ku tregonte numrin e saktë të divizioneve të tërhequra nga Franca dhe nga Belgjika, për t’u dërguar në Lindje. Më 11 mars, edhe Presidenti i SHBA-ve Rusvelti, i dorëzoi ambasadorit sovjetik në Uashington, informacionin mbi planin “Barbarosa” të marrë nga agjentë amerikanë. Çuditërisht, Mareshalli Gulikovi, që nga qershori i vitit 1940, deri më korrik të vitit 1941 që mbante postin e shefit të Drejtorisë Qëndrore të Zbulimit te Ushtrisë së Kuqe, më 20 mars u dorëzoi një letër të gjitha hallkave të zbulimit që kishte në vartësi radiogramin e mëposhtëm: “Të gjithë dokumentet që tregojnë afrimin e luftës, duhet të shihen si të fallsifikuara dhe e kanë prejardhjen nga burime angleze, por, madje, edhe nga ato gjermane”. Rikard Sorge do të dërgonte radiogramin e mëposhtëm: “Më 15 maj 1941, Gjermania naziste do të sulmojë Bashkimin Sovjetik”. Në kohën që pritej sulmi, Hitleri i detyruar nga humbjet e ushtrisë italiane në kufirin Shqiptaro – Grek dhe nga tradhëtia e një grupi gjeneralësh jugosllavë, që e nxorën Jugosllavinë nga Pakti Gjermano – Jugosllav, të futej në operacione luftarake në fushatën e Greqisë dhe të Jugosllavisë, duke humbur 5 javë. Meqë kjo datë nuk u respektua, Stalini humbi besimin në informacionet e Sorgesit dhe të shumë informatorëve të tjerë, ku futeshin edhe Rusvelti me Çërçillin.
Më 13 prill, në Moskë, Stalini firmosi me ambasadorin japonez një pakt të ri neutraliteti sovjeto – japonez për 5 vjet. Në stacionin hekurudhor “Kazanskij” në Moskë, ai bëri një nga daljet e rralla në popull për të përshëndetur Ministrin e Punëve të Jashtme të Japonisë Yosuke Macuokan dhe i tha: “Jemi të dy aziatikë. Duhet të mbetemi miq dhe duhet të bëjmë diçka për këtë qëllim. Do të mbetemi miqtë tuaj në çdo rast”, e thënë në prani të kolonelit gjerman Krebs. Dy javë pasi Macuoka u kthye nga Moska, gjeneral Umedzi, Komandant i Ushtrisë në Kuantun, mbajti një fjalim në mbledhjen e oficerëve dhe piktori Jotoku Mijagi, që kishte shkuar nga Los Anxhelesi, sapo mori përmbajtjen e fjalimit, ia dërgoi Sorges, i cili menjëherë ia dërgoi qendrës: “Traktati për neutralitetin me Rusinë është vetëm një hap diplomatik. Ushtria, në asnjë rast, nuk duhet të lejojë as më të voglin dobësim të përgatitjes për veprime luftarake. Në përgatitjen për luftë me Rusinë, traktati nuk sjell asnjë ndryshim, ne duhet të forcojmë punën zbuluese dhe minuese. Duhet të zgjerojmë përgatitjen e luftës kundër Bashkimit Sovjetik, i cili në momentin vendimtar, do t’i sjellë fitoren Japonisë”, dhe po më 14 qershor, dërgoi informacionin e fundit: “Sulmi do të kryhet në front të gjerë në agimin e 22 qershorit të vitit 1941″. Ramzaj.
