Për disa ditë këtë javë, me ceremoni që kulminuan të mërkurën me 5 Gusht, Kroacia shënoi 20-vjetorin e operacionit ushtarak “Stuhia” – që konsiderohet si operacioni më i madh ushtarak në Europë ç’prej Luftës së Dytë Botërore – një luftë kjo që çliroi vendin nga forcat separatiste serbe që kishin pushtuar qytetin Knin dhe zonën Krajina për rreth. Forcat ushtarake kroate, 20-vjet më pare, ndërmorën një “blitzkrieg”, një sulm të shpejtë dhe të pa pritur, kundër forcave serbe të cilat me ndihmën ushtarake të Beogradit kishin marrë nën kontroll këtë zone, në verën e vitit 1990 dhe kishin detyruar me forcë popullsinë kroate të këtyre zonave të largoheshin së andejmi.
Ndërsa ish-Jugosllavia ishte në shkatërrim e sipër, krahina e Krajinës u bë një zonë konflikti midis Kroacisë dhe Serbisë, ndërkohë që politikanët serbë vendas të Krajinës, me ndihmën dhe mbështetjen e Beogradit zyrtar, refuzonin të njihnin autoritetin e qeverisë qëndrore të presidentit kroat, Franjo Tugjman dhe shpallën të ashtuquajturën Republikën Serbe të Krajinës. Forcat vendase separatiste serbe me mbështetjen e forcave të ushtrisë jugosllave të kontrolluar nga Serbia, vranë në mënyrë arbitrare civilët vendas të kombësisë kroate dhe detyruan me forcë mijëra prej tyre që të largoheshin nga shtëpitë e veta.
Ishte kjo një fitore dramatike e forcave ushtarake kroate që armët i merrnin nga burime të ndryshme në Europë dhe të cilat njëkohësisht stërviteshin nga ish-ushtarakë amerikanë në pension: Armët nga Europa dhe këshilltarët nga Amerika! Është kjo një ditë që Kroacia e shënoi me krenari, me vendosmëri, me guxim dhe në pavarësi, anëtare e plotë e NATO-s dhe e Bashkimit Europian. Si e tillë, 20-vjetori i Operacionit “Stuhia”, është gjithashtu një ditë e shënuar që çliroi Kroacinë dhe kroatët nga pushtimi dhe dominimi historik serb duke i dhënë kështu fund agresionit brutal të Serbisë ndaj territorit të Kroacisë. Është një ditë që njëkohësisht duhet të kujtohet si një datë që shënoi fillimin e mbarimit të influencës politike dhe ushtarake të Serbisë në republikat dhe në krahinat e ish-Jugosllavisë, përfshirë edhe Kosovën.
5 Gushti ishte pra një ditë e fitoreve dhe e çlirimit të territoreve kroate të pushtuara nga agresioni fashisto-komunist serb, që në kulmin e tij përfaqësohej nga regjimi terrorist i Sllobodan Milosheviçit në Beograd.
Kroatët dhe shqiptarët, sidomos gjatë shekullit të kaluar, kanë ndarë një histori të përbashkët, shpesh të hidhur, përball dominimit dhe terrorizimit nga shovinizmi serb. Shqiptarët, me mundësitë e veta, i erdhën në ndihmë Kroacisë për t’u çliruar nga dominimi dhe agresioni i Serbisë. Suksesi i deritanishëm i Kroacisë tregon se, ndonëse i dalë nga lufta e 1990-ve, çfarë mund të arrihet kur një vend si Kroacia është serioz për bërjen e reformave për të çuar vendin përpara dhe për të avancuar progresin në fushë të ndryshme, përfshirë politikën dhe ekonominë. Si i tillë, ai vend është një model jo vetëm për Kosovën dhe për Shqipërinë, por për mbarë rajonin e Ballkanit. 20-vjet më parë, Shqiptarët i erdhën në ndihmë Kroacisë në njërën prej periudhave më të vështira të sajë, duke e vërtetuar fjalën e vjetër se miku i mirë njihet në ditë të vështira. Ndërsa në këtë 20-vjetor të çlirimit të saj nga pushtuesit serbë, i urojmë Kroacisë fitoren, shqiptarët presin që Zagrebi mos t’i harrojë miqtë e vjetër që i erdhën në ndihmë në kohët më të vështira të historisë së saj, por të përdor rolin e saj udhëheqës si anëtare e Bashkimit Europian dhe e aleancës së NATO-s, në mbështetje të aspiratave, sidomos të shqiptarëve të Kosovës, për t’iu bashkuar aleancës perëndimore dhe Bashkimit Europian – me qëllim për të çimentuar një lidhje më të ngushtë historike midis dy kombeve, si dhe për një Europë dhe Ballkan më të paqë dhe më të sigurt për të gjithë. Urime dhe Gëzuar Fitoren! Parakalimi me flamurin e kombit shqiptar në paradën me rastin e 20-vjetorit të fitores së forcave kroate mbi agresorët serbë, ku siç dihet kontribuan mjaft edhe luftëtarë shqiptarë nga Kosova në fitoren kroate kundër agresorëve serbë.
Ish-drejtori i VOA-s për Euro-Azinë