Roli i Presidentit Meta në sigurinë dhe integrimin euroantlatik të Ballkanit

518
Sigal

Nga Christine June (Zyra e Çështjeve Publike George C. Marshall, Qendra Evropiane për Studime të Sigurisë)

Presidenti i Republikës së Shqipërisë Ilir Meta foli para 98 pjesëmarrësve nga 42 vende, lidhur me sigurinë dhe integrimin euroatlantik në Ballkan nga këndvështrimi shqiptar, teksa ishte i ftuar në George C. Marshall European, Qendra për Studime të Sigurisë, më 25 Tetor.

Unë dua të filloj duke pohuar se në fillim të viteve ’90, vendi im ishte shumë me fat që kishte në prag të derës modelet më të mira të arkitekturës së sigurisë në historinë e njerëzimit – NATO-n dhe Bashkimi Evropian“, tha Meta, i cili u zgjodh president i Republikës së Shqipërisë, më 28 prill 2017. “Për rajonin e Ballkanit, ato kanë provuar të jenë të dobishëm në të dy kohët; e luftës dhe paqes”. “Dua të theksoj faktin, se ndërhyrja e NATO-s, veçanërisht nga SHBA dhe më pas përfshirja e BE-së në një mënyrë vendimtare dhe të vendosur, e shpëtoi Ballkanin të bëhej Lindja e Mesme e Evropës“, u shpreh ai.

Pjesëmarrësit ndoqën Programin e Qendrës Marshall për Studimet e Aplikuara të Sigurisë, i cili siguron një arsim të nivelit të lartë në politikat e sigurisë, çështjet e mbrojtjes dhe marrëdhëniet ndërkombëtare me një gamë të gjerë të profesionistëve të sektorit të sigurisë nga qeveritë dhe organizatat joqeveritare anembanë botës.

Drejtori i programit PASS, koloneli Carsten Treder tha për fjalën e z. Meta: “Fjalimi i Presidentit ishte i përkryer në kohën kur pjesëmarrësit po përfundonin pjesën akademike të programit”, “Ne kemi diskutuar pothuajse të gjitha aspektet e politikës së sigurisë së sotme, nga siguria dhe pasiguria, tek aktorët kryesorë, sfidat bashkëkohore dhe strategjitë dhe qasjet për të zbutur këto sfida“, vazhdoi Treder. “Presidenti dha një shembull të mirë-pranuar “në botën e vërtetë” gjatë fjalimit të tij, si dhe kur u përgjigjej pyetjeve të pjesëmarrësve.”

Qendra Marshall është një Departament 25-vjeçar i Shteteve të Bashkuara të Mbrojtjes dhe Ministrisë së Mbrojtjes Atlantike, e cila ka më shumë se 13,000 studentë të diplomuar nga 154 vende. “Më shumë se 800 ushtarakë dhe civilë (nga Shqipëria) janë trajnuar në programet unike të Qendrës Marshall – një kontribut i çmuar në ngritjen e kapaciteteve të forcave tona të armatosura dhe trupit diplomatik“, tha Meta. “Falë përvojës mahnitëse të fakultetit, njohurisë dhe përkushtimit, Qendra Marshall ofron një mjedis të jashtëzakonshëm dhe një rrjet profesionistësh të talentuar“.

