27 amendamentet e Projekt Rezolutës kritika dhe arritje për Shqipërinë
Komiteti shpreh shqetësimin se korrupsioni është i përhapur në shumë fusha të jetës publike dhe të biznesit dhe se masat parandaluese vazhdojnë të kenë një ndikim të kufizuar, veçanërisht në sektorët vulnerabël. Komiteti i kërkon Shqipërisë të rrisë luftën kundër kontrabandës dhe trafikimit të emigrantëve
Kritika të forta i erdhën Shqipërisë nga Komiteti i Parlamentar i Stabilizim Asociimit, BE-Shqipëri i cili të hënën në mbledhjen e tij të 17 që u mbajt në Bruksel doli me një tërësi prej 27 amendamentesh për Shqipërinë. Komiteti i bëri thirrje parlamentit për përfshirje dhe nxitje të angazhimit të opozitës theksoi rëndësinë e komisioneve hetimore dhe inkurajon ato dhe interpelancat dhe mocionet me debat dhe tha se ligji i ri i miratuar për komisionet hetimore parlamentare u miratua pa konsensus. Komiteti parlamentar flet me kritika për komisionin për reformën zgjedhore. Sipas tij që nga 2022 nuk është bërë asnjë përparim as në miratimin e ndonjë teksti dhe as në adresimin e rekomandimeve të pazgjidhura të OSBE/ODIHR dhe Komisionit të Venecias, thekson rëndësinë kryesore të përfshirjes së të gjithë zërave nga opozita në procesin e reformës zgjedhore për të siguruar një qasje të vërtetë përfaqësuese dhe gjithëpërfshirëse, bën thirrje për një dialog politik konstruktiv dhe gjithëpërfshirës nga të gjitha palët në adresimin e plotë të kësaj çështjeje përpara zgjedhjeve të ardhshme të përgjithshme, për të forcuar kulturën parlamentare demokratike të Shqipërisë dhe për të mundësuar një proces të qetë zgjedhor. Komiteti shpreh shqetësimin për abuzimin e masës së paraburgimit para fillimit të procedimit penal, siç përmendet në Raportin e Komisionit Evropian 2023 për Shqipërinë. Ndonse mirëpret rezultatet e dhëna nga Struktura e Specializuar e Forcuar për Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), Komiteti shpreh shqetësimin se korrupsioni është i përhapur në shumë fusha të jetës publike dhe të biznesit dhe se masat parandaluese vazhdojnë të kenë një ndikim të kufizuar, veçanërisht në sektorët vulnerabël. Komiteti i kërkon Shqipërisë të rrisë luftën kundër kontrabandës dhe trafikimit të emigrantëve. Projekt rezoluta vë në dukje me shqetësim përmasat e migrimit masiv nga Shqipëria . Gazeta Telegraf zbardh amendamentet e kësaj rezolute. Komiteti Parlamentar i Stabilizim Asociimit i adreson rekomandimet e mëposhtme Këshillit të Stabilizim Asociimit dhe institucioneve të Shqipërisë dhe të BE:
Roli i Parlamentit
Thekson rëndësinë e rolit të Parlamentit në procesin e Integrimit Evropian dhe zbatimin e ligjit, duke bërë thirrje për përfshirje më të fortë të Parlamentit për të nxitur angazhimin e opozitës. Kërkon rritjen e transparencës së qeverisë që nga fillimi i negociatave. Thekson funksionin jetik të kontrollit dhe balancimit të Parlamentit, duke theksuar nevojën për komisione hetimore; rikujton se ligji i ri për komisionet hetimore parlamentare është miratuar pa konsensus; inkurajon përdorimin e mjeteve të ndryshme të mbikëqyrjes duke përfshirë komisionet hetimore, interpelancat dhe mocionet me debat, në përputhje me dispozitat ligjore, për të forcuar llogaridhënien dhe qeverisjen demokratike në Shqipëri
Procesi Screening
Mirëpresim dhe përgëzojmë Shqipërinë për përfundimin me sukses të procesit të screening duke mobilizuar burime të rëndësishme të angazhuara në mënyrë aktive në këtë proces nga kryenegociatori dhe strukturat e reformuara të negociatave të BE-së
Politika e Jashtme
Përgëzon qeverinë dhe institucionet shqiptare për përgatitjen e hapave të ardhshëm të negociatave të anëtarësimit, si dhe përshëndet përafrimin e plotë të Shqipërisë me politikën e jashtme dhe të sigurisë të BE-së dhe përgjigjen e qartë të vendit ndaj luftës së agresionit rus kundër Ukrainës; vlerëson Shqipërinë për pritjen e qytetarëve ukrainas që ikin nga lufta;
