Si kurrë më parë/ Marrëdhëniet midis SHBA e Turqisë në nivelin më të ulët, çfarë pritet të ndodhë

223
Sigal

Marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Turqisë janë në pikën e tyre më të ulët në dekada. Përjashtimi zyrtar i Turqisë nga programi i avionëve luftarakë F-35 dhe qëndrimi i administratës Biden ndaj gjenocidit armen tashmë kanë vënë një tendosje serioze të lidhjeve.

Hallka e fundit mund të jetë çështja ligjore kundër huadhënësit të shtetit turk Halkbank, i cili prek personalisht presidentin turk, që nuk arrin të kuptojë se, në SH.B.A., një hetim i këtij lloji nuk ndalet vetëm me një thirrje nga Shtëpia e Bardhë. Nëse do të ishte kështu, paraardhësi i Joe Biden, Donald Trump, do të ishte përpjekur ta bënte këtë në emër të Rexhep Tajip Erdogan.

Mosbesimi ndaj Turqisë dhe, personalisht, ndaj Erdogan është thelluar në Uashington. Zyrtarë dhe analistë të cilët dikur ishin kampionë të dogmës që nuk duhet ta humbasim kurrë Turqinë, ose kanë ndryshuar pikëpamjet e tyre ose kanë ndaluar luftimet në mbrojtje të interesave të Ankarasë.

Ankaraja ka parë që ndikimi i saj në Kongres po zbehej për disa vite. Lobi pro-izraelit që për dekada me radhë për të mbështetur Turqinë është zhvendosur për shkak të lëvizjeve të papritura të Erdoganit drejt Izraelit. Burokracia e Departamentit të Shtetit këmbëngul në nevojën për të mbajtur lidhje të mira me Ankaranë dhe nuk dëshiron ta dërgojë atë në krahët e Moskës.

Sidoqoftë, zyrtarët e Departamentit të Shtetit në thelb gjykojnë se shumë prej lëvizjeve të Turqisë “prapa perdeve” janë padrejtësisht armiqësore, qoftë në lidhje me Hamasin dhe Vëllazërinë Myslimane apo çështje të tjera. Zyrtarë të lartë në administratën e Biden vënë theksin te të drejtat e njeriut, një fakt të cilin Erdogan e ka të vështirë ta gëlltisë.

Me fjalë të tjera, Turqia ka humbur miqtë e saj kryesorë në Shtetet e Bashkuara. Edhe Pentagoni, dikur bastioni i fundit në mbrojtje të pozicioneve të Turqisë, është i ndarë këto ditë.

Për sa u përket interesave greke, ftohja e marrëdhënieve midis Uashingtonit dhe Ankarasë sjell mundësi, si dhe rreziqe.

Një Turqi që është plotësisht e shkëputur nga SH.B.A. do të jetë plotësisht e shfrenuar nëse diçka ndodh në Egje.

Nga ana tjetër, Greqia mund të ndërmarrë role të reja dhe të kërkojë një lloj garancie joformale ose praktike të sigurisë.

Sidoqoftë, duhet të kemi parasysh se Uashingtoni nuk ka shumë të ngjarë të kalojë disa vija të kuqe në bashkëpunimin e tij strategjik me Greqinë, për sa kohë që marrëdhëniet me Turqinë qëndrojnë në ekuilibë