Reportazhi i BBC-së: Sipas raportit të DASH, Shqipëria shërben si qendra për rrjetet transkombëtare të krimit të organizuar të përfshirë në trafikimin e narkotikëve midis Lindjes dhe Perëndimit. Ja cilat janë rrugët e trafikimit të dhjetëra tonelatave të kanabisit nga Shqipëria drejt Greqisë për të cilat dhëheqësi shqiptar përpiqet të shëndrrojë si një aset të ligjshëm tregtie
‘BBC’ ka publikuar mbrëmjen e pardjeshme një reportazh për trafikun e kanabisit nga Shqipëria në Greqi dhe në drejtim të shteteve europiane. Reportazhi që ka për autor gazetarin grek Kostas Koukoumakas, nis me rrëfimin e një oficeri nga Greqia, i cili thotë se shqiptarët bëjnë trafikun e kanabisit në këmbë, duke i cilësuar ata njerëz të guximshëm që i njohin të gjitha rrugët si pëllëmbën e tyre. Në artikull thuhet se trafikantët i fshehin çantat me kanabis në pika të caktuara dhe më pas ato merren nga anëtarët e një rrjeti grek. Shkrimi përmend edhe aksionin e policisë në fshatin Lazarat, ndërsa ndalet edhe tek deklarata e kryeministrit Edi Rama për të legalizuar përdorimin e kanabisit për qëllime mjekësore. Ndalur në këtë pikë, në artikull thuhet se nuk do të ketë zgjidhje të shpejtë, duke përmendur eksperiencën e fqinjëve të Shqipërisë. Në shkrim përmendet edhe dëshmia e një kultivuesi që identifikohet me emër të rremë për ruajtjen e anonimatit, i cili tregon sfidat që ka hasur duke deklaruar se ka arritur të shmangë kontrollin duke korruptuar përgjegjësin e zonës.
Artikulli i publikuar nga ‘BBC’
“Tani ne jemi në terrenin e tyre”, thotë një nga tre oficerët grekë, duke ecur, me armë gati dhe të fryrë në jelekët e tyre antiplumb. Në një distancë e shkurtër përpara qëndron kufiri me Shqipërinë. Kjo është rruga më e madhe tokësore për trafikimin e kanabisit në Evropë. Fshati kufitar grek Haravgi është afër Janinës, por nuk ka tela me gjemba ose ndonjë pengesë tjetër për të shënuar kufirin. “Kanabisi trafikohet në këmbë nga shqiptarë që jetojnë në fshatra në anën tjetër të kufirit”, thotë oficeri grek Lambros Tsoumanis, i cili kalon shumë nga koha e tij, duke patrulluar këto male. “Ata janë njerëz të guximshëm, të fortë dhe i njohin të gjitha kalimet si pëllëmbën e tyre. Ata mund të mbijetojnë me ditë të tëra në pyll.” Policia greke ka sekuestruar 1.5 ton kanabis që nga fillimi i vitit. Dy vitet e mëparshme, ata kapën gati nëntë ton. Kontrabandistët, zakonisht të armatosur me kallashnikov, mbajnë në shpinë çantat e mbushura me 40-50 kg kanabis. Ata fshehin çantat afër pikave të caktuara, në pemë ose në shatërvan, dhe çantat më pas merren nga anëtarët e një rrjeti grek. Një kilogram kanabis mund të arrijë deri në 1,000 € (900 £) me shumicë në Shqipëri, por konsumuesit e drogës në Itali ose Greqi do të paguajnë dyfish. Policia organizon sulme të rregullta në të dy anët e kufirit, por kontrabanda vazhdon. E gjithë kjo që duhej të ndryshonte në verën e vitit 2014, kur forcat speciale shqiptare filluan një operacion të madh në fshatin Lazarat, rreth 30 km nga kufiri grek. Shqipëria lufton me kultivuesit e kanabisit. Pasuan disa ditë beteja. Granata dhe predha u qëlluan në drejtim të policisë, por deri në fund u konfiskuan më shumë se 10 tonë marijuanë, mijëra bimë kanabis dhe armë zjarri. E megjithatë, deri në vitin 2016, kultivimi i kanabisit në Shqipëri ishte përhapur në të gjithë vendin, sipas Nismës Globale Kundër Krimit të Organizuar Transnacional. Ballkani tashmë ndodhet në një nga rrugët më të vendosura të trafikut të drogës në botë. Tani, trafikantët po përfitonin nga prodhuesit e fshatrave si dhe nga grupet e krimit të organizuar që e shisnin atë në të gjithë Bashkimin Evropian.