Më 1 maj, Rikard Sorge nga Tokio, informoi Moskën: “Hitleri i vendosur, po kurdis të fillojë luftën dhe të shkatërrojë Bashkimin Sovjetik që të shfrytëzojë pjesën evropiane të Bashkimit Sovjetik në cilësinë e bazës për lëndën e parë dhe grurin. Afatet kritike të fillimit mund të jenë: a – përfundimi i shkatërrimit të Jugosllavisë. b – përfundimi i mbjelljeve. c- përfundimi i bisedimeve midis Gjermanisë dhe Turqisë. Vendimi për fillimin e Luftës do të merret nga Hitleri në maj…” Ramzaj. Më 6 maj, nga Berlini, atasheu i flotës detare ushtarake sovjetike, kapiten rangut I Voroncov informoi: “Shtetasi sovjetik Bozjer… informoi se, sipas fjalëve të një oficeri gjerman nga shtabi i Hitlerit, gjermanët përgatiten për një sulm kundër Bashkimit Sovjetik nëpërmjet Finlandës, Priballtikut dhe Lituanisë. Njëkohësisht janë caktuar inkursione të fuqishme të aviacionit mbi Moskë dhe mbi Leningrad, si edhe zbarkimi i desantëve parashutistë në qendra përballë kufirit”. Sipas Zhukovit, më 6 maj, Komisari i Popullit për Flotën Ushtarako – Detare, Admirali H. G. Kuznjecov, i dërgoi Stalinit shënimin e mëposhtëm: “Atasheu ushtarak detar në Berlin, kapiteni i parë Voroncov, njofton sipas fjalëve të një oficeri gjerman nga selia e Hitlerit, se gjermanët po përgatiten që të sulmojnë BRSS-n më 14 maj 1941 nëpërmjet Finlandës, Priballtikut dhe Rumanisë. Njëkohësisht janë parashikuar sulme të fuqishme ajrore kundër Moskës, kundër Leningradit dhe hedhja e desantëve ajror në qendrat kufitare…”. Por, më vonë ai jep një njoftim të dytë që e dizinformoi Stalinin: “Mendoj, se këto njoftime janë një mashtrim i dërguar posaçërisht me këtë rrugë, për të provuar sesi do të reagojë për këtë BRSS-ja”. Kuznjecov. Stalini si strateg i madh, duhej ta mendonte se Gjermania nuk mund të luftonte në disa fronte njëherazi, me Anglinë në perëndim, me Jugosllavinë dhe Greqinë në Ballkan, me anglo – amerikanët në Afrikën e Veriut dhe me Bashkimin Sovjetik në lindje. Ai duhej të siguronte krahët në jug dhe më pas t’i shpallte luftë Bashkimit Sovjetik. Që në fillim të muajit maj, atasheu ushtarak sovjetik në Vishi, gjenerali I. A. Suslloparev, njoftoi se, shtabi gjerman kishte planifikuar sulmin mbi Bashkimin Sovjetik më 15 maj, por, më vonë, pas ndryshimeve të bëra, dërgoi informacionin se më 21 qershor, do të sulmohej Bashkimi Sovjetik. Stalini shkroi me bojë të kuqe: “Ky informacion është provokim anglez. Mundohuni të merrni vesh se cili është autori i këtij provokacioni dhe ndëshkojeni atë ”. Më 22 maj, nga Berlini, ndihmësatasheu ushtarak Hllopkov, raportoi: “Mësymja e trupave gjermane është caktuar gjoja më 15 qershor, por është e mundur të fillojë në ditët e para të qershorit”. Diplomati gjerman Higler, së bashku me ambasadorin gjerman në Moskë kontin Shuenburg, patën një takim të fshehtë dhe folën pa doreza me Dekanozovin mbi planet e Hitlerit për të sulmuar Bashkimin Sovjetik dhe bënë çmos që ai të bindëte Stalinin për të bërë diçka, që t’i dilte përpara planeve të diktatorit gjerman. Ja si shprehej ai: “Që në fillim i thamë Dekanozovit se po vepronim me iniciativën tonë dhe pa pasur asnjë dijeni eprorët tanë. Ai nuk e merrte me mend se po rrezikonim jashtë mase me ndërgjegje dhe me paramendim me të vetmin qëllim, që të bënim edhe përpjekjen e fundit për të shpëtuar paqen. Ka mundësi të besonte se vepronim me porosi të