Ermira BABAMUSTA
Besmir Buranaj Hoxha dhe Dael Dervishi dy konceptuesit dhe themeluesit e ditarit shkencor “Arbëria” me qëllim për të zhvilluar një debat profesional midis akademikëve dhe shkencëtarëve shqiptarë.
Ditari Shkencor “Arbëria”
Besmir Buranaj Hoxha dhe Dael Dervishi janë dy konceptuesit dhe themeluesit e ditarit shkencor “Arbëria” me qëllim për të zhvilluar një debat profesional midis akademikëve dhe shkencëtarëve shqiptar. Sipas tyre kjo formë është efikase për shpërndarjen e dijes, rritjes së edukimit dhe ngritjen e imazhit të Shqipërisë sipas standardeve parimore. Besmir Buranaj Hoxha është një shkencëtar studiues pranë Universitetit të Teksasit në Austin duke u specializuar në lëngjet për shpimin e puseve, automatizimin e lëngjeve dhe mekanikat shkëmbore. Ai është i dipllomuar në kimi me bazë inxhinierike dhe ka master në Operation Research. Gjithashtu, ai është një këshilltar Teknik pranë PetroFluids shpk, një shoqëri e specializuar në shërbime teknike në fushat e naftës, studime fizibiliteti Teknik dhe projekte planifikimi. Në kohën e lirë, Besmiri është recensor për JGNSE, MDPI Journal dhe redaktues për revista të të ndryshme shkencore ndërkombëtare.
Dael Dervishi është ish-Drejtori Ekzekutiv i Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore në Shqipëri. Në rolin e tij Z. Dervishi ka mbikëqyrur shfrytëzimin e burimeve natyrore të Shqipërisë duke përfshirë minierat, hidrocentralet, dhe naftën. Me profesion jurist, ai ka qenë më parë Sekretar i Përgjithshëm pranë Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës. Z. Dervishi është tani pjesë e programit të McCain Institute në Washington DC, Next Generation Leaders.
Si lindi ideja për revistën shkencore?
Dael Dervishi: Ideja ishte e Besmirit dhe mua më pëlqeu shumë, pasi në Shqipëri ka një vakum profesional dhe shkencor në lidhje me diskutimet e kësaj natyre. Kështu që kjo ide do të kontribuonte për të çuar përpara inovacionin dhe shkencën në vendin tonë
Besmir Buranaj Hoxha: Tema për ditarin shkencor shqiptar lindi kur unë me Daelin po shkruanim artikullin tonë të parë (të përbashkët) sa i përket teknologjisë së transformimit të mbetjeve në karburant. Unë vura re qe shumica e publikimeve që janë shkruar nga ana shkencore (brenda Shqipërisë) janë shkruar tek disa revista të panjohura edhe të shpërndara. Madje, edhe shumica prej tyre nuk ishin shkruar në standard të lartë sa i përket strukturës edhe shkrimit të një publikimi të tillë shkencor. Duke marrë parasysh që problemi më i madh ne Shqipëri është “brain drain”, propozova idenë që të krijonim një revistë shkencore ku shkrimet shkencore ose teknologjike sa i përket Shqipërisë, të jenë tek një revistë ku redaktorë dhe recensues të jenë profesionistë nga çdo lloj industrie, plus edhe disa te jenë profesionistë të njohur, shqiptarë edhe të huaj. Kështu, kjo krijon mundësinë që shkrimet sa i përket Shqipërisë të jenë në një revistë me arkivën e saj dhe në të ardhmen, kush do të kërkojë për një shkrim profesional me besueshmëri, mund të kërkoj tek revista dhe arkivat e saj.
Cilat fusha do përfshihen në këtë Journal?
Besmir Buranaj Hoxha: Kjo është pyetje me vlerë. Duhet të bëjmë një studim ku të shqyrtojmë se cila do të ishte tema më me vlerë për Shqipërinë. Por në përgjithësi, inxhinieri, shkencë, kimi, biologji, mjedis, mjekësi dhe pse jo albanologji, e kam me shumë pasion këtë të fundit dhe me është bërë kërkesë nga disa albanologë nga çdo anë e botës. Për shembull, jemi duke bërë një shkrim tjetër me disa studiues shqiptarë në Amerikë sa i përket ADN-së Shqiptare, duke përcaktuar edhe disa ADN tek disa fise Shqiptare.