Reforma Zgjedhore
Shpreh keqardhje për klimën e polarizimit të ashpër politik që derdhet në të gjithë shoqërinë; shpreh keqardhjen që pavarësisht krijimit të komitetit ad hoc për reformën zgjedhore në shkurt 2022, nuk është bërë asnjë përparim as në miratimin e ndonjë teksti dhe as në adresimin e rekomandimeve të pazgjidhura të OSBE/ODIHR dhe Komisionit të Venecias; thekson rëndësinë kryesore të përfshirjes së të gjithë zërave nga opozita në procesin e reformës zgjedhore për të siguruar një qasje të vërtetë përfaqësuese dhe gjithëpërfshirëse; bën thirrje për një dialog politik konstruktiv dhe gjithëpërfshirës nga të gjitha palët në adresimin e plotë të kësaj çështjeje përpara zgjedhjeve të ardhshme të përgjithshme, për të forcuar kulturën parlamentare demokratike të Shqipërisë dhe për të mundësuar një proces të qetë zgjedhor;
Rezoluta shpreh keqardhje për klimën e polarizimit të ashpër politik që derdhet në të gjithë shoqërinë; shpreh keqardhjen që pavarësisht krijimit të komitetit ad hoc për reformën zgjedhore në shkurt 2022, nuk është bërë asnjë përparim as në miratimin e ndonjë teksti dhe as në adresimin e rekomandimeve të pazgjidhura të OSBE/ODIHR dhe Komisionit të Venecias
Minoriteti
…dhe veçanërisht ato të pakicave etnike; shpreh shqetësimin për abuzimin e masës së paraburgimit para fillimit të procedimit penal, siç përmendet në Raportin e Komisionit Evropian 2023 për Shqipërinë dhe dokumentet përkatëse të Parlamentit Evropian, duke nënvizuar rëndësinë e prezumimit të pafajësisë dhe duke shprehur shqetësimin për ndalimin e zyrtarëve të zgjedhur për të të marrë detyrën
SPAK dhe Korrupsioni
Thekson nevojën për përpjekje të vazhdueshme në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, duke përfshirë prodhimin dhe trafikimin e drogës, në përputhje me standardet dhe kërkesat e BE-së; nënvizon nevojën për të trajtuar kulturën e mosndëshkimit dhe mirëpret, në këtë drejtim, rezultatet e dhëna nga Struktura e Specializuar e Forcuar për Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), ndërkohë që bën thirrje për progres në çështjet në vazhdim, veçanërisht ato të nivelit të lartë. ;shpreh shqetësimin se korrupsioni është i përhapur në shumë fusha të jetës publike dhe të biznesit dhe se masat parandaluese vazhdojnë të kenë një ndikim të kufizuar, veçanërisht në sektorët vulnerabël.
Trafiku i emigrantëve
Shpreh shqetësimin se rruga ballkanike mbeti një nga dy rrugët më aktive të marra nga emigrantët për të hyrë në Bashkimin Evropian në vitin 2023, pavarësisht rënies së numrit krahasuar me vitin 2022 dhe i kërkon Shqipërisë të rrisë luftën kundër kontrabandës dhe trafikimit të emigrantëve;
Çështja e afganëve
Rikujton se në gusht 2021, kryeministri shqiptar deklaroi se Shqipëria ishte e gatshme të pranonte nga 2 000 deri në 3 000 shtetas afganë derisa të merrnin një vizë amerikane dhe bën thirrje për qartësi në lidhje me numrin e shtetasve afganë, nëse ka, që janë aktualisht në territorin shqiptar si pjesë e kësaj përpjekjeje bashkëpunimi me Shtetet e Bashkuara, si dhe për çdo refuzim të hyrjes që i është dhënë nga Shtetet e Bashkuara ndonjërit prej shtetasve afganë të përmendur dhe arsyet për rrjedhojë;
Pasaportat e Arta
Mirëpret pezullimin e nismave në lidhje me krijimin e skemës së shtetësisë së investitorëve (“pasaportat e arta”) të cilat do të kishin rrezikuar sigurinë, pastrimin e parave, evazionin fiskal, financimin e terrorizmit, korrupsionin dhe infiltrimin nga krimi i organizuar dhe ishin të papajtueshme me acquis të BE-së;
Pastrimi i Parave
Përgëzon përpjekjet e rëndësishme të Shqipërisë në rritjen e masave të saj kundër pastrimit të parave dhe kundër financimit të terrorizmit, të cilat rezultuan në heqjen e vendit nga “Lista Gri” e FATF-së dhe pasqyrojnë qartë angazhimin e Shqipërisë ndaj standardeve ndërkombëtare në rregullimin financiar dhe luftimin e krimeve financiare.
