Parlamenti dhe Këshilli Evropian kanë rënë dakord që të ofrojnë në gjashtë vitet e ardhshme 14.2 miliardë euro ndihmë financiare për Ballkanin Perëndimor në kuadër të fondeve të ndihmës së paranëtarësimit, IPA III.
Ky instrument mbështet vendet kandidate dhe kandidatët e mundshëm në rrugën e tyre drejt përmbushjes së kritereve të pranimit në BE përmes reformave të thella dhe gjithëpërfshirëse. Marrëveshja tani do të përkthehet në tekste ligjore, të cilat do të duhet të miratohen nga Parlamenti Evropian dhe Këshilli.
Komisioneri për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, Olivér Várhelyi, komentoi: “Kjo marrëveshje e shumëpritur mbi ndihmën tonë ambicioze të financimit është një sinjal pozitiv, i mirëpritur dhe i fortë për Ballkanin Perëndimor dhe Turqinë. Paketa e rënë dakord është një investim i qëndrueshëm në të ardhmen e rajonit të zgjerimit dhe BE, duke mbështetur zbatimin e reformave kryesore politike, institucionale, sociale dhe ekonomike për të qenë në përputhje me standardet e BE dhe në mënyrë progresive në përputhje me rregullat dhe politikat e saj. Ai do të sigurojë fonde për Planin Ekonomik dhe të Investimeve për Ballkanin Perëndimor, një mjet kryesor për të mbështetur rimëkëmbjen ekonomike të këtij rajoni me përparësi. Përmes investimeve në sektorë kyç përfshirë lidhjen, infrastrukturën, mjedisin dhe klimën, si dhe energjinë dhe dixhitalizimin, kjo do të rrisë konvergjencën me BE dhe do të sjellë përfitime të prekshme për qytetarët”.
Në krahasim me IPA I dhe IPA II, instrumenti i ri do të sigurojë mbështetje për Shqipërinë, Bosnjën dhe Hercegovinën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut, Serbinë dhe Turqinë me një buxhet të përgjithshëm prej 14.162 miliardë € për 2021-2027, duke filluar në mënyrë retroaktive nga 1 janari 2021.
IPA III do të përqendrohet në financimin në sundimin e ligjit dhe respektimin e vlerave themelore; forcimi i institucioneve demokratike dhe reforma e administratës publike; promovimin e qeverisjes ekonomike dhe reformat drejt konkurrencës.
Objektivi i instrumentit është të mbështesë përfituesit në miratimin dhe zbatimin e reformave politike, institucionale, ligjore, administrative, sociale dhe ekonomike të kërkuara për të përmbushur të drejtat dhe detyrimet e anëtarësimit në Bashkim, duke kontribuar kështu në stabilitetin, sigurinë dhe prosperitetin e tyre.
Këto reforma duhet t’u sigurojnë qytetarëve të tyre mundësi më të mira dhe të lejojnë zhvillimin e standardeve të barabarta me ato që gëzojnë qytetarët e BE-së. Fondet e para-anëtarësimit gjithashtu ndihmojnë BE-në të arrijë objektivat e saj në lidhje me rimëkëmbjen e qëndrueshme ekonomike, furnizimin me energji, transportin, mjedisin dhe ndryshimin e klimës dhe transformimin dixhital.
