Uitman, eci në Long Island si mbi një krokodil gjigant:
gjithnjë gojëhapur nga habia
Askush s’e di që ky krokodil je ti mbasi ke gëlltitur barin poetik të botës.
Vij nga Shqipëria.
Në shqip: goja
ka qiell,
faqja
ka mollë
Kur flasim
përziejmë vetëtima me diell
Se faqja ka mollë
dhe goja ka qiell.
Eja luajmë shah, stërgjyshi im, e di që do më mundësh
Dhe pse kam mësuar lëvizje të reja
Nga i panjohuri Juaj: zoti Kompjuter.
– Je i mundur, bari im, je i mundur!
Ti bën lëvizjen e parë: një ushtar i ri hedh hapin në fushën me bar të freskët
Një ushtar në bar. Një milingonë vrapon e trembur
nën hijen e këpucës – gijotinë
kokrra e grurit si zemër
i rreh mbi shpinë .
Lëviz dhe unë ushtarin e zi, më thotë: “ndjej plagën që do marrë”
në fushën bleruar me barin tënd ushtari im kërkon të gjej varr.
U vjetruan himnet e botës, si fustanet e gjyshes – u vjetruan
si kapela jote e vjetër – u vjetruan
si flokët e tua të verdhë në një kornizë dru-molezuar – u vjetruan.
Të vjetruara himnet e botës: luftëra, gjak, tym, hakmarrje, dëshmorë, varre
himnet e kombeve të botës nën hije funeralesh.
Himnet e të gjithë kombeve pikojnë gjak dhe zjarr
himnet: thirrje për luftë e bashkim
shëtita gjithë botën dhe ende s’kam gjetur
një Himn për Dashurinë, një Himn për Dashurinë.
Luaj, kapiteni im!
Një oficeri yt ngriti flamurin e bardhë si prapanicë: u dorëzua
Mbretëresha jote me heshtje magjistrice vallëzon e tërbuar
Mbretëresha ime vë Urën e Brooklyn-it mbi kokë si karficë
i thotë mbretit tënd: “Të dua!”
(Mbi Urën e Brooklyn-it rusi Majakovski pluhurosur nga yjet 1
Me Lilin e ngatërron Mbretëreshën time, matet të hidhet nga Ura.
Jo këtu, Majakovski, vetëvrasjen do ta kryhej
kur ylberet me urat ke për të ngatërruar!)
…Dhe Majakovski nën barin tënd: trumbetar misterioz
u qetësua.
Uitman,
Liria është një mut: e shkelim çdo mëngjes
dhe bie erë gjithë ditën
natën mbulojmë kokat me jorganë dhe qajmë për Lirinë.
Ti lëviz Kalin e mençur në Parkun Qendror
kullot dhe bari i gjelbër i ngjet me vargje
Në botë ka pak kuaj të tillë që dinë të lexojnë edhe parqet.
Unë lëviz një oficer romantik: mes barit kërkon manushaqe.
Ti më jep shah me “Trumbetarin misterioz”2 në metrotë e mesnatës
Muzikantët e metrove në New York lypin
duke na argëtuar me “Shqipen e Andeve”, me Moxartin
Ca peni pikojnë vajtueshëm mbi parukën e Moxartit
Ca peni mbi sqepin e shqiponjës së Andeve
Mes fytyrave të lodhura si petalet e zeza të Pound-it
Mbreti im habitet ballë një goje që hapet:
tunel ku shkëmbehen dy trenat e dhëmbëve.
(Ti më pyet: Pound-i, kush është Pound-i?…
Pound-i, biri yt, kokëderri, i marri
pasi gdhendi drurin që preve ti
pa se kish formuar veç…ca fije bari.)
-I humbur, biri im, i humbur…
(Në një muze pashë flokët e tua:
kaçurrel bari nga floriri i Diellit galvanizuar.
Në shqip fjala “bar” mund të thotë “ bëj ar”
Gjithë bari i botës – flokët e tua
Samson i Poezisë).
Uitman,
Liria është një mut: e shkelim çdo mëngjes
dhe bie erë gjithë ditën
natën mbulojmë kokat me jorganë dhe qajmë për Lirinë.
Himnet e të gjithë kombeve pikojnë gjak dhe zjarr
himnet: thirrje për luftë e bashkim
shëtita gjithë botën dhe ende s’kam gjetur
një Himn për Dashurinë, një Himn për Dashurinë.
Luaj, Kapiteni im!
Qentë njujorkezë veshur me kostume, këpucë, kapele
bëjnë paradë para ca lypsarëve me zhele
mbuluar me kuti kartoni në Qendrën Rokfeler.
“Limuzina” të gjata: krimba mëndafshi mbi degët e rrugëve
tymi që nxjerrin mbrapa – mëndafsh false duket.
Unë lëviz oficerin në pistën e akullt ku të rinjtë vallëzojnë
(mes akullit ti pe një…zog që këndonte në hapësirat polare
të rinjtë befas ngrinë: cërr-cërr kënga e zogut
e ata vallëzojnë veç me një cicërimë
pa muzikë fare!
Vallëzojnë. Telefonat u janë kthyer në kacekë:
fryjnë në veshë
e mbajnë ndezur në zemra prushe dashurie
Uitman, dashuria – fije bari në dridhje!
– Jam i mundur, bari im, jam i mundur!
Përballë: ti i thinjur me pamjen e një luani të zbutur
dhe unë i ardhur nga larg: kureshtje e kthyer në shpuzë.
Se faqja ka mollë
dhe goja ka qiell.
