Në një intervistë ekskluzive me Fox News Digital, Meta tha se Ballkani “po vuan nga status quo” dhe se aktorë të jashtëm si Rusia janë përpjekur të pengojnë integrimin e rajonit në BE dhe anëtarësimin në NATO.
TIRANË- Ish-presidenti i Shqipërisë, Ilir Meta ka thënë një mesazh të qartë për presidentin amerian, Joe Biden duke i kërkuar të mos harrojë Shqipërinë dhe Ballkanin Perëndimor. Meta në fjalën e tij ka shprehur shqetësimin se Shtetet e Bashkuara po harrojnë një nga aleatët e tyre më të rëndësishëm evropianë dhe NATO. Në një intervistë ekskluzive me Fox News Digital, Meta tha se Ballkani “po vuan nga status quo” dhe se aktorë të jashtëm si Rusia janë përpjekur të pengojnë integrimin e rajonit në BE dhe anëtarësimin në NATO.
“Ata kërkojnë të krijojnë një vakum që duhet mbushur për ta për të minuar vlerat dhe themelet europiane”, tha Meta.
Kombi i vogël ballkanik, një nga më të varfërit e Evropës, ka dhënë kontribut të rëndësishëm në synimet e politikës së jashtme të SHBA gjatë viteve. Shqipëria, një vend marksist autoritar me marrëdhënie të hidhura me SHBA-në gjatë Luftës së Ftohtë, është tani një nga vendet më pro-SHBA në Evropë dhe ka një komunitet të madh të diasporës në Shtetet e Bashkuara. Por vëmendja që merr Shqipëria nga Presidenti Biden dhe politikëbërësit perëndimorë është pak për një vend që lufton të konsolidojë demokracinë e tij shkruan FoxNews.
Ndërkohë që SHBA po i jep përparësi mbështetjes së Ukrainës kundër pushtimit të Rusisë, ndërsa në të njëjtën kohë mbështet Izraelin në luftën e tij kundër Hamasit në Gaza, shumë në Ballkan shqetësohen se rajoni nuk po merr vëmendjen që i nevojitet.
Frika e ish-presidentit për mungesën e SHBA-së vjen pas lajmit se Aleksandar Vulin, ish-kreu i inteligjencës së Serbisë, i cili ka lidhje të ngushta me Rusinë dhe është i sanksionuar nga SHBA, do t’i bashkohet qeverisë së re të Serbisë. Vulin u akuzua për përfshirje në krimin e organizuar transnacional, operacione të paligjshme të narkotikëve dhe keqpërdorim të detyrës publike.
Njoftimi shihet nga shumë në SHBA dhe në mbarë Evropën si një tregues se Serbia nuk po braktis ndjenjat e saj pro-ruse edhe kur kërkon anëtarësimin në BE.
“Jemi të zhgënjyer kur shohim dy individë të sanksionuar në pozita në qeverinë e re”, tha një zëdhënës i Departamentit të Shtetit për Fox Neës Digital.
“Prioriteti kryesor i Shteteve të Bashkuara në Ballkanin Perëndimor është mbështetja e vendeve të rajonit për të realizuar potencialin e tyre të plotë ekonomik dhe demokratik përmes integrimit euroatlantik dhe bashkëpunimit rajonal. Kjo rrugë përfshin harmonizimin e plotë me Bashkimin Evropian në politikën e jashtme dhe të sigurisë,” shtoi zëdhënësi.
Ish-presidenti Meta paralajmëroi për rreziqet e nismës “Ballkani i Hapur”, një propozim që do të lehtësonte një fluks më të lirë të njerëzve dhe mallrave në të gjithë Ballkanin, që në pamje duket se do të përfitonte rajonin. Por Meta e quajti nismën një “alternativë kundër integrimit evropian” dhe ka frikë se do të forcojë regjimet hibride si Serbia që do të minojnë zgjedhjet e lira dhe të ndershme, do të eliminojnë pluralizmin politik dhe do të synojnë median dhe lirinë e fjalës.
Ministri i ri i punëve të jashtme të Serbisë, Marko Gjuriç, u kundërshtua me inkuadrimin e Metës për Iniciativën për Ballkanin e Hapur.
“Serbia është krenare për përpjekjet e saj demokratike, duke përfshirë nismën e Ballkanit të Hapur. Ne inkurajojmë bashkëpunimin ekonomik dhe lidhjen në rajon për të nxitur stabilitetin dhe për të krijuar prosperitet për të gjitha kombet e përfshira. Serbia është krenare për përpjekjet e saj demokratike, duke përfshirë nismën e Ballkanit të Hapur. Ne. Më vjen keq që përpjekje të tilla keqinterpretohen si minim i demokracisë, kur në fakt, ato bëjnë të kundërtën duke rritur bashkëpunimin dhe mirëkuptimin e ndërsjellë”, tha Gjuriç për Fox News Digital në një deklaratë.
