Diskutimi i samitit të liderëve europianë thekson ndarjet e thella mbi mënyrën e trajtimit të krizës së ardhshme: emigracioni.
Udhëheqësit e BE-së e shpërfillën politikën e migracionit, pasi planet e reja kontestuese vendosën ndarjet e thella mbi mënyrën e trajtimit të krizës së ardhshme.
Mark Rutte, kryeministri i Holandës, e cilësoi si “të turpshëm” një plan nga grupi i Vishegradit të vendeve të Evropës Qendrore për të financuar përpjekjet për të ndaluar migrimin nga Libia, ndërsa refuzoi të pranonte kuotat e refugjatëve. Rutte paralajmëroi se nëse shtetet anëtare nuk ishin në gjendje të “zgjidhnin këtë problem” në gjashtë muajt e ardhshëm, ai mund të detyronte një votë të kontestuar mes anëtarëve të sindikatave në rrugën përpara për politikën e migracionit.
“Ishte shumë e dhimbshme”, tha ai për debatin se kush duhet të marrë refugjatë. “Duhet të punoni në frymën e solidaritetit. Ju nuk mund ta ndaloni kategorikisht atë për disa vende”.
Bisedimet e gjata të liderëve gjatë darkës në një samit në Bruksel nuk arritën të jepnin një konsensus, pasi vendet, duke përfshirë Gjermaninë, i kundërshtuan propozimet për të frenuar kuotat e refugjatëve.
“Ishte një bisedë e matur, sipas linjave që ne të gjithë e dimë”, tha një diplomat i BE. “Nuk kishte element të ri apokaliptik”, shkruan sot FT.
Shtetet anëtare që janë pro-kuotave të pranimit të emigrantëve, u zemëruan nga propozimet që u zhvilluan përpara samitit nga Donald Tusk, presidenti i Këshillit Europian, i cili i quajti kuotat e detyrueshme të refugjatëve “joefektive” dhe “shumë ndarëse”. Plani gjithashtu kërkon fonde më të sigurta, rritje të kthimit të emigrantëve të parregullt dhe partneritete afatgjata me dy vendet, si dhe vendet e tjera të tranzitit dhe prejardhjes së emigrantëve.
Mbështetësit e Tusk thonë se u shkaktua debat dhe u detyruan shtetet anëtare të përballen me dështimet e një sistemi që u pushtua, kur më shumë se 2.5 milionë njerëz kërkuan azil në 2015 dhe 2016. Numrat kanë rënë ndjeshëm pasi programet e financuara nga BE kanë rrjedhur nga flukse të emigrantëve nga Turqia dhe Libia, por shumë diplomatë të unionit shohin një rritje tjetër të fluksit, si vetëm një çështje kohe.
Angela Merkel, kancelarja e Gjermanisë, më parë kishte sulmuar planin e Tusk si “jo të mjaftueshëm”, duke shtuar se anëtarët e BE duhet t’i tregojnë njëri-tjetrin mbështetje reciproke.
“Ne nuk kemi nevojë vetëm për solidaritet për menaxhimin e kufijve, por ne gjithashtu kemi nevojë për solidaritet brenda BE-së,” u tha ajo gazetarëve përpara darkës. “Nuk mund të kemi solidaritet selektiv”.
Merkel tha se vendet në kufijtë e BE-së – që përfshijnë Italinë dhe Greqinë – bartin “shumë përgjegjësi” nën sistemin ekzistues të migracionit. Ajo shtoi se e ashtuquajtura rregullore e Dublinit nën të cilën shtetet anëtare duhet të ndajnë barrën e aplikimeve për azil “nuk funksionon aspak”.
Z. Tusk pranoi se “kur bëhet fjalë për migracionin, kjo temë ndan BE midis Lindjes dhe Perëndimit”.
“Emocionet e bëjnë të vështirë të gjesh një gjuhë të përbashkët dhe argumente racionale për këtë debat”, tha ai, duke iu referuar edhe mosmarrëveshjeve të sindikatave.
“Kjo është arsyeja pse ne duhet të punojmë në unitetin tonë edhe më shumë se më parë”.
Të ashtuquajturat Vende të Evropës Qendrore të Vishegradit – Polonia, Hungaria, Republika Çeke dhe Sllovakia – kanë mirëpritur gjerësisht letrën e Tuskut. Tusk kishte “folur të vërtetën” mbi kuotat e detyrueshme, tha Péter Szijjártó, ministri i Jashtëm i Hungarisë.
Vendet e Vishegradit ranë dakord të enjten për të paguar 35 milionë euro për zgjerimin e një programi të udhëhequr nga Italia, për të financuar rolin bregdetar libian dhe autoritetet e tjera për të ndaluar largimin e emigrantëve për në Europë. Numrat e ardhësve në Evropë nga shtetet e Afrikës veriore në konflikt kanë rënë ndjeshëm, por grupet e të drejtave thonë se emigrantët kanë pësuar dhunime të tmerrshme.
