Nga Mustafa Bakiasi
Janar 1944
Janari 1944 sa ka filluar,
Një detashment hitlerian,
Të armatosur të egërsuar,
Sulmojnë Skraparin,
Fshatra të tëra rrënuan,
Vranë, dogjën e shkatërruan.
Në Vëlushë së pari, terror filluan,
Në Kapinovë e Krushovë mbaruan,
Kështu si vepruan nazistët gjermanë,
Rrallë në histori ka ngjarë,
Njëqind e katërmbëdhjetë burra të vrarë.
Mbarë Skraparin e mbuloi zia,
U drodh plaku, u tmerrua fëmija,
Qajnë nënat, qajnë motrat,
Për burrat e djemtë që u vranë,
Dridhen malet, tunden kodrat.
Për ata që nazistët jetën u muarë,
Pas betejës në Tomonicë u mblodhën
Thanë, misionin e mbaruan
“Kalanë partizane e shkatërruam,
Kundërshtarë më nuk lamë
Planin e lëvizjes e ndryshuam.”
Drejtim Çorovodës-Dëshnicë marshuan,
Komandantët gjermanë në kuaj shaluar,
Udhërrëfyesit ballistë u rrinin pranë,
Qeshnin e bënin alegri,
Tundnin xhepat e i peshojnë
Që i kishin mbushur me bizhuteri flori.
Këto relikte me njolla gjaku i mbajnë në dorë,
Të grabitura atyre që masakruan,
Por ç’e do se plani s’u shkoi mbarë,
“Krenaria” nuk zgjati shumë.
Partizanët trima s’po flinin gjumë
Haku i popullit duhej marrë.
PJESA II
Në Tendën e Qypit mbi Spatharë
Është vendosur grupi i 3-të, Brigada e Parë
Komandantët bëjnë plane,
Betimin bëjnë trimat partizanë,
Presin armikun pa durim,
Dhe komisarët pa durim
Dhe komisarët pranë tyre,
U japin zemër dhe guxim.
Partizanët gjoks çelik e kurajozë
Porsi shqiponja vëzhgojnë e vigjëlojnë.
Në çast me vrap vijnë korrierët
Dhe për armikun raportojnë.
Dhe ja e rreptë, beteja ka filluar
Zor gjendët pendë për ta përshkruar.
Eh… si dridhej e rënkonte toka!
Edhe shkëmbi bëhej copa copa!
Mbi kokë, tym mjegull e re
Për tokë shkon gjaku rrëke!
Qëllojnë pushk’, mitraloz e mortaja
Ushton pylli, buçet pllaja,
Granata gurin thërrmon
Dhe guri si granatë qëllon.
Një komandant gjerman aty matanë,
Me sy të ngrirë duket sikur mendon,
I copëtuar në mes dhe i shtrirë,
Kokë e varur të tmerruar,
Vrapojnë kuajt me fre lëshuar
Disa qëndrojnë pranë të zotit
Pa shpresë duken si të tërbuar
Afër tyre kur afrohesh
Sheh veç kërmë e mish të trazuar.
Kuaj e njerëz mbi sho-shoqin
Kasaphanë e pa treguar.
Ja dhe reliktet e martirëve,
Ju kanë mbetur në duar,
Duket sikur u thonë,
Atë që bëtë e paguat.
Eh, toka avull gjaku çon,
Kudo britma e llahtari.
Bilanci III
Hije vdekjes mbi ta ka rënë,
Rrotull sillet korbi i zi,
As ai s’di nga t’ia mbajë,
Njëqind e njëzet i lanë të vrarë.
Dhe nga trimat partizanë
Gjashtëmbëdhjetë jetën e dhanë,
Që do të ndrijnë përjetë margaritarë,
Mbetën yje të pashuar.
Këta zambakë të Shqipërisë,
Porosi pishtarë ndezur sot rrinë,
Yje të zjarrtë të lirisë.
Për të gjithë brezat që vinë.
Edhe atje, në kodër matanë,
Plagë të rënda kishin marrë,
Komandanti me komisarë
Iljazi me Zylyftarë.
Të gjithë partizanët trimërinë treguan
Hakun e popullit e muarrnë.
Nëntor 2012
Me rastin e 100-vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë dhe 63-vjetorin e luftës të Tendës së Qypit