– Shah!- ti thërret dhe karrigia, çapkënçe, kërcet nga lëvizja e bukur.
Mbreti im u mbrojt në Hudson: një anije padashur iu ankorua në buzë.
Po ndjehej i mundur.
Krokodili i madh Long Island më dha një të puthur:
– I mundur, bari im, je i mundur!
Të dy kemi lindur kur piqen qershitë: Dy qershi – vëth, dy qershi
në vesh të poezisë
veç dy orë – i lumtur.
– I humbur, bari im, je i humbur!
Luaj, kapiteni im!
Në shtratin tënd: fuzhnje kujtimesh si mbi trupat gjigantë të balenave.
Prej kohësh ka lindur “Instituti i dashurisë së vërtetë të shokëve”
si mbi oqean: Instituti i Erërave!
Ti lëviz kalanë te një kishë e madhe ku Elton Xhoni me një burrë u martua…
Mos u drithëro, Uitman, mes shpirtrave shpika një kishë për ty
ku psalme bari kam për të lexuar.
Në shqip “bar” mund të thotë: “bëj ar”.
Gjithë bari i botës – flokët e tua: Samson i Poezisë.
Luaj, Kapiteni im!
Dy qershi – vëth, dy qershi
Bari në mëngjes thotë, jam dhëndër i dehur nga velloja e vesës.
Ti më jep Shah: Serioz si trëndafili në oborrin e uzinës ku farkëtohen pranga
Unë mbrohem dhe ndjej ngërçin e notarit të lodhur në gjoks të oqeanit.
Mjeshtër i ecjes (pa hartë në xhep) u ndodha në Harlem:
I vetëm – një mbret i bardhë në një skakierë me gurë të zinj
I pyesja: ku ta gjej “Mbretin e Harlemit”3
dhe ata mblidhnin supet: Lorka… Lorka… Lorka…
(S’e shihja që Lorka më qëndronte përbri)
Unë të dhashë shah me “Ode për Uitmanin”4
Kur Lorka i pushkatuar thërriste: Liri!
Dy qershi – vëth, dy qershi
në vesh të poezisë veç dy orë – i lumtur.
– I mundur, bari im, je i mundur
Dy qershi – vëth, dy qershi
Uitman! Nxite Trumbetarin Misterioz të ndez ndjeshmërinë e botës!
Ne ngjitemi në qiell me raketa, me satelitë, me anije kozmike
dhe Zoti ngjitet me shpejtësinë e një drite hyjnore:
Parajsa, gjithashtu, më lart ngjitet
…sa humbet dhe kujtesën tokësore.
Bari është po ai, veç më i lartë, i ushqyer me pleh organik
njeriu ha barin, bari ha njeriun – krijove një ligj të ri, or mik!
Luaj, Kapiteni im!
Dy qershi – vëth, dy qershi
Uitman,
Liria është një mut: e shkelim çdo mëngjes
dhe bie erë gjithë ditën
natën mbulojmë kokat me jorganë dhe qajmë për Lirinë.
U vjetruan himnet e botës, si fustanet e gjyshes – u vjetruan
si kapela jote e vjetër – u vjetruan
si flokët e tua të verdhë në një kornizë dru-molezuar – u vjetruan.
Të vjetruara himnet e botës: luftëra, gjak, tym, hakmarrje, dëshmorë, varre
himnet e kombeve të botës nën hije funeralesh.
Sa më shumë u ngjitemi qiejve
Zoti largohet dhe nën një kufomë ylli përpiqemi t’ia kuptojmë lojën.
Shpesh qajmë fshehtas vetes me ca lot gjaku në damarë
gurë sizifësh mbajmë në vend të zemrave
gurë sizifësh mbajmë dhe mbi varr.
Shpesh ne qajmë dhe pse lotët treten në njollën e pyetjes hamletiane.
Shpesh ne qajmë jo se jemi mundur, por se askush s’është fitimtar
globi si një grua flokëmerdianeshkulur
arratiset nga çmendja e galaktikës së marrë
dhe s’di ku të shkojë…
– Jam i mundur, bari im, jam i mundur!
Një milingonë vrapon e trembur
nën hijen e këpucës – gijotinë
kokrra e grurit si zemër
i rreh mbi shpinë.
Unë të them: E para nuk qe fjala po mendimi
dhe pas mendimit erdhi fjala e veshur me frikë.
Pas frikës ia behu gënjeshtra e zhveshur lakuriq.
Kurse ti moskokëçarës: Oqean i çarë nga helika
kupton se nga koha jote
Njerëzimi është trefishuar
dhe me pak farë
nga bari i librave të tua.
Bari në mëngjes thotë jam dhëndër i dehur nga velloja e vesës
Unë lëviz një kala në Urën Uitman si mbi një varg të tendosur
Poshtë në pasqyrën e lumit: mjekra dhe kapela e poetit.
Jashtë ligjeve të lojës –
Uitmani hyn në skakierë dhe lëviz vetë:
Fton në banket të gjithë poetët
të varfrit, të verbrit dhe mbretërit!
Profetët tallur në vendin e vet
të gjallët dhe të vdekurit.
Trumbetari misterioz përsërit:
Poetët, të varfrit, të verbrit dhe mbretërit!
Profetët që u tallën në vendin e vet
Të gjallët dhe të vdekurit.
Dhe u mblodhën mbi skakierë të ftuar të pafund si lëvizjet shahut:
miliarda dhe miliona
Uitmani i madh bën lëvizjen e fundit:
unë kapem Mat
në cajtnot 5 – KOHA!
