Moisi Dalipi: Na mori malli për zërin e Ismet Bellovës. Pas Mazrekut, ai mbetet figura më popullore. Fëmijëria dhe karriera 62 -vjeçare me sportin
Speciale nga Moisi Dalipi
Ismet Bellova, legjenda e mikrofonit sportiv
Pas të madhit dhe të paharruarit Anton Mazreku, pa asnjë dyshim, Ismet Bellova është një legjendë më vete e mikrofonit sportiv shqiptar. Një histori e gjatë dhe e bukur e karrierës gati 62 -vjeçare e këtij njeriu pasionant dhe plot kulturë për sportin dhe qyetarinë shqiptare. Zëri tij i veçantë dhe plot kolorit letrar, ka mbetur si një shembëlltyrë e veçantë për tërë opinionin sportiv shqiptar. Edhe sot kur profesor Bellova ka lënë pas 86- vjetët, në çdo komunikim, qoftë dhe telefonik me të, do dëgjosh atë zë krejt karakteristik dhe orgjinal, me të cilin ai është prezantuar në vite dhe dekada me dëgjuesit e shumtë të Radio –Tiranës, brenda dhe jashtë Shqipërisë. Kushdo që ka kërkuar të hedhë në rreshtat e gazetave, por dhe dokumetarët e shumtë përkushtuar kësaj figure të plotë që të ngjall vetëm respekt dhe mirënjëohje, përsëri në vetevete e ndien se nuk i ka dhënë dhe vendosur të gjitha në vendin e vet për të madhin dhe legjendën Ismet Bellova. Edhe ne nxënësit e hershëm të tij, kur duam të hedhim në letër diçka në formë mirënjohje për kujdesin dhe përkrahjen e tij më shumë se prindërore, na pengon ajo nostalgji e kujtesës se ndoshta nuk i kemi thënë të gjitha për legjendën e mikrofonit sportiv Ismet Bellovën. Gjithsesi, vetë jeta, fisnikëria dhe kultura e këtij njeriu të vjen në ndihmë për t’u ndierë ndryshe në mendime me dëshirën e mirë se ndoshta ke thënë në kohën e duhur diçka më shumë për këtë njeri të mirë që ka lidhur tërë jetën me sportin dhe në shërbim të sportit.
Fëmijëria dhe dashuria për sportin
Ismet Bellova është lindur më 1 qershor të 1934 në Tiranë, në atë familje dibrane që kishte ardhur në kryqytetin shqiptar në vitin 1932. Vitet e fëmijërisë tij në lagjen e “Dibranëve” nuk kanë asgjë të veçantë nga të tjerët, kur Shqipëria e sapo dalë nga lufta kishte përpara shumë probleme për të zgjidhur. Që fëmijë në moshën 10-vjeçare, Ismeti do harrohej me orë të tëra me shokët e lagjes pas lojës me topin e futbollit. Rrugicat dhe sheshet e lagjes ishin terrenet sportive të improvizuara në fusha futbolli. Por shpejt njeriu i dashuruar pas sporteve në ato vite i paharruari Petrit Caslli, e nxiti që t’i përkushtohej disa disiplinave në sport si atletikë , pinpong, dhe volejboll, hendboll, por me përparësi futbollin. Duke u bërë pjesë e rretheve sportive të ish shtëpisë të pionerëve në Tiranë, djaloshi shkollës 7 -vjeçare “Hasan Prishtina”, i nxitur dhe nga ish- futbollistët Zyber Lisi (Fagu) dhe Enver Maçi, do vazhdojë shkollën e mesme të fiskulturës “Vojo Kushi”. Të gjitha llojet e sportit janë pjesë e pasionit të tij, por volejbolli kishte diçka më shumë të veçantë dhe tërheqëse për të kur luante me mjeshtërat e këtij sporti, si Vangjel Koja, Andon Kona, dhe Pëllumb Pelivani. Por në kujtimet e tij Bellova thotë: -“Sado që u përpoqa, nuk arrita në nivelin dhe lartësinë e këtyre mjeshtrave të volejbollit shqiptar. Kjo ishte dhe një arsye më shumë të mos vazhdoja më tej me këtë sport. Kështu në ato vite nuk u bëra sportist i niveleve të larta me gjithë dëshirën e mirë dhe të madhe, si shumë shokë të mi të atyre viteve. Fati im ishte shënuar gjetiu …”
Njohja dhe ndarja me Anton Mazrekun