Shqetësim për Median dhe lirinë e shprehjes
Shpreh shqetësim për situatën e lirive të medias dhe lirisë së shprehjes, duke përfshirë përqendrimin e tregut dhe audiencës dhe mungesën e transparencës së financimit të medias; bën thirrje për përmirësimin e transparencës së medias, duke vënë në dukje me shqetësim se mediat dixhitale në veçanti vazhdojnë të ndikohen fuqishëm nga aktorët politikë, bizneset dhe palët e treta për sa i përket financimit dhe përmbajtjes; thekson se çdo rishikim i ligjeve të medias duhet të jetë në përputhje me rekomandimet e Komisionit të Venecias dhe duhet të bëhet në mënyrë transparente dhe gjithëpërfshirëse, në konsultim me organizatat e medias, me qëllim të përmirësimit të lirisë së medias dhe vetë-rregullimit; thekson nevojën për të mbrojtur gazetarët nga pengesat ligjore dhe institucionale; thekson rëndësinë e pronësisë së mediave të ndryshme për një sërë zërash në diskursin publik; nxit veprimet për të garantuar një mjedis të sigurt për gazetarët, duke mbështetur një peizazh të lirë dhe të drejtë mediatik, thelbësor për forcimin e demokracisë në Shqipëri; Përgëzon kontributin e gjallë të shoqërisë civile të Shqipërisë në zhvillimin e demokracisë në vend; thekson se strukturat e krijuara për konsultimin e shoqërisë civile duhet të përforcohen dhe të bëhen plotësisht funksionale; rithekson thirrjet e tij për fuqizimin e të rinjve dhe nxitjen e mundësive për brezat e rinj, përkatësisht duke trajtuar papunësinë e të rinjve dhe duke kthyer mbrapsht ikjen e trurit midis të rinjve;
Ikja e trurit
Përshëndet përpjekjet e fundit legjislative të Shqipërisë për të frenuar emigracionin masiv të punonjësve të kualifikuar në fushën e mjekësisë, duke qenë se sipas të dhënave të vitit 2020, Shqipëria ka “numrin më të ulët të mjekëve dhe infermierëve për frymë në Evropë” dhe shpreh shqetësim në lidhje me ndikimin e lëvizshmërisë akademike mbi ikjen e trurit nga Shqipëria;
Migrimi masiv
Vë në dukje me shqetësim përmasat e migrimit masiv nga Shqipëria, me “të paktën 1.4 milionë njerëz që janë larguar që nga fundi i komunizmit në 1991” dhe duke parë si “nga popullsia aktuale prej 2.7 milionë, të paktën gjysma duan të largohen për në Evropë, SHBA ose Kanada” dhe shpreh shqetësimin e mëtejshëm në lidhje me ndikimin e marrëveshjes së liberalizimit të vizave me Bashkimin Evropian, e cila ka çuar në migrimin e parregullt të shtetasve shqiptarë drejt Francës;
Marrëveshja me Britaninë
Përgëzon përpjekjet e Shqipërisë për të rikthyer shtetasit e saj që janë të pranishëm në Bashkimin Evropian ose në Mbretërinë e Bashkuar ilegalisht, merr parasysh marrëveshjen e fundit të nënshkruar midis Shqipërisë dhe Mbretërisë së Bashkuar, e cila, së bashku me një bashkëpunim të zgjeruar të përgjithshëm me Mbretërinë e Bashkuar, dyshohet se kishte çoi në një ulje prej 90% të mbërritjeve të shtetasve shqiptarë me varka të vogla në Mbretërinë e Bashkuar dhe inkurajon Shqipërinë të shtojë më tej përpjekjet e saj për ripranimin e shtetasve të përmendur;
Aeroporti i Vlorës
I bën thirrje Shqipërisë të ndalojë ndërtimin e Aeroportit Ndërkombëtar të Vlorës, i cili bie ndesh me normat kombëtare dhe ndërkombëtare të mbrojtjes së biodiversitetit si Konventa e Bernës; Shpreh shqetësimin për ndërtimin e Aeroportit të Vlorës në Vjosa-Nartë
Biodiversiteti
Thekson rëndësinë e shtimit të përpjekjeve për të mbrojtur biodiversitetin e Shqipërisë; mirëpret ngritjen e parkut kombëtar të lumit të egër Vjosa, parku i parë kombëtar i lumit të egër në Evropë, i cili është habitati i qindra zogjve dhe kafshëve të tjera;
Investime
I bën thirrje BE-së dhe Shqipërisë që të përshpejtojnë investimet në mjete transporti miqësore me mjedisin dhe ekonomikisht më të qëndrueshme, siç janë hekurudhat; Përshëndet ngrohtësisht ngritjen e kampusit të Kolegjit të Evropës në Tiranë dhe nisjen e procesit të aplikimit për vitin e parë akademik 2024-2025 si dhe nisjen e programit pasuniversitar “Master i Arteve në Transformimin dhe Integrimin Europian – BE dhe Evropa Juglindore”;
