‘Ne nuk do të largohemi’ / Uashingtoni angazhohet për të ndaluar Pekinin në mosmarrëveshjen e Detit të Kinës Jugore

222
Sigal

Këshilltari i sigurimit kombëtar të Presidentit Donald Trump Robert O’Brien ka përsëritur angazhimin e SHBA për të mbështetur Filipinet dhe Vietnamin lidhur me pretendimet territoriale të Pekinit në Detin e Kinës së Jugut potencialisht të pasur me energji.
Të dy shtetet janë angazhuar në një mosmarrëveshje afatgjatë me Pekinin mbi sovranitetin në Detin e Kinës së Jugut të kontestuar, nga të cilat Kina pretendon 90 përqind.

O’Brien tha se mënyra për të penguar Kinën është “mesazhi i paqes përmes forcës” dhe përforcoi angazhimin ushtarak të Uashingtonit për rajonin.

Këshilltari i sigurisë kombëtare ripohoi se SHBA qëndron fort pas Filipineve në ndërtimin e një parandalimi kundër ekspansionizmit kinez, duke shtuar se burimet nën-detare të pretenduara nga Filipinet i përkisnin popullit të saj dhe brezave të ardhshëm.

“Ata nuk i përkasin ndonjë vendi tjetër vetëm sepse mund të jetë më i madh se Filipinet … kjo është thjesht e gabuar,” tha ai.

Në vitin 2016, mosmarrëveshja mbi territorin dhe të drejtat e kërkimit shkoi në Hagë, ku një gjykatë vendosi në favor të Filipineve kundër Kinës. Sidoqoftë, Pekini e kundërshtoi vendimin, me Presidentin Xi Jinping duke thënë se ai nuk do të ndikonte në “sovranitetin territorial dhe të drejtat detare” të vendit të tij.

Në tetor të këtij viti, Filipinet ngritën një moratorium për kërkimin e naftës dhe gazit në Detin e Kinës Jugore, i cili mund të lejojë që ajo dhe Kina të ndërmarrin operacione të përbashkëta në zonë.

Deti i Kinës Jugore mbetet kryesisht i pashkelur në lidhje me hidrokarburet, por vlerësimet sugjerojnë se ka 190 trilionë metra kub gaz natyror dhe 11 miliardë fuçi naftë në rezerva të provuara dhe të mundshme. Mund të ketë edhe më shumë në fusha që ende nuk janë zbuluar.

Kujtojmë se Deti i Kinës Jugore është rajoni më i nxehtë i konflikteve të kufijve detarë. Në këtë det përplasen interesat e Kinës, Tajvanit, Malajzisë, Indonezisë, Bruneit, Vietnamit dhe Filipineve.