Shkolla e mesme e fiskulturës “ Vojo Kushi” e njohu me mësuesin e gjeografisë të Institutit, atë që hodhi themelet e gazetarisë dhe komenteve radiofonike sportive, Anton Mazrekun. Ky njeri me atë tingull të veçantë të të folurit, me atë kulturë të gjerë dhe plot përkushtim për sportin, do bëhej për plotë 19- vjet deri në 1969, udhërrëfyesi dhe motivuesi i Ismet Bellovës në mikrofonin sportiv. Në vazhdim të kujtimeve të tij, Ismet Bellova shprehet: “Kur ishin aksionet e rinisë, ku shkonim nëpër hekurudha, nëpër orët e lira shokët më kurdisnin që të bëja transmetime të improvizuara. Të gjitha këto m’i nxiti mësuesi im i parë, Anton Mazreku, që ishte ylli i emisioneve sportive, që unë i dedikoj gjithçka. Ky ishte mësues gjeografie në Institut, por e kishte për zemër mikrofonin dhe është themeluesi i radiotransmetimit të futbollit shqiptar”. Dhe dita e shumëpritur për të qenë përpara magjisë të mikrofonit erdhi. Ka qenë 29 nëntor 1950, në ndeshjen finale të Kupës të Republikës ‘Dinamo’ –‘Partizani’, kur Ismet Bellova kishte vetëm gjashtë muaj që kishte mbushur 16- vjeç. Me emocionet që të japin provime të tilla, nxënësi i të madhit Anton Mazreku, do ngjiste shkallët e stadiumit “Qemal Stafa” për të qenë në kabinën e trasmetimit me atë që dhe sot e quan profesorin e tij. Duke dashur ta sjellë sot atë ditë shumë të veçantë të jetës tij në mikrofon, edhe pse kanë kaluar 70-vjet, legjenda Ismet Bellova kujton: “Profesori, si fillim më porositi të bëja kujdes, sepse na dëgjonin të gjithë. Kisha emocione, madje dhe dridhesha. Ai dinte si t’i m’i largonte emocionet. Më porositi shumë herë si duhej të flisja, sa larg mikrofonit të rrija, si duhej të ndiqja ndeshjen, për shënimet që duhej të mbaja, të kisha kujdes numrat e lojtarëve dhe emrat e tyre. Ajo ndeshje ka qënë leksioni im i parë nga profesori im Mazreku. Në një moment kur unë nuk e prisja, më afroi mikrofonin dhe me zë të ulët më tha: “vazhdo tani …” Disa sekonda mbeta pa fjalë, por e kappa veten dhe fillova trasmetimin. Atë ditë luhej një ndeshje madhe. Ka fituar “Dinamo”: 1-0 dhe Kupën. Kam pasur fatin që të jem në ato 10 minuta trasmetim pjesë e një feste të bukur sportive. Ishte dita më e bukur e jetës time! Ishte realizimi një ëndërre të madhe! Kisha hedhur hapin e parë. Mazreku më lavdëroi. U ndjeva mirë. Më tha isha mrekulli dhe u entuziazmua shumë për mua. Dhoma e tra nsmetimit m’u duk si një kullë e fildishtë! Në Komitetin e Sportit profesori ishte shprehur se gjeta pasardhësin tim” – mbyll rrëfimin e tij me sytë që i njomen nga nostalgjia Ismet Bellova. Pikërisht këtu nis “fluturimi” i legjendës të mikrofonit sportiv. Çdo javë transmetime të ndeshjeve të futbollit në valët e Radio –Tiranës. Në vitin 1953-1954 me përfundimin e Institutit të Fiskulturës punon si përgjegjës i sportit në Dibrën e tij të dashur, duke ngritur disa lloje sporti. Megjithëse larg, ai do gjente mënyrën që të mos ndahej nga mikrofoni sportiv dhe Anton Mazreku, sa herë herë vinte në Tiranë. Kryerja e shërbimit ushtarak e lidh më shumë me klubin e “Parizanit”. Trajner atletike dhe më vonë dhe kryetrajner, si dhe mësues fiskulture në shkollën “Skënderbej”. Kështu, lidhjet me Anton Mazrekun janë më të afërta dhe më forta. Paralelisht Ismet Bellova, do shkruaj dhe në gazetën sportive si dhe do jetë bashkëpunëtor i Radio-Tiranës për “Rubikat Sportive”. Dhe plot 19- vjet sëbashku me Anton Mazerkun, me atë zë magjik do të bënin për vete me mijëra shqiptarë brenda dhe jashtë vendit. Skuadrat e kryeqytetit “Partizani” , “Dinamo” , “17 Nëtori”, “Spartaku”, dhe më vonë dhe “Shkëndija”, dhe “Tekstilisti”, në përballjet e tyre për kampionat dhe Kupë me skuadrat e rretheve, ishin në foksusin e transmetimeve radiofonike. Çdo të shtunë dhe të diel të gjithë të mbërthyer pas aparateve të radios jetonin me emocionet që përcillnin me aq bukuri dhe kolorit këta dy “mësuesit e parë ” të fjalës të lakuar sportive. Ajo ditë e gushtit e vitit 1969, kur është ndarë nga jeta Anton Mazreku, ka qenë nga ditët më të vështirat për Ismet Bellovën që kujton: –“ E mbaj mend mire, shumë mirë atë ditë të trishtë. Kam qenë në Shkodër me shërbim, për të shoqëruar dy trajnerë kinezë që do të punon aty. Ju duket disi e tepërt ta them, por kanë ardhur dhe më kanë marrë me helikopter për në Tiranë, për të marr pjesë në varrimin e tij. Në ceremoninë e varrimit ka folur ish- ministri Thoma Deliana. Ju bë një vlerësim i madh. Ai mbetet guri themelit për gazetarinë dhe komentin sportiv shqiptar. Kjo është dhe ndarja jonë.”
