Pronarët e Elbasanit kërkesë Gjykatës Kushtetuese për abrogimin e ligjit antipronar
Pronarët e qytetit të Elbasanit i kërkojnë Gjykatës Kushtetuese abrogimin e Ligjit 7501, i cili shkel të drejtat e pronarëve legjitimë. Kërkesa bëhet nga familjet Bishqemi, Lamçja, Deliu dhe Kela, të cilët tregojnë për “Telegraf” se edhe pse janë pronarë të qindra-mijërave hektarë tokë dhe mijërave rrënjë ullinj, (pasuri e krijuar nga puna e disa brezave), prej vitesh bredhin gjykatave për njohjen e pronësisë sipas tapive origjinale. Këto familje e quajnë genocit mbi pronarët Ligjin 7501, prandaj kërkojnë me forcë abrogimin e tij. Kërkesa e tyre bazohet në Kushtetutën e Shqipërisë, e cila garanton të drejtën e pronësisë si dhe në Kartën e të Drejtave të Njeriut të Helsinkit. Pronarët e Elbasanit e ndjejnë për të dytën herë diskriminimin e shtetit të tyre, një herë kur shteti komunist ua konfiskoi pasuritë dhe i quajti “kulakë”, duke i demaskuar dhe dhunuar si “armiq të klasës” dhe sërish me Ligjin 7501, kur tokat e tyre ua shpërndau, pikërisht, atyre që i spiunuan dhe i survejuan gjithë vitet e shtetit komunist. Edhe pse kanë vuajtur gjatë sistemit komunist, ata përsëri e shohin atë regjim si më të drejtë, pasi pronat e tyre u shtetëzuan nëpërmjet Reformës Agrare në 1946, por as bliheshin dhe as shiteshin. Ndërsa Ligji 7501 ua dha tokat e tyre hajdutëve me të drejtën e shitjes. “Shumica e banorëve të fshatit që kanë përfituar nga Ligji 7501 kanë zbritur në qytet dhe kanë dhënë tokat tona me qira. Ndërsa banorët e zonave malore kanë përfituar dy herë, pasi duke zbritur në zonat fushore, me ardhjen e demokracisë, kanë përfituar tokë me Ligjin 7501, ndërsa në fshatrat e tyre të origjinës toka u nda sipas tapive të vjetra”, shprehen pronarët elbasanas. Në arsyetimin e tyre ata nuk kanë lënë pa përmendur mijëra të vrarë dhe familje të ngujuara për shkak të Ligjit 7501. Ndaj për ta abrogimi i Ligjit 7501 do të zgjidhte një herë e mirë çështjen e pronave dhe do të çlironte shtetin nga fatura prej miliarda eurosh. Ata mendojnë se një nga zgjidhjet mund të jetë dhe marrëveshja për shit-blerjen e tokave midis pronarëve të vërtetë dhe atyre të Ligjit 7501, pasi ata kanë mbi 20 vjet që përdorin tokat e pronarëve të vërtetë dhe kanë nxjerrë përfitimet e duhura prej tyre. Ose në të kundërt të paguajnë taksën e përdorimit te i Zoti.
Familja Bishqemi
Kjo familje është pronare e mijëra rrënjë ullinj dhe dhjetëra hektarë tokë në fshatin Bishqem. Për të mbrojtur këto prona Shefqet dhe Tasim Bishqemi luftuan me armë në dorë. Pasi pushkatuan Tasimin dhe dënuan me dhjetëra vjet burg Shefqetin, bashkë me gjithë pasuritë e tjera komunistët i konfiskuan ullinjtë dhe tokat në Bishqem. Me rënien e komunizmit, anëtarët e familjes Bishqemi, menduan se do të rifitonin pasuritë e humbura, por Ligji 7501 ua preu shpresat. “A e dini se një familje që ka marrë rreth 100 rrënjë ullinj nga prona jonë në vitin 2012 bëri rreth 950 kg vaj, vlera e të cilit arrin në 5 000 dollarë dhe i pagoi shtetit një taksë vetëm 30 dollarë? Ky është ligji 7501”, shprehen ata në kërkesën e tyre.
Familja Lamçja
Familja Lamçja ka me dokumente të rregullta rreth 400 hektarë tokë në fshatin Malasej, të cilën komunistët ia konfiskuan. Djali i shtëpisë Emin Lamçja luftoi në vitet e pasçlirimit me pushkë në dorë me komunistët dhe i pafuqishëm për t’i mposhtur, u arratis dhe vdiq në mërgim. Djemtë e tij e kaluan gjithë jetën në internim, ndërsa i vëllai bëri dhjetëra vite burg. E gjithë familja kishte vulën e “Kulakut”. Për ironi të fatit Ligji 7501 ua dha tokën atyre që në kohën e Komunizmit i survejuan, spiunuan duke i futur në burg dhe në çdo mbledhje që bëhej në fshat i demaskonin si armiq të klasës.
Familja Deliu
Kjo familje ka qindra rrënjë ullinj dhe dhjetëra hektarë tokë të konfiskuara dhe nga Reforma Agrare në 1946 dhe nga Ligji 7501 në 1991-n. “Enveri na i mori tokat, por ato ishin pronë e shtetit, toka as shitej dhe as blihej, ndërsa 7501-i i dha tokat hajdutëve me të drejtën e shitjes. Vetëm për të nxjerrë dokumentet harxhuam një mal me para. Nuk dimë nëse ka vend tjetër në botë që t’i marrë pronarit legjitim pronën dhe t’ia japë dikujt pa para?”, pyesin anëtarët e kësaj familje.
Familja Kela
Kjo familje ka në zotërim me tapitë e vjetra të Mbretit Zog disa hektarë tokë dhe qindra rrënjë ullinj. “Pushtetarët nuk duan t’ia dinë për këto tapi që ne zotërojmë, pasi të ndihmuar nga Ligji 7501 kërkojnë t’i marrin këto pasuri në emrin e tyre. Prej shumë vitesh luftojmë nëpër gjyqe për të marrë pronësinë sipas tapive të vjetra”, deklarojnë ata.
box
Kompensim qesharak; 1 m2 = 5 kg rrush
Shteti merr përsipër të kompensojë pronarët në vlerë lekësh. Sipas pronarëve elbasanas çmimi për një metër katror është i barabartë me 5-6 kg rrush. Por, edhe pse çmimi është qesharak, vlera e lekëve që shteti duhet t’u paguajë pronarëve arrin në vlerën e miliarda eurove dhe, sipas ekspertëve, pronarët duhet të presin 1500 vjet për të marrë paratë e kompensimit. Por, pronarët, në të vërtetë, nuk duan asnjë lloj kompensimi, ata, thjesht, duan tokën e tyre.
Pjesë nga Kushtetuta e Shqipërisë
Neni 4, pika 1
E drejta përbën bazën dhe kufijtë e veprimtarisë së shtetit
Neni 11, pika 2
Prona private mbrohet me ligj
Neni 15
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut janë të pandashme, të patjetërsueshme dhe të padhunueshme
Neni 17, pika 2
Këto kufizime nuk mund të cenojnë thelbin e lirive dhe të drejtave dhe në asnjë rast nuk mund të tejkalojnë kufizimet e parashikuara në Konventën Europiane për të Drejtat e Njeriut
Neni 41, pika 1
E drejta e pronës private është e garantuar
Pika 2
Prona fitohet me dhurim, me trashëgim, me blerje
Ledjana Saliu
