Timo Mërtiri: “Nuk shkëlqej, por jam mirë”   

    412
    Sigal

    Një mësues i dashur për më të rinjtë, njeriu i surprizave dhe i episodeve humoristike

    Edhe pse me pushkë në krahë, mes rrebeshit të plumbave, ai gjente forcën, kurajon të shënonte diçka në copa letre, të fiksonte në mendjen e tij ‘kompjuter’ momente nga ajo Epope e Lavdishme e Luftës Antifashiste Nac-Çlirimtare. Dhuntia e tij natyrore e bëri këtë bregas nga Lukova një gazetar të njohur për penën e tij të goditur, për humorin e kurajon e pashembullt, edhe pse mes peripecish të shumta të njohura e të panjohura. “Nuk shkëlqej, por jam mirë”-ishte dhe mbetet shprehja e tij e ditës, përgjigja për këdo.   Timoleo  Mertiri, sot 90  vjeç, i takon asaj plejade të ndritur gazetarësh që vështirë harrohen  për kontributin e tyre në shtypin shqiptar. Tërë peripeci në jetën e tij, si askush tjetër. Më shumë larg familjes por më shumë afër kolegëve, shokëve e miqve. Një mësues i dashur për më të rinjtë, njeriu i surprizave dhe i episodeve humoristike. Edhe atëherë kur u përplas me diktaturën për oreftikonjtë gjirokastritë, ai nuk e humbi as kurajon, e as humorin. “Nuk shkëlqej, por jam mirë”. Edhe kur punoi 3 vjet si i dënuar nga E.Hoxha për shkrimin “Ku qaf e pazarit, ku Dunavati”, në ish-uzinën e traktorëve e mblidhej në një hotel të Tiranës, ai përsëri qëndronte në këmbë, me buzëqeshjen në gojë. Isha në hapat e para të gazetarisë dhe shkrimet e tij në gazetën “Bashkimi” më kishin lënë mbresë. E njoha nga afër në vitet ‘70 kur erdhi në Lushnje, në gazetën “Shkëndija”. Aty njoha Timo Mërtirin e vërtetë. Punonim në një zyrë me të, me Dhimitër Shtëmbarin, Afërdita Selimin etj.. Për çdo shkrim, para se t’ja dorëzonim kryeredaktorit, na ishte bërë zakon që t’ja jepnim Timos për t’i hedhur një vështrim. Vetëm nga çehrja e fytyrës e kuptonim se ç’kishim gatuar. Nuk e shkëputëm shoqërinë e miqësinë me të, edhe më vonë, kur ai zbriti në Sarandë, pranë familjes e në gazetën lokale, por dhe më vonë e deri sot.  Por të paharruara do të mbeten në kujtesën time shakatë e tij tërë kripë, episode humoristike që krijonte. Në Lushnje flinte mbi tavolinën e kryeredaktorit, e gjithnjë i rregullt, i pastër e në mëngjes  me shkrimet e ditës të daktilografuara. Ne gazetarët e “Shkëndisë” herë pas here bënim dezhurnin e radhës në ish-Komitetin e Partisë, natën. Një natë, kur kishte radhën e dezhurnit, Dhimitër Shtëmbari, Timoja, i bën një telefonatë farse, që mbeti për shumë kohë qendra e humorit mes nesh. Me zë të ngjirur e gjoja të largët i tregohet si një fshatar në Këmishtaj, i ardhur vonë në shtëpi nga puna në stallën e lopëve dhe që gjen të shoqen me një   burrë tjetër. I shpjegohet se ka në dorë një sëpatë dhe është gati që t’i vrasë që të dy. Dhimitri i shkretë pa e kuptuar lojën e kurdisur në mes të natës, ngrihet i alarmuar, del jashtë tek polici roje i aparatit dhe kur kthehet që të bisedojë e t’i thotë që prit, mos bëj asnjë veprim, e gjen telefonin e mbyllur. Deri në mëngjes nuk vuri gjumë në sy e priste nga çasti në çast zhvillimin e ngjarjes, se çfarë do të ndodhte. Vite më vonë, kur Timoja ndodhej në Sarandë e unë si korrespondent permanent i ATSH-së për Jugun, takohesha shpesh me të, llafoseshim e kujtonim të kaluarat. Isha bërë deri dhe mik familjar, sa që Sava e shkretë (ndjesë pastë), më fliste si nënë. Një ditë më kërkoi të shkonim deri në Lukovë. E morra në motoçikletë por para se të niseshim më tha: Kam marrë vesh që po ikën shumë shpejt e për në Lukovë rruga është e ngushtë e tërë kthesa. Ose ik avash ose po ike shpejt e rrezohemi, të vdesim, nuk i duroj goditjet e spitalet. Kishte humor të hollë kjo shprehja e tij.  Ishte hera e parë që ika si milingonë. Qëlloi që pas disa vitesh të ndodheshim që të dy në Athinë. E morra vesh ku jetonte nga shoku ynë Koço Kosta, i cili më dha dhe telefonin e shtëpisë. U lidha me tel dhe u gëzua tej mase. Gjeja mundësinë të shkoja ta takoja e të pinim nga një kafe. Nja-dy herë e mora me makinë e bëra xhirro rreth Pireut ku uleshim në një tavernë. Dhe fjala e tij ishte: “dëgjo mor djalë, më ke bërë nderet e dynjasë:. Por surpriza më e fortë që i bëra në Athinë, ishte kur iu paraqita me shoqen tonë të ngushtë Aferdita Selimi. Ishte dobësuar nga sytë dhe nuk e njohu përnjëherësh. Por kur i dëgjoi zërin, mallëngjeu për këtë të papritur.  -Edhe këtë nuk e prisja nga ty-më tha përnjëherësh. Nder të madh më bëre që më solle pranë, shoqen tonë e kolegen e vjetër. Kush e di se çfarë të thotë ajo mendja jote  e çfarë të papriturash do më kurdisësh. Mu afrua dhe më puthi. Ndjeva ngrohtësinë e një kolegu por më shumë të një mësuesi, prindi. Se episodet e surprizat me Timo Mërtirin nuk kanë të shkruar. Ai vetë është një libër i hapur, duke pritur tashmë kujtimet e tij, Të këtij njeriu që vërtet  kurrë nuk ka shkëlqyer, por tërë kohën është ndjerë e ndihet mirë. Shkëlqimi i tij është i dukshëm tek neve nxënësit e kolegët e tij, tek shokët e miqtë, që i urojmë jetë edhe më të gjatë.

    Nga Foto Lesko