Tregim*
Nuk e kuptoj pse na i hoqën nga duart celularët. Kjo është një gjë kaq e habitshme; ne s’mund të bëjmë dot pa to. Urdhrin e dha drejtori. Thuhet se kanë lajmëruar edhe prindërit. Të jenë ‘brenda’ edhe ata. Po po; nuk na i lënë më celularët. Të paktën për ca kohë, i qamë… Dhe unë, që pardje më ra në dorë një gjë e tillë…
Epo, edhe ne, cërr cërr gjithë ditën e ditës. Dhe zyshat u mërzitën shumë. Se çfarë nuk bëjmë me celularët; është gallatë: Zile. Kopje. Mesazhe. “Çfarë pyeti Kimia? E ke dëgjuar këtë këngën e… Po orën tjetër çfarë kini? Mos më thuaj! Në kinema? Çfarë filmi, nëna ime! E di… Po në Matematikë, e bëtë detyrën? Cilin problem dha? Cilin, cilin? Në faqen…”
U bë celulari si radio policie. Ç’të them tjetër! Kanal televiziv. Lezeti është se shumica prej nesh, vijmë nga krahina të ndryshme. Dhe veç të dëgjosh se si këndojnë dialektet: “Alo! Ëre, e morët atë librin, re?” Këtej matanë, një tjetër: “Po ç’e o, unë do ta marr lalkën pe kopshtit ngaherë? Po në dalçim me shoqkat, kur të ngëthehem unë ne kopështi?” Një i tretë gërthet me sa fuqi ka: “Ka ardh’ Lula, the? Mos bre! Ç’e t’u kthej unë pi shkolle, shifna te klubi i Xhems… Ç’ashtu!”
Ani. Me kohë, do të ndreqen të gjitha, të thirrurat dhe dialektet. (Kështu thotë edhe zysha e Gjuhës, Era, që është si shpirt. “Mos ua dëgjoj këtë fjalën ‘malok’! Jemi të gjithë qytetarë të Shqipërisë, një pëllëmbë vend; nuk e kemi luksin të bëhemi më dysh e më tresh…”) Por ajo çka desha të tregoja, ka të bëjë sidomos me mua. Ua thashë që pardje më ra në dorë për herë të parë një celular? Isha nga të paktat që nuk e kisha. Në klasë ka plot tallavecë: “Ha haaa, asistencialista!” Domethënë që e kam babin me asistencë. Nuk punon asgjëkund dhe shteti i jep një ndihmë. Punë koti; mirëpo ecë e mbaji lotët. Një pasdite, ia mbërrita në shtëpi furtunë. Apo nuk ishte edhe një mot i vrenjtur. Këtej, në dritare, trokiste e këndonte shiu; nga ana tjetër, ia ktheja unë me të qarë. Një ditë si kjo, nuk ishte parë qyshkur. Merret me mend që filluan menjëherë ‘intervistat’. -Ilira! Ç’të ka ndodhur? – m’u qas e para mami, shumë e shqetësuar. – Mos ke marrë ndonjë notë të keqe?
-Jooo! – iu përgjigja sakaq.
Dhe pastaj, ëëë, ia dhashë prapë me të qarë. Po si? Gërrr lotët. Më keq se shiu përjashta.
-Mos të ka ngacmuar ndonjë çun? – pyeti vëllai. Ai është pa punë dhe sillet rrotull nëpër Tiranë e nëpër Bathore. Dhe babi i thotë herë pas here: “Mos ban sherr! S’të ndjeki dot burxheve…” (Po unë ç’mund t’i them vëllait? Quhet ngacmim kur sytë e një djali, të Ilirit në këtë rast, nuk të ndahen?…)
-Jo! – thashë prerë. Pastaj prapë si kalama – Ëëë!
-Po atëherë, pse qan? – i përmblodhi të gjitha pyetjet në një babi. (Ai i asistencës)
Dhe unë, pa e ndaluar dot ‘shiun’ tim për asnjë çast (me siguri do t’ua kem hequr mendjen me atë që thashë, por s’mundesha ndryshe) e plasa ç’kisha:
-Më tallin shokët dhe shoqet, ëëë!… Më thonë asistencialiste, ëëë!…
Nga këndi i tij i rehatisë dhe i gjumit, një kolltuk që rri gjithnjë përpara televizorit, gjyshi mërmëriti gjithë trishtim:
-Gjithfarë gjanash jan’ tu shpik tani! – Dhe pas pak. – N’at kohën teme, jo, nuk bajshin kështu kalamajt’.
Marrja në pyetje sapo kishte filluar. Mami kërkoi të dinte tani ç’do të thotë kjo asistencialiste. Hë, kështu apo jo? Dhe unë u përgjigja, gjithë duke qarë:
-Do të thotë… do të thotë fukara…
Dhe pastaj, nga e para: “Ëëë!…” Po dale dale, se tani do të shpeshtoheshin pyetjet dhe nuk kishte më kohë për t’u qaravitur.
-Moj vajzë – tha babi – a t’i kemi blerë ne librat?
-M’i kini blerë. – Vendosa të mos qaja më për një hop.
-I ke gjë të çara atletet? – u hodh vëllai.
Tunda kokën gjithë inat, si për të thënë: “Mos i ke vetë aso…”
-A ke shkue ndoiherë n’ shkoll’ pa ngranë? – vërviti në këtë vorbull pyetjen e tij edhe gjyshi. Pastaj, si përherë, e shoqëroi me një koment – Ehë. N’atë kohën teme, ku me e gjet ni gorricë…
Pas kësaj, përmbledhjen këtë herë e bëri mami. Me një breshëri pyetjesh, që shtynin e vërtisnin tutje njëra-tjetrën:
-Epo, atëherë përse qan? Përse të tallin? Kush të tall? A i di zysha këto gjëra? Si t’ua tregojmë qejfin?
E lodhur nga ky gjyq, vendosa ta zbuloja arsyen e trishtimit tim. (“Hapeni zemrën, thotë edhe zysh Era. Flisni. Mos i mbani për vete trazimet e ditës.”) Kështu, ua thashë më në fund arsyen e vërtetë pse ishin derdhur gjithë ato lotë:
-Nuk kam celular. Ja përse. Ëëë!…
Papritur, njerëzit e shtëpisë e mbyllën gojën. Të gjithë. U bë qetësi. Dhe vetëm shiu në dritare vazhdonte të zhurmonte si ndonjë i paedukatë. Pas një copë here, gjyshi theu heshtjen i pari, duke thënë se në kohën e tij as që bëhej fjalë “për ktona, si ju thojn…”. Dhe pastaj, një tjetër koment, as që vihej në dyshim: “O po kanë roit, të mëdhanj e të vogjël… N’atë kohën teme, kokën qeros, çantën pi lecke në kurriz, ene ho…”
Mirë mirë, por lotët nuk shkuan kot. Mami dhe babi u shtrënguan ca edhe ma blenë celularin. Lanë mangët një gjë tjetër. Tani, e gjithë klasa jonë është e pajisur si jo më mirë me celularë. Por ç’e do! Na i ndaloi drejtori. S’ka, tha. O fikini, o fikuni vetë!
Do t’ju rrëfej një sekret. Kjo është e përkohshme. Por edhe ne duhet të mbledhim pakëz mendjen; se thotë mirë Era e Gjuhës: “Kemi harruar të vështrojmë qiellin…”
*Nga libri “Rrëfime nga shkolla ime” (ASD Studio, Tiranë – 2004). U redaktua për përmbledhjen me tregime të zgjedhura, një botim në proces.