Çfarë roli luan edukimi në zhvillimin dhe nxitjen ekonomike në vend?
Dael Dervishi: Edukimi, përveç se një e drejtë njerëzore, është edhe një e mirë publike. Edukimi duhet të nxitet dhe inkurajohet në të gjitha format e mundshme, qoftë brenda apo jashtë sistemit arsimor. Kjo revistë është një formë fantastike për te shpërndarë dije.
Cili është qëllimi dhe synimi i këtij projekti?
Besmir Buranaj Hoxha: Të rrisim nivelin profesional në Shqipëri. Të risjellim brain-gain, se paku në publikime serioze me besueshmëri. Ka shumë shkrime nëpër portale që janë qesharake edhe jo serioze. Me tepër, ka shumë shkrime në internet të shkruar nga dashakeqës që prishin imazhin e Shqipërisë. Për shembull, në Wikipedia shumica e faqeve sa i përket Shqipërisë (ato të shkruara në Anglisht) janë krijuar nga Serbë ose Sllavë te ndryshëm që japin pamje jo aq të mirë dhe nga një këndvështrim jo-shqiptar. Vetëm shumë pak njerëz e dinë këtë çështje. Të rinj shqiptarë në diasporë i lexojnë dhe i besojnë këto përralla gjoja sikur janë të vërteta edhe kjo duhet të ndryshojë.
Çfarë iu nevojitet për realizimin dhe suksesin e këtij projekti? Si mund të angazhohet komuniteti shqiptar?
Dael Dervishi: Kjo revistë është një formë debati shkencor i hapur për të gjithë profesionistët e fushës. Ne do të nxisim zhvillimin e këtij debate brenda dhe jashtë Shqipërisë. Gjëja kryesore që nevojitet është pasioni, pastaj çdo rezultat tjetër do të vijë vetë.
Besmir Buranaj Hoxha: Ky projekt është i vështirë, por mund të bëhet. Disa revista ndërkombëtare që unë marrë pjesë (jam redaktor dhe recensues tek disa revista) janë për tu marrë si shembull. Edhe krijuesit e këtyre revistave do të na ndihmojnë në punën tonë. Madje do kemi edhe ndihmë nga profesionistë (si për shembull Meti Tmava) nga Amerika që do të na ndihmojë që të krijojmë database për arkivat.
Cilat janë disa nga aktivitet që keni marrë pjesë në Amerikë për kauzën shqiptare?
Besmir Buranaj Hoxha: Shumë te tilla. Ato me afër zemrës time jane te komunitetit tim në Houston, Arberia. Pastaj është parada shqiptare ku marrim pjesë çdo vit me shoqatën Albanian Roots. Kur kam më shumë kohë, përpiqem të marr pjesë tek shoqata AACL e Joe DioGuardi.
Cilat janë disa nga arritjet tuaja me të cilat ju krenoheni?
Dael Dervishi: Kam krijuar një familje të mrekullueshme dhe tashmë janë bërë disa muaj që jam larg saj. I përmalluar, në këtë moment kjo më duket arritja ime më e madhe.
Besmir Buranaj Hoxha: Kam marrë pjesë në lojrat ndërkombëtare në not dhe përfaqësuar Shqipërinë në 2010 – European Swimming Championships. Gjithashtu edhe kontributin tim tek sporti i Hendbollit, Basketbollit, edhe Futbollit. Mbi te gjitha, sportin e kam në zemër edhe të parin përpara çdo profesioni tjetër.
Mesazhi juaj për Diasporën dhe Shqipërinë?
Dael Dervishi: Personalisht mendoj që ndryshimi pozitiv më i madh, Shqipërisë do t’i vijë vetëm falë diasporës, pasi kjo më duket kategoria shqiptare me më shumë atdhe-dashuri.
Besmir Buranaj Hoxha: Shqiptar mos rri, po duku! Veprimet jetojnë më shumë se fjalët.