Gjuriç tha se Serbia kërkon të kontribuojë dhe të mbështesë stabilitetin, sigurinë dhe prosperitetin e rajonit dhe mbetet e përkushtuar ndaj procesit të integrimit në Bashkimin Evropian, një pikë për të cilën shumë në Perëndim janë skeptikë.
“Angazhimi i Serbisë në Ballkan udhëhiqet nga parimet e demokracisë, respektimit të sovranitetit dhe bashkëpunimit rajonal. Ne jemi të përkushtuar ndaj rrugës sonë në BE duke ndjekur gjithashtu partneritete që kontribuojnë në paqen dhe zhvillimin në rajon.”
Agim Nesho, ish-ambasador i Shqipërisë në SHBA dhe Kombet e Bashkuara, tha për Fox News Digital se presidenti serb Aleksandar Vuçiç dhe kryeministri shqiptar Rama janë liderët më jodemokratikë, të korruptuar dhe destabilizues që ka parë rajoni në 30 vjet dhe nuk janë avancimi i interesave të SHBA-së apo Europës.
Nesho dhe vëzhgues të tjerë të rajonit thonë se ideja se qetësimi i Serbisë do ta mbajë atë më afër Evropës sesa Rusia e Putinit është mendim i dëshiruar dhe u ka dhënë serbëve ultranacionalistë dhe presidentit Vuçiç një dorë të fortë për të luajtur me Perëndimin.
Nisma e Ballkanit të Hapur është në thelb një forum për koordinimin e politikave të tyre me Moskën për të çuar përpara interesat serbe dhe ruse në Ballkan, pohoi Nesho duke shtuar se qetësimi i politikave përçarëse të Serbisë nga ana e SHBA-së i lejon Vuçiçit të përdorë si entitetin serb në Bosnje-Hercegovinë për të krijuar destabilitet dhe për të mbajtur rajonin e veriut të Kosovës si një konflikt të ngrirë, duke theksuar mungesën e qartë të strategjisë nga SHBA.
Ministri i Jashtëm i Serbisë Gjuriç hodhi poshtë kritikat e tilla dhe tha për Fox News Digital se së fundi u takua me ambasadorin e SHBA-së në Serbi dhe ai “theksoi se forcimi i bashkëpunimit me Shtetet e Bashkuara është ndër prioritetet kryesore të politikës së jashtme të qeverisë serbe. tona politike, ekonomike dhe Marrëdhëniet kulturore kanë pësuar një transformim pozitiv dhe të dobishëm në vitet e fundit dhe ne jemi të përkushtuar për të rritur më tej këtë partneritet për përfitimin e ndërsjellë të kombeve tona.”
Ai përfundoi, “Presidenti serb Vuçiç ka qenë shumë publik për të gjitha këto. Siç tha presidenti së fundi: “Ne besojmë se i përkasim Evropës dhe do të qëndrojmë në rrugën evropiane. Ky është pozicioni ynë strategjik dhe i përhershëm që ne nuk do ta ndryshojmë. .'”
Rusia, nëpërmjet aleatëve të saj rajonalë, ushtron ndikim të rëndësishëm kulturor dhe politik në Ballkan dhe është akuzuar për nxitje të dhunës dhe destabilitetit. Serbia vepron si lojtari në përpjekjen e Kremlinit për rëndësi në Ballkan.
“Putini po shfrytëzon krizat në Kosovë dhe Bosnjë dhe Hercegovinë për të larguar vëmendjen nga Ukraina dhe për të pozicionuar Rusinë si ndërmjetësuesin e vetëm të krizës”, tha për Fox News Digital Ivana Stradner, studiuese në Fondacionin për Mbrojtjen e Demokracive.
“Ky plan synon të forcojë ndikimin rajonal të Moskës dhe t’i japë Putinit levë mbi fuqitë perëndimore që nuk duan që dhuna të përshkallëzohet,” shtoi Stradner.
Meta përfundoi duke thënë se popujt e Ballkanit e duan Shtetet e Bashkuara sepse e shohin si simbol të demokracisë dhe vendi, në sytë e Metës, nuk duhet ta harrojë kurrë këtë.
“Shtetet e Bashkuara nuk duhet ta harrojnë kurrë këtë dhe sa i rëndësishëm është Ballkani për Evropën dhe se Shqipëria mund të jetë një partner afatgjatë për të ndihmuar përballimin e shumë sfidave globale”, tha Meta.
