PERSONAZH/ Flet piktorja dhe stilistja, Erieta Gajtani Koliqi: Meritën për edukimin dhe moralin artistik e ka nëna ime
E sheh gjithmonë të qeshur dhe krenare për çka ka arritur. Stiliste dhe piktore, dy profesione që ajo i mban si dy binjakë duke mos humbur ekuilibrat. Pikturat e saj tashmë i kanë kaluar kufijtë e Shqipërisë, por ajo kurrë nuk e mbivlerëson artin e saj, por e përcjell atë me thjeshtësi dhe korrektesë. Vuajtjet e regjimit komunist e kanë bërë më të kujdesshme në jetë, më korrekte dhe më studiuese. Nuk e mbivlerëson punën e saj, por dhe ruan raporte të drejta me shoqërinë dhe artistët në përgjithësi. Nuk është xheloze ndaj kolegëve, por kohën e racionin në raport me punët që kryen.
Si do ta përshkruanit fëmijërinë që rrjedh nga një familje me tradita tiranase në një persekutim komunist ?
1) E rritur dhe lindur në Tiranë, rrethanat e sollën që fëmijëria të kalonte në një kalavar vuajtjesh dhe persekutimi. Meritën për edukimin dhe moralin artistik e ka nëna ime, bijë nga një familje e fisme tiranase (Demneri) artiste, argjendare dhe pse mbijetonte duke punuar natë e ditë të na rriste, gjente kohën të na ushqente me dashuri për artin.
Cilat ishin ëndrrat tuaja në atë sistem dhe a i realizuat?
Ëndrrat e mija ishin pafund dhe brenda atyre mundësive të pakta u bëra kjo që jam sot.
Kur e keni bërë pikturën e parë dhe cili ishte vlerësimi që more?
Pikturat e para janë të fëmijërisë, patën goxha vlerësim nga profesorët e mi.
Përse këmbëngulni shumë tek peizazhet?
E adhuroj natyrën, më magjeps bukuria dhe ngjyrat e saj.
Cila është ekspozita e parë dhe si është vlerësuar?
Unë kam një studio, ku punoj dhe aty kam 10 vjet që ekspozoj punimet e mija, aty i kam pasur vlerësimet, kritikat dhe ofertat për gjithë artin tim. Më vjen mirë që punimet e mija mi vlerësojnë brenda dhe jashtë kufijve. Në studion time modeste pres vazhdimisht piktorë dhe admirues arti.
Vaji është teknika juaj e preferuar, perse?
Unë i kam ushtruar gjithë teknikat e pikturës akuarel, pastel, guash dhe pigmente te ndryshme. Mendoj se, ka ardhur koha me pjekurinë time artistike të përdor ngjyrat e vajit në telajo për efektin dritë, kolorin e ndezur dhe jetëgjatësinë e vet pikturës, e cila bëhet më e bukur nga vitet që kalojnë.
Cilët janë piktoret femra dhe meshkuj që ju keni preferuar?
Nuk kam preferenca të veçanta, e adhuroj artin e të gjithë artistëve meshkuj apo femra, kanë mënyrat e tyre të punës, preferenca, të cilat i respektoj.
Sot, a i kanë përfituar të persekutuarit mohimet e diktaturës?
Të persekutuarit kanë përfituar nga demokracia lirinë fizike dhe fjalën e lirë, por rehabilitimi i tyre moral dhe financiar lë shumë për të dëshiruar këto 23 vjet. Ato meritojnë shumë më shumë se kaq. Rininë s’mund t’ia kthesh dot, por Dinjitetin duhet patjetër.
A keni ndonjë peng?
Sigurisht që kam, shpresoj ta realizoj me fëmijët e mi, të cilët janë të tre artistë.
Cila është arma më e fortë e femrës në jetë?
Femra është forcë, është Jetë.
Cilat janë problemet e femrës shqiptare sot?
Sot femrat përballen me shumë probleme. Ato rurale përballen me konceptin kanunor, që s’i lë të ecin përpara, kurse të qytetit përballen me maskilizmin që i sheh si rivale në çdo aspekt të jetës.
A ka krijuar qeveria “Rama” hapësira për femrat?
Rama vet si person nuk i ka trajtuar mirë femrat, shpresojmë të emancipohet në këtë drejtim.
Po profesionin e stilistes kur e filluat?
Duke qenë artiste në shpirt dhe në profesion stiliste ishte pjesë e dëshirës time. Nuk e pata të vështirë fare të bëja tre sfilata me një sukses të plotë dhe të kontribuoja në shtëpi financiarisht me këtë zanat.
Ku e zhvilluat sfilatën e parë si stiliste?
Sfilata ime e parë është pak specifike, është bërë në maj të 1997-s në një kohë të vështirë dhe të frikshme për punën time dhe të vajzave që i merrnim në fshehtësi të plotë për provat e sfilimit, me sponsorizimin e TVSH-së. Sfilata pati shumë sukses, të tjerat erdhën rrjedhimisht.
Sa e vështirë është të jesh sot stiliste?
Stilistja profesioniste ka vështirësi, kryesisht nga tregu i pandershëm, por vlerat e stilisteve të mirëfilltë nuk do zbëhen. Ato mbijetojnë fal aftësive për t’u përballur me këtë treg me dinjitet.
Cilat janë stilistet tuaj të preferuar ?
Nga stilistet shqiptare është Marjana Eski, nga të huajt gjigandët e modës, ku marrin frymëzim gjithë stilistët.