Shkolla e komentit sportiv “Ismet Bellova”
Pas ndarjes nga jeta të Anton Mazrekut, i përkushtuari për sportin, Ismet Bellova, do të vazhdojë fortë punën e nisur me trasmetimet e ndeshjeve në Radio-Tirana. Pranë tij afrohen radiokronistët e ardhshëm sportivë si, Veli Rada, Aleko Gjergo, Fatmir Mneri dhe Ymer Kurti. Me shumë kujdes, me shumë kulturë dhe qytetari, Ismet Bellova do ti ndihmojë dhe përkujdesej për ta për të qenë në nivelin e kërkuar. Por jo vetëm kaq, por në vazhdim të traditës të Mazrekut, komentatori njohur Ismet Bellova, do të organizojë dhe trasmetojë për shumë vite, çdo të diel në mbrëmje “Rubikën Sportive” me rezultatet dhe komentet nga ndeshjet e futbollit. Bashkpunëtorët e tij, si Bujar Qesja nga Durrësi, Namik Mehmeti dhe Ymer Stërniqi nga Shkodra , Fejzulla Dollia dhe Fatmir Efica nga Kavaja, Sefedin Allkja nga Elbasani, Petrit Spaho dhe Vladimir Gjela nga Korça, Vlash Pambuku nga Berati, Pandeli Fype nga Kuçova, Pandeli Pano dhe Moisi Dalipi nga Vlora, Fred Fico dhe Piro Qiqi nga Gjirokastra, e të tjerë do ishin bashkëpunorët e tij më afërt të këtij emisioni. Pikërisht nga ky grupim do dilnin dhe radiokronistët e ardhshëm nga rrethet, të cilët që nga 3 tetori 1983, do përbënin dhe bazën kryesore për ngritjen dhe fuksionimin e emisionit radiofonik “Nga njëra ndeshje në tjetrën” me moderator Ahmet Shqarrin. Dhe në krye të kësaj “brigade” do të ishte si gjithmonë Ismet Bellova, Këshillues, tepër njerëzor dhe me kulturë profesor Bellova do ti bëjë vend respektit dhe mirënjohjes për të gjithë bashkëpuntorët dhe kolegët e tij të rinj. Dhe i tillë ka mbetur ky njeri i dashuruar fortë pas mikrofonit sportiv, sa dhe radiokronistët sportiv që kanë ardhur në vitet e më vonshme si Rrok Preçi, Isuf Myrtaj, Mikel Mbricaj, Arbër Emiri, Romeo Xinxifi, Alban Alushi,Tanush Latifi, Ermal Muskaj, e të tjerë e të tjerë thuajse janë në gjurmët e shkollës të të kometit “Ismet Bellova”. Dhe ndodh kështu sepse të gjithë kemi ç’të mësojmë nga modeli i mirkofonit sportiv të Ismet Bellovës.
Nëntë mijë ndeshje dhe komente sportive 29 nëntor 1950 -28 nëntor 2012. Kjo është korniza e viteve ku Ismet Bellova ka shkruar fortë bukur “biografinë” e tij të mikrofonit sportiv. Nga një llogari që bëhet (edhe pse jo shumë e sakët, sepse nuk ka një ditar për këtë gjë) , shifra kërkon të thotë se janë diku 9 mijë ndeshje futbolli dhe komente sportive të trasmetura nga ana e tij në 62 vjet. Një shifër rekord kjo që pa asnjë dyshim e vendos Ismet Bellovën në rradhët e më të mirëve në rrafshin evropian dhe më tej se kaq. Punë, pasion dhe përkushtim profesional. Brenda këtyre ndeshjeve janë me dhjetëra skuadra dhe qindra futbollistë të lakuar në trasmetimet dhe komentet e tij sportive në vite dhe dekada. Ndeshje të shumta kampionati, Kupe, të spartakidave të ndryshme, për Kupat e Europës dhe ato Ballkanike, ndeshje të ekipit tonë kombëtar, brenda dhe jashtë vendit dhe takime pune me personalitete deri të nivelit botëror, janë një “pasuri” plot vlera që ka arshivur në karrierën e tij të gjatë dhe të papërsëritshme Ismet Bellova.