Historia e një prodhuesi
Artan, 39 vjeç, është një nga prodhuesit e rinj të kanabisit në prodhim e sipër. I ulur në një lokal në qytetin bregdetar të Vlorës, ai shpjegon se si mund të fitosh një pasuri, të paktën derisa të kapesh. “Ju mund të korruptoni shefin lokal të policisë ose Agjencinë e Zbatimit të Drogës, por nëse dikush ju përjashton, atëherë çdo njeri është për vete,” thotë ai. Artani nuk është emri i tij i vërtetë. Ai kaloi dy vjet në Itali, por u kthye për të drejtuar biznesin nga shtëpia e tij. “Këtë vit gjetëm një tokë të mirë në kullotat afër qytetit të Tepelenës, një ecje tre-orëshe në male”, thotë ai. Ai pretendon të ketë mbjellë 50,000 bimë kanabisi vetëm këtë vit, një numër i madh edhe nga standardet shqiptare. Ai pompon ujë nga një burim 2 km larg dhe babai i tij merr pleh, kështu që ai nuk është kapur vetë. Kur kanabisi është gati për shitje, ai zhvendoset në një fshat afër kufirit. Pastaj kontrabandistët e marrin atë “ose në këmbë ose në mushka nëpër territorin grek”. Kryeministri shqiptar Edi Rama premtoi se nuk do të kishte pushim në luftën kundër drogës ndërsa ai bëri thirrje për hyrje në Bashkimin Evropian. Por pak gjëra ndryshuan dhe prodhuesit e kanabisit filluan të kërkojnë tregje të reja, jo vetëm Greqia dhe Italia, por Turqia, Gjermania, Hollanda dhe Britania e Madhe, gjithashtu. Raporti vjetor i drogës i departamentit të shtetit të SHBA, këtë vit përshkroi Shqipërinë si një “bazë në shtëpi për rrjetet transkombëtare të krimit të organizuar të përfshirë në trafikimin e narkotikëve të paligjshëm në të gjithë Evropën dhe më gjerë”. Tani, udhëheqësi shqiptar është përpjekur ta shndërrojë këtë tregti të paligjshme në një aset të ligjshëm ekonomik. Në maj, ai papritmas njoftoi se qeveria kishte punuar mbi një projekt-ligj për legalizimin e kanabisit mjekësor. Shqipëria jo vetëm që duhet të trajtojë krimin e organizuar dhe korrupsionin, por gjithashtu duhet të bindë Bashkimin Evropian se po e bën këtë. Dhe përvoja e fqinjëve të Shqipërisë sugjeron se nuk do të ketë zgjidhje të shpejtë: Greqia ka legalizuar kanabisin mjekësor, por me pak efekt ekonomik. Në Maqedoninë e Veriut prodhimi i kanabisit mjekësor është i ligjshëm, por ton sytha kanabisi dhe vaj kanabisi janë ulur në depo. Sa më gjatë të mbetet atje, aq më i madh rreziku do të gjejë rrugën e tij drejt tregut ilegal. Policia shqiptare ka filluar përdorimin e dronëve për të gjetur plantacionet kryesore të paligjshme të kanabisit që kanë dalë. Por një pyll i dendur në të dy anët e kufirit grek e bën detyrën e gjurmimit të kontrabandistëve edhe më të vështirë në rrugën më të madhe të kanabisit në Evropë.