Drejtori i Qendrës Marshall në Uashington, gjenerali Keith W. Dayton vuri në dukje në fillim të fjalimit se, përveç të diplomuarve të Shqipërisë, anëtarët e qeverisë shqiptare kanë folur dhe janë pjesëmarrës të rregullt në pothuajse të gjitha programet dhe aktivitetet e Qendrës Marshall. “Të diplomuarit nga Shqipëria përfshijnë, jo vetëm përfaqësues nga të gjitha institucionet qeveritare, por edhe anëtarë të parlamentit dhe zyrtarë të lartë qeveritarë nëpërmjet seminareve të udhëheqësve të përshtatur të Qendrës Marshall“, u shpreh Dejton. Ai shtoi se “Ballkani Perëndimor mbetet një Rajon me sfida të mëdha për të ardhmen, dhe ne në Qendrën Marshall po përqëndrohemi te konferencat 360 të Ballkanit tonë me kërkesë të Komandantit Suprem të Forcave Aleate në Evropë”. Nisma e sapo nisur e Ballkanit 360 është një partneritet me Fondin Marshall Gjerman për të thelluar angazhimin e SHBA dhe Gjermanisë në Ballkan. Qendra Marshall gjithashtu ka një anëtare të fakultetit nga Shqipëria. Dr. Valbona Zeneli është profesore e Qendrës Marshall të studimeve të sigurisë kombëtare për shtatë vitet e fundit dhe drejtore e programit të informimit të Detit të Zi dhe Euroazisë. Ajo është gjithashtu e diplomuar nga PASS, pasi kishte marrë pjesë në 2003. “Presidenti i Shqipërisë dha një prezantim shumë të plotë për gjendjen në Ballkan dhe nevojën për partneritet transatlantik dhe mbështetje për një të ardhme të begatë të rajonit“, tha Zeneli. “Ai u përqendrua gjithashtu në sfidat e brendshme, të tilla si forcimi i sundimit të ligjit dhe qeverisjes së mirë që janë thelbësore për sigurinë, stabilitetin dhe qëndrueshmërinë në rajon”. Aktualisht, janë tre pjesëmarrës nga Shqipëria, të cilët punojnë në Ministrinë e Mbrojtjes, Agjencinë e Inteligjencës dhe Sigurisë së Mbrojtjes dhe Shërbimin Informativ Shtetëror, si dhe 22 pjesëmarrës nga rajoni i Ballkanit. “Unë jam i impresionuar të shoh një grup të tillë të larmishëm pjesëmarrësish dhe më shumë kur shoh sot edhe përfaqësuese nga rajonin i Ballkanit,” tha Meta. Pas fjalimit të tij, i cili zgjati 20 minuta, presidenti u përgjigj pyetjeve nga pjesëmarrësit lidhur me temat që lidhen me sigurinë në Ballkan. “Ai ishte i angazhuar dhe i sinqertë”, tha Dejtoni. “Sipas mendimit tim të përulur, ai bëri shumë për imazhin e Shqipërisë sot para klasës sonë PASS, duke u folur njerëzve jo vetëm nga Ballkani, por edhe nga pjesa tjetër e Evropës, Afrikës, Azisë, Lindjes së Mesme dhe Veriut dhe Amerika e Jugut “. Profesoresha dhe mysafire e përhershëm i Marshall Center, Ebi Spahiu, nga Shqipëria, e cili është analiste e pavarur në çështjet e Azisë Qendrore dhe Ballkanit Perëndimor, pajtohet dhe thotë: “Presidenti ishte i sinqertë për disa nga sfidat kryesore me të cilat ballafaqohet sot Shqipëria, por gjithashtu duke përfshirë edhe klimën politike në të gjithë Evropën që nuk favorizon përparimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian.” “Megjithatë, kam dalë nga dhoma më me shpresë për marrëdhëniet e Shqipërisë me partnerët euro-atlantikë“, tha ajo. “Toni është ende pozitiv, pavarësisht nga sfidat dhe ne kemi në një moment vendimtar të historisë në këtë drejtim. Rinia e Shqipërisë është ambicioze, e talentuar dhe e gjallë. Ne mund të ofrojmë shumë duke qenë në BE.” Presidenti foli për Strategjinë e Sigurisë Kombëtare të Shqipërisë, të cilën ai tha se “veprimet tona sot përcaktojnë trashëgiminë për gjeneratat e ardhshme dhe të ardhmen e tyre”. Ai përmendi shtatë parimet strategjike të dokumenteve që integrojnë çdo dimension të forcës kombëtare: Forcimin e sundimit të ligjit dhe qeverisjen e mirë, rritje e qëndrueshme ekonomike, arsim cilësor, sektorët e mirë të zhvilluar të sigurisë dhe mbrojtjes, ruajtja e kohezionit social dhe identitetit kombëtar, rajoni dhe angazhimi ndërkombëtar, si dhe avancimin e integrimit në BE. “Ne jemi realistë për të kuptuar se fuqitë rivale, rrjetet dhe aktorët që sfidojnë ndërtimin europian dhe euroatlantik janë të vështira, këmbëngulëse dhe me sofistikim të vazhdueshëm”, tha Meta. “Ne mund të përballojmë këto kërcënime vetëm përmes partneritetit strategjik kolektiv në një mënyrë të tillë që gjithmonë të mbrojë interesat tona të përbashkëta, si dhe ato kombëtare”. Presidenti mbaroi prezantimin e tij duke thënë, “U.S. përfshirja dhe partneriteti amerikano-gjerman janë çelësi për të mbrojtur këto interesa në këtë pjesë të botës. Ne lutemi që ky partneritet të rritet dhe forcohet në të ardhmen! “.