“Ty të ndaloi, por jo Ismet Bellovën”
Në 2 korrik të vitit 1990, djali vogël i Ismet Bellovës, ish futbollisti dhe baskebollisti ‘Dinamos’, Edi Bellova, u bë pjesë e shumë qytyetarëve që hynë në ambasadën gjermane në Tiranë. Paradoksi kohës dhe i ish sistemit komunist që këtë “tradhëti” ndaj atdheut bëri ta gjejë “fajtorin” tek i jati, tek komentatori njohur Ismet Bellova. Plotë gjashtë muaj qëndroi legjenda e mikrofonit sportiv pa transmetim dhe komente në Radio-Tirana. Madje dikush kishte dhënë urdhër që: “Ismet Bellova të mos lejohet të hyjë në ambientet e Radio-Tiranës.” Në një prej këtyre ditëve, Ismet Bellova që nuk dinte gjë për këtë urdhër, bëhet gati si zakonisht të hyjë në ambientet e Radio –Tirënës. Ish- drejtori që e pa i dha urdhër punonjësit të policisë të mos lejonte. Polici nuk e zbatoi urdhërin duke i thënë: -“Ty shoku drejtor të ndaloj, por jo Ismet Bellovën. Ai ka lindur këtu dhe do të vdesë këtu ….”
“Na mori malli për zërin e Ismet Bellovës”
Në ndeshjet derbi të kryqytetit, ‘Partizani’ –‘Tirana’ të zhvilluar më 13 dhjetor 2019, në stadiumin “Air-Albania”, Departamenti Sportit në R.T.SH. i dhuron një suprizë të bukur Ismet Bellovës. Me idenë e Fatmir Mnerit dhe drejtimin moderator të Erga Krujës, drejtori Pano Xhixho, vendos që meqënse është ndeshja derbi e parë në këtë stadium të ri, fillimin e transmetimit të ndeshjes për Radio-Tiranën, ta bëjë Ismet Bellova. Një gjetje e bukur kjo, dhe pse profesori i mikrofonit kishte shtatë vjet që për shkak të moshës nuk kishte transmetuar më ndeshje. -“E kam pranuar me kënaqësi këtë ftesë dhe u mundova të bëja më mirën” – thotë profesor Bellova. Në fakt kështu ndodhi dhe gjithçka në ato pak minuta doli një gjë e bukur”. Por këto minuta transmetimi kanë bërë që staticenët e sportit të hyjnë në diskutime, se cili është data dhe viti që ka mbyllur karrierën e tij me mikrofonin sportiv Ismet Bellova më 28 nëntor 2012, apo 13 dhjetor 2019? Si do që bëhet zgjidhja, më mirë se kushdo tjetër e tha një tifoz futbolli kur atë ditë u shpreh: -“Na mori malli për zërin e Ismet Bellovës!”
Skeda Ismet Bellova
Datëlindja: Në Tiranë, më 1 qershor 1934.
Arsimimi: Të lartën ILKF “Vojo Kushi”, në vitin 1960.
Profesioni: Mësues i edukimit fizik, gazetar, komentator futbolli në Radio-Tirana.
Statusi: I martuar me Mjeshtren e Merituar të Sportit, Bukuroshe Shtiza.
Fillimet në sport: Në vitin 1948 (atëherë edhe kampion i vendit për të rinj në pingpong)
Fillimi në transmetimet radiofonike sportive: Më 29 nëntor 1950, ‘Dinamo’-‘Partizani’ 1-0, finalja e Kupës së Shqipërisë.
Tituj, çmime e dekorata: “Mësues i Popullit” Urdhri “Naim Frashëri” Klasi I; Urdhri “Naim Frashëri” i Artë; Urdhri i Punës Klasi I; “Nderi i Sportit Shqiptar”; “Urdhri Olimpik”; “Mirënjohja e Tiranës”; “Nderi i Sportit Dibran”, “Kalorësi Urdhërit të Flamurit”.
Nderime: Në vitin 2004 u krijua çmimi “Ismet Bellova” në gazetarinë sportive; Çmimi i Karrierës në TVSH; dy herë Çmimin “Anton Mazreku”; Mikrofoni i Artë në TVSH.