Hilerit dhe se kërkonim të bindnim Kremlinin të bënte një hap që do të dëmtonte emrin dhe interesat e tij”. Shumë kohë para fillimit të sulmit gjerman kundër Rusisë, autoritetet e larta amerikane nëpërmjet kanaleve të ndryshme diplomatike, vunë në dijeni Qeverinë sovjetike se Gjermania hitleriane, jo vetëm që kishte planifikuar, por edhe po përgatitej për ta sulmuar Bashkimin Sovjetik. Stalini i konsideroi këto informacione si “përpjekje të SHBA-ve për të larguar dhe prishur marrëdhëniet sovjeto – gjermane” dhe për rrjedhojë nuk i kushtoi vëmendjen e duhur. Të njejtin informacion dha edhe Hendlin Leonard: Stalini midis shokëve të udhëheqies është shprehur: “Kemi nënshkruar me Hitlerin Paktin e Mossulmimit dhe Miqësisë, kurse ambasadori Shulemburg na dha të kuptojmë se Hitleri me shtabin e vet, po përgatiten intensivisht për luftë dhe se së shpejti, Gjermania do të sulmojë Bashkimin Sovjetik pa paralajmërim. Ne nuk biem pre e provokacionit. Propozova t’ia çonin Hitlerit Shulenburgun, sepse ai po tradhëtonte shefin e vet”. Ambasadori Krippsi shkruante: “Atasheu ushtarak detar gjerman në Moskë, dërgoi në shtatmadhorinë e Krigsmarinës mesazhin: “Ambasadori i Britanisë Madhe parashikon për më 22 qershor shpërthimin e luftimeve”. Çërçilli me anë të ambasadorit Kripps në Bashkimin Sovjetik, paralajmëroi personalisht Stalinin se “trupat gjermane kanë filluar ridislokimin duke përgatitur sulmin kundër Bashkimit Sovjetik”. Më 10 qershor informacione analoge paraqiti edhe zëvendësminstri i Punëve të Jashtme të Britanisë së Madhe, Kadogan. Nga mesi i vitit 1941 Aleksandër Fut, u takua me hungarezin Randolf Rosler ose Rado, agjentin e rrjetit sekret rus dhe mori prej tij një letër ku shkruhej: “Verteri raporton se sulmi i përgjithshëm i gjermanëve kundër Rusisë do të filloj në agimin e 22 qershorit”. Çdo natë, Futi i dërgonte Moskës sekrete të shtatmadhorisë gjermane të marra nga Lusi. Berezhkovi do të thoshte: “Nga ambasada e jonë në Berlin, dinim edhe datën e saktë, natën duke gdhirë 22 qershori. Të gjitha të dhënat ambasada i kishte dërguar në Moskë. Informacioni merrej jo vetëm nga ambasadori ynë në Berlin, Dekanozovi dhe nga atasheu ushtarak Tulikov, por edhe nga Voroncovi, Atashe i Flotës Luftarako -Detare. Secili prej tyre kishte burimin e vet mëse të sigurtë. I kishin ardhur paralajmërime nga Çërçilli, nga Rikard Sorge si edhe nga agjenti Kim Filbi, i cili mbante post të lartë në shërbimin e ftohtë britanik. Më 18 qershor, Ambasadori Kripps raportoi se “konflikti Gjermani – Bashkimi Sovjetik është i pashmangshëm, jo më vonë se mesi i qershorit dhe se gjermanët, kanë përqëndruar në kufijtë sovjetikë 147 divizione”. Mbi zërat që po qarkullonin gjithnjë e më shpesh në qarqet diplomatike mbi sulmin e mundshëm të Gjermanisë mbi Bashkimin Sovjetik, më 13 qershor agjencia e lajmeve “TASS” botoi një përgënjeshtrim mbi zërat për një luftë të ardhme midis BRSS -së dhe Gjermanisë sa më poshtë:
“Përpara se të shkonte në Londër ambasadori i Britanisë së Madhe në BRSS, Kripps, e mbi të gjitha, pas arritjes së tij, shtypi anglez, e për më tepër, disa gazeta të huaja, filluan të përhapin zëra mbi “një luftë të ardhme midis BRSS-së dhe Gjermanisë”. Sipas zërave të tillë: 1- Gjermania pretendon të parashtrojë në BRSS pyetje të karakterit territorial dhe ekonomik. Bisedimet midis Gjermanisë dhe BRSS-së do të jenë në lidhje me konkluzionet midis dy vendeve në një mirëkuptim të ri më intim; 2 – BRSS pretendon të hedhë poshtë zërat, sikur Gjermania ka filluar të përqëndrojë trupat e saj pranë kufirit të BRSS-s me qëllim të një sulmi kundër BRSS-s; 3 – Bashkimi Sovjetik nga ana e tij ka filluar të përgatisë intensivisht luftën kundër Gjermanisë dhe po përqëndron trupa përgjatë kufirit gjerman. Pa marr parasysh absurditetin e këtyre zërave që janë përhapur dhe që vazhdojnë të përhapen, qarqet përgjegjëse në Moskë kanë autorizuar agjensinë “TASS” të deklarojë se, zëra të tillë janë pasojë e një propagande të përgatitur me keqdashësi nga forca të errëta mbi BRSS-n dhe Gjermaninë dhe të interesuara për një shtririe të re dhe të një intensifikimi të luftës. Agjensia “TASS” deklaron: 1 – Gjermania nuk ka paraqitur në BRSS asnjë ankesë dhe nuk ka propozuar asnjë marrëveshje të re më të afërt, dhe për pasojë, bisedimet në këtë shikim nuk kanë vend. 2 – Sipas të dhënave që ka BRSS-ja, Gjermania respekton kushtet e Paktit për Mossulmim Sovjeto – Gjerman, në të njejtën mënyrë si edhe BRSS-ja, dhe për pasojë, sipas mendimit të qarqeve sovjetike, zërat për një ndërhyrje nga Gjermania për prishjen e Paktit dhe përgatitjen e një sulmi kundër BRSS-s, janë pa baza. Shpërngulja në zonat lindore dhe verilindore nga Gjermania të trupave gjermane që kanë mbetur të lira pas operacioneve në Ballkan dhe që kanë pasur vend këto kohët e fundit, është mesa duket e lidhur me motive të tjera, që nuk kanë të bëjnë me marrëdhëniet sovjeto – gjermane. 3 – BRSS – ja, siç rezulton nga praktika e saj e paqes, ka studiuar kushtet e Paktit të Mossulmimit Sovjeto – Gjerman dhe zërat sipas të cilit BRSS-ja përgatitet për një luftë kundër Gjermanisë, janë të pavërteta dhe provokative. 4 – Periudhat e stërvitjeve verore të rezervistëve të Ushtrisë së Kuqe, që kanë pas vend këto kohë, e për më tepër, stërvitiet e ardhshme, kanë thjesht për qëllim instruktimin e rezervistëve dhe vlerësimin e funksionimit të rrugëve hekurudhore, që sikurse dihet, bëhen çdo vit. Prandaj është më se absurde t’i paraqesësh këto masa të Ushtrisë së Kuqe si kërcënim për Gjermaninë.”
Sipas Zhukovit, pasi agjencia e lajmeve “TASS” botoi përgënjeshtrimin, Stalini do të shprehej: “Gjermania është e zhytur deri në vjeshtë në luftë me perëndimin dhe unë besoj se, Hitleri nuk do të rrezikojë të hapë për vete një front të dytë, duke sulmuar Bashkimin Sovjetik. Hitleri nuk është aq budalla që të mos kuptojë se Bashkimi Sovjetik nuk është Poloni, nuk është Francë dhe se nuk është madje as Angli dhe as të gjitha ato të marra së bashku”. Pavarësisht qëndrimit që mbante qeveria sovjetike, Rikard Sorge vazhdonte ta bombardonte bazën me informacione që nuk rreshnin. Më 14 qershor: “Sulmi do të kryhet në front të gjërë, në agimin e 22 qershorit të vitit 1941. Ramzaj”. Më 15 qershor: “9 armata gjermane janë grumbulluar në kufirin gjermano – sovjetik. Sipas të dhënave të marra nga burimet amerikane, Gjermania ka vendosur 900.000 ushtarë dhe 1 milion rezervistë në vijën e parë të kufirit rus”.
Nesër do lexoni:
-Si nisi sulmi i pabesë i Gjermanisë ndaj ish- BS-së më 22 qershor
–170 divizione gjermane u përqëndruan drejt kufirit perëndimor të BRSS-së
–2.500.000 ushtarë sovjetikë të gatshëm në kohën e sulmit në distriktin perëndimor u përballën me 3.200.000 trupa gjermane
